Een bezoek aan de fantastische tentoonstelling Kijk, Jan Schoonhoven in Museum
Prinsenhof in Delft (klik hier) heeft me doen beseffen dat een van
mijn grote tekortkomingen is dat ik putdeksels hier schromelijk verwaarloos.
De curator van de tentoonstelling noemde Jan Schoonhoven
(1914-1994) zonder enige aarzeling de belangrijkste Nederlandse kunstenaar van
de tweede helft van de twintigste eeuw (Mondriaan die van de eerste helft van
de twintigste eeuw). Alleen al op basis van wat ik in Delft heb gezien ben ik
geneigd haar daarin gelijk te geven. En dan te bedenken dat ik De werkelijkheid van Jan Schoonhoven, de expositie die tegelijkertijd loopt in
het Stedelijk Museum Schiedam, nog moet doen.
Schoonhoven is vermaard om zijn witte reliëfs van
papier-maché en karton. Je zou het misschien niet meteen zeggen, maar die
reliëfs zijn gebaseerd op architectonische details in de binnenstad van Delft,
waar hij zijn hele leven woonde en werkte. Tot zijn inspiratiebronnen behoorden
luchtroosters, galmgaten van kerken, hekjes, stoeptegeltjes en paaltjes. En,
niet te vergeten, putdeksels.
Vier jaar geleden heb ik al eens een top 5 van Horster
putdeksels gepubliceerd (klik hier). Ik schreef toen dat ik daar rijkelijk laat
mee was. Nu zeg ik: ‘Ik was veel te vroeg.’ Want die top 5 weerspiegelt in geen
enkel opzicht de oneindige rijkdom in putdeksels die Horst aan de Maas kent. Een
nieuwe top 5, die meer recht doet aan de variatie in putdeksels in deze
gemeente, is derhalve in de maak. Voor het zover is, eerst aandacht voor een
subsubcategorie: de Norbertuswijkse trottoirkolkdeksels. Heel strikt genomen
zijn trottoirkolkdeksels geen putdeksels, maar ik neem gevoeglijk aan dat de
Nederlandse Vereniging ter Bevordering van Putdekselfilie mij dit niet euvel
zal duiden. We strijden immers voor dezelfde zaak: het onder de aandacht
brengen van de volkomen ten onrechte veronachtzaamde schoonheid van
utiliteitsdeksels.
Dat er alleen al van de Norbertuswijkse trottoirkolkdeksels
een top 5 valt samen te stellen, duidt er al op dat de trottoirkolkdeksels in
variatie bepaald niet onder doen voor de putdeksels. Voor de goede orde zij ook
nog vermeld dat deksels van kolken die een combinatie vormen van een straatkolk
en een trottoirkolk buiten beschouwing zijn gebleven. Dat we daar dus maar geen
gezeik over krijgen.
Genoeg geouwehoerd, hier komt-ie, de Horst-sweet-Horst top 5
van Norbertuswijkse trottoirkolkdeksels, als klein eerbetoon aan Jan
Schoonhoven:
5. Wittenhorststraat
4. Gebroeders Van Doornelaan
3. Prins Bernhardstraat
2. Prinses Beatrixstraat
1. Wittenhorststraat
Geen opmerkingen:
Een reactie posten