Intermezzo – Zorgen en verzorgd worden

‘Nalatigheid in onderhoud is een algemene trend.’ Gisteren genoteerd op een razend interessante bijeenkomst in Arnhem over kunst in de openbare ruimte. De uitspraak deed me natuurlijk meteen denken aan het trieste lot van Zorgen en verzorgd worden.

Dit kunstwerk van Piet Hermans stond vanaf 1988 dertig jaar lang voor Berkele Heem aan de Dr. Van de Meerendonkstraat in Horst. Na de renovatie van het verzorgingshuis was het ineens verdwenen. ‘Uit elkaar gevallen en kapotgegaan’, want ‘het beeld was in slechte conditie’, zo leerde navraag van Roel Sanders bij de gemeente vorige week (klik hier). ‘Uiteindelijk waren de financiën het struikelblok en bleek renovatie niet haalbaar.’ Vreemd allemaal, héél vreemd. Zomaar wat vragen die bij me opkwamen: heeft de gemeente dan geen zorgplicht voor haar kunstwerken in de openbare ruimte? Waarom is geen onderhoud gepleegd? Hoe hoog waren de renovatiekosten dan wel niet? Zorgen en verzorgd worden – voor Zorgen en verzorgd worden gold het blijkbaar niet.

De bijeenkomst in Arnhem had nog wel meer te bieden dat ook op Horst aan de Maas betrekking heeft. Bijvoorbeeld de vraag waarom kunstenaars zich hun heerschappij op rotondes hebben laten afpakken door hoveniers. En is dat erg? Of moeten kunstenaars zich rotondes opnieuw toe-eigenen, ook in Horst aan de Maas?

Een andere vraag die ook speelt bij de discussie over het (Neeje) Hôrster Hundje: moet visie voorop staan (top down-benadering) of democratie (bottom up-benadering)? Hoe moet je ‘de mensen’ überhaupt warm zien te krijgen voor iets dat nog niet bestaat (‘Kunst die er nog niet is, is de meest kwetsbare kunst’, hoorde ik in dit verband iemand zeggen)? En wat houdt goed opdrachtgeverschap eigenlijk in? Hoe voorkom je bijvoorbeeld dat de kunstenaar door een teveel aan inspraak wordt beknot in zijn vrijheid? Of moeten kunstenaars zich juist veel dienstbaarder opstellen?

Definitieve antwoorden op deze en andere vragen kwamen er niet, zijn er misschien ook wel niet. De meningen liepen in sommige gevallen ook nogal uiteen. Maar hoe uiteenlopend ook, al die meningen waren wél gestoeld op een visie. En die visie, of zelfs maar het begin daarvan, was wat ik laatst zo node miste tijdens de presentatie van de eerste contouren van het nieuwe gemeentelijk kunst- en cultuurbeleid (klik hier en ga naar 54.00 minuten). Ik zou de gemeente Horst aan de Maas echt een paar van de mensen gunnen die gistermiddag aan het woord kwamen. Misschien is het nog niet te laat?