Intermezzo – Mythische berg

De Olympus. De Kemmelberg. De Mont Ventoux. Mount Sinaï. Ararat. De Muur van Geraardsbergen. Fujiyama. De Kilimanjaro. Zomaar wat mythische bergen. Wat je moet doen om een mythische berg te worden? Er is bij mijn weten geen bureau of instantie waar je je als mythische berg kunt aanmelden of examen kunt doen. Maar ik zou denken dat de status van mythische berg al snel lonkt als je van boven kaal bent, je je omgeving domineert en een beetje sagenumwoben bent. Hóóg hoef je er in elk geval niet voor te zijn: de Kemmelberg en de Muur van Geraardsbergen zijn allebei nog geen tweehonderd meter hoog.   

Horst aan de Maas had tot voor kort geen bergen, laat staan mythische bergen. Ja, je hebt ‘de gaelen baerg’ in de Schadijkse Bossen (Stefania van Lieshout memoreerde ’m eerder deze week ook al). En in Grubbenvorst, Lottum of Swolgen zijn misschien eveneens zandverstuivingen te vinden waarvan de top enkele meters boven het maaiveld ligt en daarom door de locals ‘berg’ worden genoemd. Toch kun je de betreffende bultjes objectief bezien moeilijk als bergen betitelen. Anders is dat met de Zuringspeel. De Zuringspeel deed tussen 1969 en 1991 dienst als vuilstortplaats. Eerst voor America, daarna voor de voormalige gemeente Horst en ten slotte voor heel Noord-Limburg. Zo ontstond tussen de Midden Peelweg en America een afvalberg met een hoogte van enkele tientallen meters. Die ook na de sluiting van de stortplaats nooit is afgegraven, waardoor de Zuringspeel het hoogste punt is in de verre omtrek.

Maar daarmee ben je toch nog geen mythische berg? Klopt. Toch is de Zuringspeel – zullen we ’m vanaf nu gewoon Zuringsberg noemen? – een aardig eind op weg in die richting, zo ontdekte ik gisteren. Sinds de metamorfose van de stortplaats in een golfcourse was ik er nooit meer geweest – ik houd me het liefst verre van golfcourses. Maar nu er vorige week een houten brug én een kunstwerk waren geplaatst kon ik er niet meer omheen.

Om te beginnen de brug. Een geheide kandidaat voor een hoge klassering in een nieuwe versie van de Horst-sweet-Horst top 5 van rustieke Horster houten bruggetjes. Toch was ik meer onder de indruk van het kunstwerk. En misschien nog wel het meest van de locatie van het kunstwerk. Het staat namelijk op de kale (!) top (56 meter boven NAP) van de Zuringsberg en is al van verre te zien.

Het betreft een door Ruud van der Beele vervaardigde offertafel van cortenstaal en koper. In de tafel is een schaakbord verwerkt met daarop een schaal.

Tafel, schaakbord en schaal hebben allerlei symbolische betekenissen (lees er bijvoorbeeld hier over), maar die doen in mijn ogen slechts afbreuk aan het kunstwerk: dat is sterk genoeg om het ook zonder prietpraat eromheen te kunnen bolwerken. Laat iedereen er desgewenst zelf maar een betekenis aan toekennen.

Ook een verklarend tekstbordje zou in deze leegte bepaald detoneren. Niet doen dus. En ook geen rustiek bankje. En geen afvalemmer. Helemaal niets. Mooi zo kaal laten zoals het nu is. Liefst ook nog de dennen op de berghellingen kappen en die golfbaan er meteen bij opdoeken. Laat voor het sagenumwobene die Peelkabouters, de kruidenvrouwtjes en de rituele midzomernachtfeesten dan maar komen. Zul je ervan versteld staan hoe snel de Zuringsberg uitgroeit tot een mythische berg.

(Trouwens: al interesseert dat hele kunstwerk u geen ene moer, dan nog is een bezoek aan de Zuringsberg een aanrader, zeker op een heldere dag: de uitzichten zijn werkelijk majestueus.)