Klein mysterie 680 – Equestrian Centre

In juli van dit jaar liep ik een kunstwandelroute van alles bij elkaar wel een kilometer of twintig in en om Deventer. Drie dingen zijn me daarvan bijgebleven: 1) de verschroeiende hitte; 2) Ode aan de ontmoeting tussen mevrouw van E. en de heer van C., een prachtig geluidskunstwerk van Jeroen Diepenmaat; 3) een boerderij, naar later bleek biologisch melkveebedrijf Keizersrande (klik hier). Om die boerderij, gloednieuw en gebouwd in de uiterwaarden van de IJssel, gaat het me nu. Wat me eraan trof, was haar vormgeving. Of ik het nou per se mooi vond wist ik niet meteen, maar dat er diepgaand en zorgvuldig over was nagedacht viel er onmiddellijk aan af te lezen.

De afgelopen weken ben ik regelmatig het bijna voltooide Equestrian Centre De Peelbergen gepasseerd. Telkens moest ik dan terugdenken aan Keizersrande. Misschien zal ook over de vormgeving van het hippisch centrum in Kronenberg diepgaand en zorgvuldig zijn nagedacht. Het valt alleen nergens aan af te lezen.

Als ik die honderden meters lange voorgevel zie, zie ik honderden meters ongeïnspireerde fantasieloosheid. ‘Meters maken, zo veel en zo efficiënt als maar kan, tegen een zo laag mogelijke prijs’, lijkt het motto te zijn geweest. Er een eyecatcher van maken, samenhang proberen te creëren met de omgeving, retro architectuur desnoods: het was ogenschijnlijk allemaal uit den boze. Alles ondergeschikt aan utiliteit, voor de schoonheid geen plaats en geen geld.     

Equestrian Centre De Peelbergen staat natuurlijk niet op zich. Het buitengebied van Horst aan de Maas is vergeven van vergelijkbare complexen, ik hoef slechts te wijzen op de inmiddels leegstaande Voor-Americaanse Muur (klik hier).

Het heeft er veel van weg dat in deze gemeente (en vele andere) een premie rust op lelijke bebouwing in het buitengebied. Worden bouwactiviteiten binnen de bebouwde kom op een goudschaaltje gewogen, daarbuiten lijkt alles mogelijk. Doen esthetische criteria in het buitengebied niet ter zake? Zijn fantasie en verbeelding voorbehouden aan de bebouwde kom? Zo ja, waarom dan toch? Vereist niet juist het buitengebied uiterste zorgvuldigheid, misschien nog wel meer dan de kernen? Waarom zou hier niet kunnen wat in Deventer kan?