Intermezzo – School

Maandag 8.25 uur. Ik woon tegenover de Meterikse basisschool. Ik hoor de schoolbel gaan. Niets bijzonders, zelfs niet in coronatijd. De afgelopen twee weken – meivakantie! – is de schoolbel niet gegaan, maar in de zes weken daarvoor ging ze wel, hoewel er al die tijd geen leerling te bekennen was. De wereld stond in brand, de schoolbel ging onverstoorbaar door met bellen. Het had iets relativerends. Iets vertrouwenwekkends ook: niet álles was anders, er waren ook dingen die ongeacht de omstandigheden gewoon bleven doen waar ze goed in zijn.

Maandag 10.15 uur. De schoolbel is weer gegaan: speelkwartier. De leerlingen krijsen even uitgelaten als altijd. In gedachten ga ik terug naar mijn eigen schooltijd. Ik kon weliswaar goed leren, maar heb er nooit veel aan gevonden, school. Ik beschouwde school als een noodzakelijk kwaad. Met uitzondering van het schoolvoetbaleftal voor mij dan ook geen warme herinneringen aan het Boschveldcollege in Venray. Integendeel. De basisschool was iets minder erg. Toch was het meest dierbare element van mijn basisschoolperiode ongetwijfeld het speelkwartier. Knikkeren, tikkertje en een waarschijnlijk uitsluitend op de Weisterbeek in Horst gepraktiseerd spel met de fantastische naam hennevot (‘Wie deut der mei henne-vot-vot-vot?’). Ook het hysterische gebrul (‘Ru-zie! Ru-zie! Ru-zie!’) als er ergens een vechtpartijtje uitbrak is me bijgebleven.  

Maandag 15.00 uur. De Meterikse schoolbel gaat weer. Ik zie of hoor geen leerlingen, blijkbaar zijn de lessen al eerder op de dag gestopt. Hoe het ook zij: de eerste schooldag na de gedwongen pauze zit er weer op. Terug naar mijn tijd. Na een weekend, na een vakantie: de eerste dag was altijd de allerergste. Daarna verminderde geleidelijk de pijn; vanaf woensdag gloorde het prettige vooruitzicht van het weekend. Op een dag als vandaag zou ik heel zeker hebben gedacht: ‘Nog acht weken, dan is het gelukkig weer vakantie.’ Ik verbaasde me de afgelopen weken dan ook over al die kinderen die op de televisie of in de krant zeiden te snakken naar de heropening van hun school. Alsof school leuk is! Mij bekroop een gevoel van medelijden met hen. Of is dat ongepast? Moet ik misschien eerder medelijden hebben met mezelf? Heb ik de pech gehad in de verkeerde tijd jong te zijn geweest? Zijn de scholen in de loop van al die jaren veranderd? Of de leerlingen?

Dit stukje verscheen woensdag in Via Horst-Venray. Daarop volgde een prachtige reactie van Peter Lucassen:

‘Als fervent aanhanger van het spelletje hennevot wil ik je nog enkele aanvullingen toespelen. Bij de ruzietjes riepen we “ruzie tatata ruzie tatata” weet je nog? Verder hadden we nog een spelletje “wie doet er mee losse ketting” wat volgens mij tikkertje was waarbij de getikte af was. Maar je had ook vaste ketting waarbij de getikte met elkaar een ketting vormde waarmee je slachtoffers kon insluiten.’

Inderdaad 'ruzie tatata'! Losse en vaste ketting herinner ik me ook. Of Peter dan misschien ook wist of hennevot een tikspelletje was? Peter:

‘Volgens mij was hennevot een tikspelletje waarbij je van de ene naar de andere kant moest proberen te komen. Bij vaste ketting had je als je pech had het genoegen om met een flinke vaart tegen de grond gesmakt te worden. Vooral als je de buitenste persoon was. We deden ook wel eens kiepe keuntje kieken. De handen tegen elkaar en dan met iemand anders in elkaar schuiven. Als je dan de handen opende zag je iets wat leek op een kiepe…, je raadt het al.’

Geweldig toch? Kiepe keuntje kieken zei me dan weer helemaal niets. Anderen misschien wel?