Intermezzo – Bergen, woestijnachtige heuvels en vulkanen

Gerede kans dat u dit stukje leest op een of andere Zuid-Europese camping, gezeten op een klapstoel, met een majestueus uitzicht op lonkende Alpentoppen of lieflijke Toscaanse heuvellandschappen. Of anders wel met een ontzagwekkende vulkaan als de Etna, de Stromboli of de Vesuvius binnen handbereik.

Ik schrijf dit stukje gewoon thuis, gezeten aan mijn bureau. Met uitzicht op lonkende bergtoppen, woestijnachtige heuvellandschappen en machtige vulkanen. Heus, ik heb geen stimulerende middelen tot me genomen. Echt niet. Evenmin kijk ik onder het schrijven naar de televisie. En ik heb al helemaal geen bergen- of vulkanenbehang.  

Wat dat panorama dat ik elk moment van de dag voorgeschoteld krijg dan in godsnaam behelst? Welnu, die bergtoppen, heuvellandschappen en vulkanen, onderling losjes verbonden door woestijnen, bevinden zich op de trottoirs rondom mijn huis. Daar bevindt zich een stoeptegelidylle met Sahariaanse trekjes. Niet gecreëerd door de hand van god, niet door de mens, maar door insecten. Wespen vooral, graafwespen, ook wel zandwespen genoemd. Waarvan in Nederland meer dan honderdvijftig soorten leven.

Stoeptegels houden zonnewarmte vast. Graafwespen graven elk hun eigen ondergrondse nest. Die twee gegevens maken de groeven tussen stoeptegels tot een bij uitstek geschikte nestlocatie voor graafwespen. Het zand dat ze afgraven blijft aan de oppervlakte liggen.

Zo vormen zich afhankelijk van de diepte van het nest – die kan variëren van vijf centimeter tot een meter – hoopjes, heuvels of bergen. De vulkaanaanblik ontstaat doordat sommige soorten hun graafwerkzaamheden afsluiten met het maken van een gat in de ontstane zandhoop.

Graafwespen voeden hun larven met insecten. Dat verklaart hun tot de verbeelding sprekende namen als vliegendoder, spieswesp, groefbijendoder, bijenwolf en grote snuittordoder. Graafwespen kunnen dus wel een vlieg kwaad doen, maar de mens doen ze geen vlieg kwaad. Andersom is dat wel het geval. Als je googelt op ‘graafwesp’ voeren websites over plaagdierbestrijding de boventoon. Vanwaar toch altijd dat koersen op de automatische verdelgingspiloot, zelfs als het om niet stekende insecten gaat? Het eeuwige netheidssyndroom? Bekijk graafwespen met een andere blik en de kruispunten van stoeptegels rondom je huis in Griendtsveen, Swolgen of Kronenberg bezorgen je het ultieme vakantiegevoel.

(Dit stukje verscheen gisteren ook in Via Horst-Venray)