Klein mysterie 549 – Rotondekunst (2)

‘In weerwil van de officiële afkeer – “Rotondes zijn een afwerkplek voor kunst” – lopen omwonenden, bedrijven, woningcorporaties en ambitieuze wethouders over van enthousiasme om rotondes aan te kleden. Nauwelijks beknot door kunstbeleid, welstandsnormen en goede smaak, rollen de rotondekunstwerken van de tekentafels. Er staat dan ook veel verdrietigs op de middeneilanden.’

Uit: Tijs van den Boomen, De rotonde van U (Rotterdam 2010), ‘een inspiratiebron voor iedereen die “iets met een rotonde” wil’

‘Mooi initiatief @dorpsraadhorst!’, twitterde wethouder Ger van Rensch gisteren. Een uurtje later volgde burgemeester Kees van Rooij met ‘Geweldig, mooi #burgerinitiatief van dorpsraad #horst!’. Aanleiding voor deze juichtweets vormde de onthulling van het kunstwerk Naar de Kantfabriek op de rotonde Americaanseweg-Westsingel, een dag eerder. 

Inderdaad mooi dat de dorpsraad het initiatief heeft genomen tot de plaatsing van een kunstwerk – zeker nu de gemeente op kunstterrein al jaren niet meer thuis geeft. Dat ik zelf niet ondersteboven ben van dit kunstwerk van Ruud van der Beele doet niet ter zake: ik kan moeilijk verlangen dat een kunstwerk pas mag worden geplaatst als het mijn goedkeuringsstempel heeft gekregen.

Wat wel ter zake doet, zijn vragen over de locatie van het werk en over het gemeentelijk rotonde-aankledingbeleid, als dat er al is. Naar de Kantfabriek is naar het schijnt speciaal voor de rotonde Americaanseweg-Westsingel ontworpen. Toch komt het er voor mijn gevoel absoluut niet tot z’n recht: het verzuipt te midden van bordjes, borden, paaltjes, palen, bloempjes, bloemen, plantjes, planten, struikjes en struiken. En als de jonge aanplant tot volle wasdom komt zal het er waarschijnlijk niet veel beter op worden. Dit klemt te meer omdat de zichtbaarheid van het werk toch al niet van alle kanten even optimaal is. Vooral vanaf de Westsingel krijg je er maar moeilijk oog op.

Een andere vraag is of het kunstwerk niet te gelaagd en te gedetailleerd is voor een rotonde. Het draagt tal van betekenissen in zich, maar hoe moet de al dan niet gemotoriseerde passant die tot zich nemen? En wie oprecht geïnteresseerd is en de details tot zich wil laten doordringen dient zich aan een oversteek naar het middeneiland te wagen – een op de meeste momenten van de dag levensbedreigende onderneming.   

Zouden zulke bedenkingen ook tijdens de ontstaansfase van het werk zijn geuit? Je mag aannemen van wel. Maar wie heeft ze dan als niet bezwaarlijk of niet relevant terzijde geschoven? De kunstenaar? De dorpsraad? Geraadpleegde deskundigen?

Wat is eigenlijk de rol van de gemeente? Die zou hier – en in het rotonde-aankledingbeleid in het algemeen – toch de regie dienen te voeren? Is dat ook de praktijk? Of heeft de gemeente de regie gedelegeerd aan de dorpsraden? Of is er helemaal geen rotonde-aankledingbeleid en wordt maar wat gedaan?

Wat zou het toch een zegen zijn als het nieuwe gemeentebestuur de kunstcommissie weer nieuw leven inblies – al was het maar omdat Horst-sweet-Horst dan niet langer de vervelende rol van party pooper hoeft te spelen.