Intermezzo – OptiZeen (3) / Jan Philipsen: Rowwen Hèze

Tommenach! staat op het T-shirt dat in de etalage hangt. Tommenach, misschien wel de mooiste van alle zachtaardige vloeken. In tommenach schijnt optimisme door. Nu is het mislukt, maar uiteindelijk komt het zeker goed. De aanhouder wint. Geen frustratie, dit is slechts een tussenfase. Niet bij de pakken neerzitten, pluk de dag. Na regen komt zonneschijn. En mocht het hier onverhoopt niet goedkomen, dan is er altijd de hemel nog. Is tommenach behalve de mooiste van alle zachtaardige vloeken ook de meest katholieke van alle vloeken? Gezegend zij de tommenach-vloeker. (Zegt deze frustratievloeker par excellence – in mijn godverdommese kutzooi schijnt maar heel weinig optimisme door.)

Zou tommenach de favoriete vloek van Christiaan Hesen (‘Rowwen Hèze’) zijn geweest? Zou zomaar kunnen. Tommenach, bijkans het hele leven diep in de shit zitten. En toch 93 worden. Tommenach, één oog moeten missen. En toch dankbaar zijn dat je nog een tweede hebt. Tommenach, in een armetierige plaggenhut wonen. En toch blij zijn dat je ten minste een dak boven je hoofd hebt, al lekt het dan. Tommenach, zelden werk en vaak honger hebben. En toch altijd weten te overleven. Tommenach, vrouw en kinderen verliezen. En toch gewoon doorgaan. Tommenach, allerlei dingen gedaan die niet mogen. En toch geen verschoppeling worden.

Het Tommenach! T-shirt is onderdeel van een installatie die Jan Philipsen heeft opgebouwd in de etalage van het pand waarin voorheen opticien Kruytzer was gevestigd in het Horster winkelcentrum Kloosterhof. Die installatie bestaat verder uit attributen waarmee een Peellandschap is geschapen, pentekeningen van Ruud van der Beele van fragmenten uit het leven van Christiaan Hesen en een oude grammofoonspeler – Christiaan draaide naar verluidt geregeld een plaat van Lou Bandy. Boven dit tafereel zweeft een volle maan, die verdacht veel overeenkomsten vertoont met het gelaat van Christiaan.

Aanleiding voor deze installatie is de verschijning op 11 maart van Icoon, een roman gewijd aan het leven van Christiaan Hesen (1853-1947). Met Icoon debuteert Jan Philipsen als schrijver. Aan de hand van het geromantiseerde levensverhaal van Rowwen Hèze geeft hij in Icoon een inkijkje in de geschiedenis en ontwikkeling van Noord-Limburg in de periode 1865-1929. Jan Philipsen was vanaf de oprichting in 1985 28 jaar lang bassist van de band Rowwen Hèze.

De installatie van Jan Philipsen is de derde in de reeks OptiZeen. Daarin tonen leden van het Horster kunstenaarscollectief Zeen tussen januari en mei onderdelen van hun werk in het tot sloop veroordeelde leegstaande winkelpand. De installatie is nog te zien tot en met 15 maart.