‘Lijkt wel ennen heksenbessem.’
‘Een wat?’
‘Ennen heksenbessem. Ken je toch wel?’
‘Nooit van gehoord.’
‘Méén je niet!’
‘Nee, echt niet.’
En zo moest ik er dus gisteren, toen we tijdens een wandeling in het Schuitwater vanop een afstandje iets vreemds ontwaarden in of aan een berk, achter komen dat J., een geboren en getogen Horstenaar die ook nog eens een stukje ouder is dan ik, het woord heksenbessem niet kent. Wat toch enigszins triest stemt.
Wat J. wellicht triest stemde – hij liet het niet blijken – was dat ik moest passen toen hij informeerde naar een Nederlands equivalent van heksenbessem. ‘Mistletoe, misschien?’, mompelde ik enigszins beschaamd, omdat mistletoe me nu niet meteen een héél Nederlands woord toescheen. Maar met mistletoe bleken we ons wel op gemeenschappelijk terrein te bevinden.
J.: ‘Als je met de trein naar Maastricht gaat zie je op een gegeven moment voorbij Elsloo …’
Ik: ‘… aan de rechterkant een rij populieren met mistletoe.’
J: ‘Ja!’
Ik: ‘Ennen heksenbessem dus.’
j.: ‘Oohh …’
Thuis kwam ik er later achter dat ‘maretak’ het Nederlandse equivalent is van ‘mistletoe’ en – hoe verrassend – ‘heksenbezem’ dat van ‘heksenbessem’. Maretak en heksenbezem zijn geen synoniemen. Al zit er, denk ik, nu ook weer niet zo heel veel licht tussen. Een maretak is volgens Van Dale een ‘kale, altijdgroene struik, woekerend op de stammen en takken van verschillende bomen en heesters, vooral op appel- en perenbomen en populieren’. Een heksenbezem omschrijft Van Dale als
‘een plaatselijke dichte nest- of bezemachtige woekering van takken in de kruinen van bomen, veroorzaakt door soorten van het zakjeszwammengeslacht’. Zakjeszwammengeslacht ...
Nu we het hier dan toch over heksenbessem hebben, wil ik trouwens graag een warm pleidooi houden voor de verbanning van het woord heksenbezem uit het Nederlands en de introductie van heksenbessem. Heksenbezem is karakterloos, stijfjes, formeel – heksenbessem is ritmisch, heeft temperament, swingt. Of op z’n Horster gezegd: heksenbessem is een woord met krael. Forza heksenbessem!
‘Een wat?’
‘Ennen heksenbessem. Ken je toch wel?’
‘Nooit van gehoord.’
‘Méén je niet!’
‘Nee, echt niet.’
En zo moest ik er dus gisteren, toen we tijdens een wandeling in het Schuitwater vanop een afstandje iets vreemds ontwaarden in of aan een berk, achter komen dat J., een geboren en getogen Horstenaar die ook nog eens een stukje ouder is dan ik, het woord heksenbessem niet kent. Wat toch enigszins triest stemt.
Wat J. wellicht triest stemde – hij liet het niet blijken – was dat ik moest passen toen hij informeerde naar een Nederlands equivalent van heksenbessem. ‘Mistletoe, misschien?’, mompelde ik enigszins beschaamd, omdat mistletoe me nu niet meteen een héél Nederlands woord toescheen. Maar met mistletoe bleken we ons wel op gemeenschappelijk terrein te bevinden.
J.: ‘Als je met de trein naar Maastricht gaat zie je op een gegeven moment voorbij Elsloo …’
Ik: ‘… aan de rechterkant een rij populieren met mistletoe.’
J: ‘Ja!’
Ik: ‘Ennen heksenbessem dus.’
j.: ‘Oohh …’
Thuis kwam ik er later achter dat ‘maretak’ het Nederlandse equivalent is van ‘mistletoe’ en – hoe verrassend – ‘heksenbezem’ dat van ‘heksenbessem’. Maretak en heksenbezem zijn geen synoniemen. Al zit er, denk ik, nu ook weer niet zo heel veel licht tussen. Een maretak is volgens Van Dale een ‘kale, altijdgroene struik, woekerend op de stammen en takken van verschillende bomen en heesters, vooral op appel- en perenbomen en populieren’. Een heksenbezem omschrijft Van Dale als
‘een plaatselijke dichte nest- of bezemachtige woekering van takken in de kruinen van bomen, veroorzaakt door soorten van het zakjeszwammengeslacht’. Zakjeszwammengeslacht ...
Nu we het hier dan toch over heksenbessem hebben, wil ik trouwens graag een warm pleidooi houden voor de verbanning van het woord heksenbezem uit het Nederlands en de introductie van heksenbessem. Heksenbezem is karakterloos, stijfjes, formeel – heksenbessem is ritmisch, heeft temperament, swingt. Of op z’n Horster gezegd: heksenbessem is een woord met krael. Forza heksenbessem!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten