Intermezzo – Het Conciliatiekabinet van Romann Jäger

Postzegels. Je kunt ze verzamelen. Je kunt ze plakken. Erik van Maarschalkerwaard uit Tienray deed beide. Hetgeen resulteerde in Het Conciliatiekabinet van Romann Jäger, een geweldig kunstwerk dat sinds gisteren valt te bewonderen op CODA Paper Art 2019 in het CODA Museum in Apeldoorn.

Het Conciliatiekabinet van Romann Jäger is een reconstructie op ware grootte van een Tsjechoslowaaks postkantoortje uit de jaren vijftig van de vorige eeuw. Het bijzondere eraan is dat het nagenoeg volledig is beplakt met overwegend Tsjechoslowaakse postzegels. De lampenkappen, kokers, een wereldbol, pakketjes, trofeeën, enveloppen, een postduif, flessen sterke drank (ongetwijfeld Becherovka): allemaal zijn ze van links tot rechts en van onder tot boven voorzien van postzegels.

Aan de wanden van het postkantoortje hangen ingelijste uitvergrotingen van postzegels. Tot het interieur behoren verder onder meer ansichtkaarten, poststempels en een grote kaart van Midden-Europa.  

Kantoorhouder Romann Jäger is zelf niet aanwezig, maar heel ver weg kan hij niet zijn: het jasje van z’n uniform hangt aan een haakje, z’n leesbril ligt op het bureau, een lepeltje hangt in z’n mok met bloemmotief, z’n tas staat op de grond, in z’n typmachine steekt een – uiteraard volledig met postzegels beplakte – brief, klaar om te worden geadresseerd, z’n appel ligt te wachten om in de namiddagpauze te worden geschild.

Overal duikt ook een kleine rode postduif op. Of is het een vredesduif? Uit de tentoonstellingscatalogus:

‘Postbeambte Romann Jäger, tevens grensbewaarder, behoorde enkele jaren tot het begeleidingsteam van de Tsjechoslowaakse Olympische langeafstandlopers. Ook was hij één van de afgevaardigden op de Praagse vredesconferentie. In het conciliatiekabinet wilde Jäger de Olympische gedachte naar voren laten komen. De postzegel was hiervoor volgens hem zeer geschikt. Via een klein luchtpostnetwerk, opgezet met gelijkgestemden uit het Oosten en het Westen, werden verzoeningsberichten gestuurd om universele solidariteit te bevorderen.’

Wat Het Conciliatiekabinet van Romann Jäger geweldig maakt? De ongekende verbeeldingskracht die eruit spreekt, de tot in de kleinste details perfecte uitvoering, het ingenieus laveren tussen feit en fictie, de visuele aantrekkelijkheid.  

Behalve het conciliatiekabinet toont Erik in Apeldoorn ook drie papieren kantoorgebouwen op schaal (Office Unite 6S150W, Office block PO1W en Post office 306W). In omvang mogen ze magertjes afsteken bij het conciliatiekabinet, in kwaliteit beslist niet. Terwijl het kabinet ook imponeert door z’n uitbundigheid, is het bij de uit duizenden aan elkaar geplakte enveloppen bestaande kantoorgebouwen juist de soberheid die het ‘m doet. Iets dat ondergetekende liefhebber van minimal art wel kan waarderen.

Het conciliatiekabinet en de kantoorgebouwen zijn samen met werken van 38 andere papierkunstenaars (of althans kunstenaars die werken met papier) nog tot en met 27 oktober te zien in het CODA Museum.