Intermezzo – Verdriet, woede, schaamte

‘Wanneer heb je voor het laatst gehuild?’, is een vraag die dagblad De Limburger elke zaterdag stelt aan iemand uit de sportwereld. Wanneer ík voor het laatst heb gehuild? Gisteravond. In filmtheater De Nieuwe Scene in Venlo. Ik moest huilen van verdriet, schaamte en woede. 

Eerst het verdriet. Vertoond werd 3 Hours, een korte speelfilm van Ammar Al Kallas over het waargebeurde verhaal van de oversteek van de Syrische vluchteling Ahmad Al Zoubi van Turkije naar Griekenland. Ahmad vluchtte in 2015 vanuit zijn geboorteland Syrië naar Turkije. Na het betalen van grof geld aan smokkelaars belandde hij in de nacht van 4 op 5 januari 2016 samen met 52 anderen in een rubberboot die bestemd was voor maximaal 25 personen. Twee kilometer voor de Griekse kust gebeurde het onvermijdelijke: de boot kapseisde. De meeste opvarenden verdwenen na korte of langere tijd in zee. Ahmad wist z’n hoofd boven het ijskoude water te houden, met op z’n rug Lamees, een 8-jarig meisje, wier moeder dood in zee dreef. Drie uur wist Lamees zich vast te klampen aan Ahmad en toen gebeurde ook met haar het onvermijdelijke. Ahmad, totaal uitgeput, wist, net als elf anderen, wel de Turkse kust te bereiken. Waarna hij weer helemaal terug bij af was. Hij zat eerst een maand in een Turkse gevangenis en moest zich daarna wéér onderwerpen aan genadeloze smokkelaars. Maar ditmaal lukte de oversteek naar Griekenland wel. Uiteindelijk kwam hij in Venlo terecht.

Gisteren zat Ahmad in de zaal. Na afloop van de film – die veel poëtischer was dan je zou verwachten en daardoor misschien wel extra aangrijpend was – beantwoordde hij vragen. Onder het publiek: tientallen mensen, misschien ook wel uit Horst aan de Maas, die iets vergelijkbaars als Ahmad hebben meegemaakt.   

Ik moest huilen van schaamte omdat wij, zogenaamd geciviliseerde Westerlingen, dit allemaal hebben laten gebeuren en nog steeds laten gebeuren.

Ik moest huilen van woede over onze politici, die met hun uitgestreken gezichten cynische plannetjes als de ‘Turkijedeal’ en ‘opvang in de eigen regio’ hebben bekokstoofd, verdedigd en uitgevoerd met het oog op electoraal gewin. En hun ogen welbewust sloten voor de wetenschap dat ze daarmee tienduizenden mensen de dood injoegen. Wanneer zou hun zelfvoldaanheid plaatsmaken voor schaamte?


P.S. 3 Hours is komende zaterdag nogmaals te zien in de ECI Cultuurfabriek in Roermond. Ahmad behoort ook dan weer tot de aanwezigen. Klik hier voor meer informatie.