Klein mysterie 787 – Anusblekerijen en bermen

Altijd fijn als je als gemeente op de kaart wordt gezet. Horst aan de Maas overkwam het deze week dankzij twitteraar Daan Jongen (8554 volgers).

Lolbroekende en woordgrapkeutelende collega-twitteraars gingen helemaal los: ‘Horst aan de Maas = Horst am Arsch...’, ‘Graag wil ik een afspraak op woensdag. Kan dat? Ja hoor, we hebben dan nog een gaatje’, ‘Geen hol aan...’, ‘Zeker weer alleen voor bleekscheten?’, ‘En het ligt ook nog vlakbij de doolaars- en stokstraat’, ‘St. Lambertus, was dat niet de Aar(t)sbisschop van Limburg?’.

‘Niks voor Horst-sweet-Horst?’, kreeg ik van verschillende kanten te horen. Evenwel weinig aandrang om dieper in dit zaakje te duiken (jaja, ook Horst-sweet-Horst laat zich niet onbetuigd). Vanmorgen toch maar even poolshoogte genomen bij Van der Bille (© Wim L). Weinig dat wijst op een anusblekerij. Of wijst dat juist op een anusblekerij? Zo ja, zouden dit dan attributen zijn?

In Sevenum zit (ligt?) een anusblekerij met dezelfde naam, maakte een reactie op de tweet van Daan Jongen duidelijk. De Donckstraat 24. Derwaarts gefietst. Onderweg:

‘Berm voor bijen, niet maaien aub.’ Mijmerend over de vraag waarom bermen überhaupt zouden moeten worden gemaaid, arriveer ik op de De Donckstraat. Op huisnummer 24 blijkt jongerencentrum Walhalla te zetelen. Ook hier geen spoor van een anusblekerij.

De anusblekerijopsporingslust is me inmiddels danig vergaan. Anusblekerijen zullen me verder worst wezen. Ik fiets terug. Besluit mijn aandacht te verleggen naar bermen. Maakt m’n stemming er alleen maar slechter op. Nauwelijks bermen die níet zijn gemillimeterd.

Maar de waanzin gaat verder dan alleen bermen. Bij station Horst-Sevenum een hele groenstrook die is platgemaaid. Waarom in godsnaam?

Kale grasvlakten in het centrum van Hegelsom. Laat gewoon de boel de boel en je zult zien dat zelfs deze treurige omgeving opfleurt.

Het dieptepunt in dezen kwam ik laatst trouwens tegen bij onverharde wegen op het Meterikseveld in het grensgebied tussen Horst en Meterik

en op het Groët Veld in het grensgebied tussen Kronenberg en Sevenum. Wat denk je? Ook hier gemaaide bermen!

Geen berm ongemaaid laten maar intussen wel goede sier maken met bloemrijke akkerranden: Horst aan de Maas ten voeten uit. Arschlöcher.

Klein mysterie 786 – Schaele wiewouw (2)

Onlangs iemand gesproken die in de zevende hemel verkeerde nadat hij ergens in de gemeente Venray een wielewaal had gespot. Bij het horen van het woord wielewaal denken sommigen aan André van Duin (‘Duudeljoo klinkt zijn lied’), anderen aan een kinderkoor, weer anderen aan een boek van Hans Dorrestijn. Zelf kan ik het niet horen zonder het onmiddellijk naar het Horster dialect te vertalen: wiewouw. Als vanzelfsprekend is de prachtige dialectbeschimping ‘schaele wiewouw’ dan ook niet meer heel ver weg. ‘Heej, schaele wiewouw, kiek is oet ów döp!’ Als ik assertief genoeg zou zijn, zou het me zomaar kunnen ontglippen als ik weer eens bijna van de sokken ben gereden door een onoplettende automobilist.

Lange tijd heb ik in de veronderstelling verkeerd dat ‘schaele wiewouw’ een exclusief Horster scheldwoord was. Inmiddels weet ik beter: in tal van plaatsen in Zuid-Nederland en Vlaanderen wordt schele wiewouw gebezigd. Toch een deukje in mijn licht chauvinistische inborst, het valt moeilijk te ontkennen.

Waar zou schele wiewouw eigenlijk vandaan komen? De wielewaal staat eerder bekend om z’n opvallende geelzwarte kleur en welluidende zang dan om z’n slechte of afwijkende gezichtsvermogen. Is schele wiewouw dan een nonsenswoord? Of een komische woordspeling op z’n jodelfluit, zoals iemand op internet oppert? Beslist niet uitgesloten. Evengoed zou je voor een verklaring ook een heel andere richting op kunnen gaan. En wel richting Venray. In het Venrays woordenboek staat ‘wiewòw’ namelijk vermeld als een synoniem van scheluw of scheef: ‘De stoel en ’t kroewagerad zien allebej wiewòw.’ Kijk je in datzelfde woordenboek bij ‘schael’ dan zie je dat dat eveneens een synoniem van ‘scheef’ kan zijn: ‘’n Schael stuk lând löpt schoeks toe.’

Correct me if I’m wrong, maar in het Venrays is schael dus (min of meer) wiewòw. Dat roept een aantal vragen op. Allereerst of het Venrays ook het begrip ‘schaele wiewouw’ kent. En zo ja wat daar dan onder wordt verstaan. Net als bij ons in Horst iemand die niet goed uit z’n doppen kijkt? Of iets/iemand die/dat de overtreffende trap van scheef is? En hoe zit het nu eigenlijk precies met ons Horster ‘schaele wiewouw’? Heeft dat überhaupt wel iets van doen heeft met die geelzwarte vogel? Het zal toch niet zo zijn dat wij, onze chauvinistische inborsten ten spijt, een Venrays begrip hebben geïmporteerd?

(Dit stukje verscheen afgelopen woensdag ook in Via Horst-Venray)

Top 5 – Provisorische Norbertuswijkse hortensiabeschermers

13.37 uur, berichtje van Peter Janssen! Berichtjes van Peter Janssen zijn altijd interessant en meestal grappig.

Peter: ‘Volgens mij wordt het tijd voor een top 5 van provisorische plantbeschermers. Van spook tot uit de kluiten gewassen bloemkool.’

Ik: ‘Vooral die bloemkool is geweldig!’
Peter: ‘In de buurt van de Steffensstraat. Vooral de Molenstraat is trouwens een bont gekleurde aaneenschakeling van parapluutjes en parasolletjes.’
Ik: ‘Ik ga er vandaag of morgen eens kijken. Heb een paar jaar geleden ook al zo’n top 5 gehad. Als ik er nu iets mee doe, moet het wel wezenlijk anders zijn dan toen. Maar die bloemkool komt al een aardig eind in de richting.’
Peter: ‘O, die heb ik gemist. Is zelfs eigenlijk voor het eerst dat ik dit soort dingen zie, is me andere jaren nooit opgevallen.’
Ik: ‘Veel langer geleden dan ik dacht! 2015!
Peter: ‘Ik was al theorieën aan het bedenken dat de mensen door Corona en thuisquarantaine hun tuin meer zijn gaan waarderen en dus hun bloemen en planten gaan beschermen. Die gedachte kan dus de prullenbak in..’
Ik: ‘Vrees van wel. Zonde eigenlijk, zijn wel mooie theorieën...’

Mijn verwachtingen zijn niet bijzonder hooggespannen als ik enkele uren later op de fiets stap. Volkomen ten onrechte, blijkt al meteen in de Molenstraat. Peter heeft absoluut niets teveel gezegd met ‘een bont gekleurde aaneenschakeling van parapluutjes en parasolletjes’.

Ook de drie door Peter in de Steffensstraat en omgeving gesignaleerde exemplaren mogen er beslist wezen, constateer ik met eigen ogen. Tot m’n onuitsprekelijke vreugde ontdek ik in de Norbertuswijk zelf ook nog een aantal top 5-waardige tafereeltjes. Komt ie, de exclusieve, aan Peter Janssen opgedragen Horst-sweet-Horst top 5 van provisorische Norbertuswijkse hortensiabeschermers:

5. Zegersstraat

Onder moeders paraplu

4. Meterikseweg

God, Nederland en de franje

3. Noordsingel

Dash, witter dan wit

2. Zegersstraat

Te klein voor de partytent, te groot voor het tafellaken

1. Prinses Marijkestraat

Eén uit de kluiten gewassen bloemkool? Een hele plantage!

Intermezzo - Nertsen

Van m’n twaalfde tot m’n achttiende fietste ik dagelijks op en neer van Horst naar het Boschveldcollege in Venray. Een hoogst enkele keer via de dorpskern van Castenray, soms via de Pès (alias de Castenrayse Vennen). Maar meestal via Meterik. Gewoon omdat dat de kortste weg was. De destijds – ik spreek over eind jaren zeventig – nog onverharde Oosterbosweg namen we daarbij maar voor lief. Wat we elke dag ook maar voor lief dienden te nemen was de ondraaglijke stank afkomstig van de nertsenfokkerij op de kruising Oosterbosweg – Lollebeekweg. Voor ons viel de ellende nog te overzien. Tweemaal daags een minuutje, meer was het niet. Nee, dan die dieren, 24 uur per dag gevangen zitten in draadstalen kooien waarin je je kont niet kunt keren, zonder perspectief, wachtend op je dood.

Ook als ik na Boschveld nog eens naar Venray fietste: altijd weer die nertsenfokkerij, altijd weer die stank. Afgelopen zaterdag fietste ik weer eens van Meterik naar Venray: nog steeds die fokkerij, géén stank – voor mij voor het eerst in veertig jaar. Niet zo heel verwonderlijk omdat een dag eerder de aldaar verblijvende zestigduizend nertsen waren geruimd. Die stankloosheid deed me genoegen. Wat niet wegneemt dat het natuurlijk vreselijk is om zestigduizend dieren te moeten doden. Van de andere kant: hun leven was toch al uitzichtloos. Laat vooral ook even dat enorme aantal doordringen. Zestigduizend. Zes-tig-dui-zend.

Het heeft iets cynisch dat corona eraan te pas is moeten komen om de nertsenfokkerij een vervroegde, hopelijk fatale nekslag toe te dienen. Treurig dat het nog zo lang heeft moeten duren. Nertsen in zulke groten getale houden is een vorm van intensieve veehouderij. Elke vorm van intensieve veehouderij is alleen al vanuit het oogpunt van dierenwelzijn verwerpelijk, maar nertsenfokkerij helemaal: nertsen zijn roofdieren, totaal ongeschikt om in een kooi te houden.

Nertsen worden louter en alleen gefokt voor het bont, een luxeproduct. De brede weerstand tegen nertsenfokkerijen is daarom niet zo heel verbazingwekkend. Vlees wordt nog altijd gezien als een eerste levensbehoefte. Dat verklaart waarschijnlijk het betrekkelijk geringe verzet tegen de intensieve varkens- en kippenhouderij. Hoog tijd dat we vlees ook als een luxeproduct gaan beschouwen.

(Dit stukje verscheen gisteren ook in Via Horst-Venray)

Intermezzo – Ryan (2)

Zo kenden we ‘m nog niet. Kwam het door de warmte? Door het late tijdstip? De lange vergaderduur? Hoe het ook zij, de altijd zo goedgemutste Ryan Palmen, burgemeester van Horst aan de Maas, die de gemeenteraad normaliter volkomen ontspannen en uitermate vaardig door zijn vergaderingen leidt, vloog vannacht rond een uur of één behoorlijk uit de bocht tijdens een voorbereidende raadsvergadering (klik hier en ga naar 4.36.00 uur).

Aan de orde waren raadsvragen van de SP over de al dan niet vermeende bevoordeling in 2010 van Raymond Knops (huidig staatssecretaris, toenmalig Tweede Kamerlid en voormalig gemeenteraadslid en wethouder van de gemeente Horst aan de Maas) bij de grondaankoop voor en bouw van zijn woning in Hegelsom.

De woning van Raymond Knops is gebouwd in het kader van de zogeheten Ruimte voor Ruimte-regeling. Ruimte voor Ruimte behoort tot de portefeuille van wethouder Rudy Tegels. Desondanks deed de burgemeester zelf onderzoek en voerde hij zelf het woord over de SP-vragen. Beetje vreemd. Wat me ook bevreemdde, maar misschien voorzien de vergaderregels hier niet in, was dat de burgemeester het voorzitterschap van de vergadering voor dit agendapunt niet tijdelijk overdroeg aan een vervanger.

Namens de SP voerde Paul Geurts het woord. Over de beantwoording van de eerdere SP-vragen vuurde hij een groot aantal nieuwe vragen af op de burgemeester. Die voorzag de vragen naar vermogen van een antwoord. Totdat hij Paul Geurts tot driemaal toe beschuldigde van vooringenomenheid:

1. ‘Als u de lijn volgt waarvan ik denk dat u er op zit, dan zal het nooit zo zijn dat een onderzoek dat niet uitkomt bij wat u vindt, u genoegdoening zal geven.’

2. ‘Volgens mij zit u op de lijn dat u het antwoord voor uzelf al heeft gegeven. Dat blijkt ook wel uit de manier waarop u deze vragen stelt.’

3. ‘Als er een uitkomst is die u niet bevalt, is mijn inschatting dat u altijd zult blijven zeggen dat er nog vragen zijn en dat de schijn van belangenverstrengeling niet is weggenomen.’

De pot verwijt de ketel dat ie zwart ziet van de rook: als hier íemand blijk geeft van vooringenomenheid is het de burgemeester zelf wel. En als het íemand niet past om vooringenomen te zijn is het een burgemeester wel. Insinueren dat een (burger)raadslid zich schuldig maakt aan iets zonder dat hij dat kan bewijzen, is een burgemeester onwaardig.

N.B. Overigens pleitte Paul Geurts volkomen terecht voor een onafhankelijk onderzoek naar het handelen van de gemeente in deze zaak. Iedereen zou daarbij gebaat zijn, Raymond Knops zelf waarschijnlijk nog het meest. Na nieuwe publicaties van NRC en De Limburger over deze zaak, nota bene tijdens de raadsvergadering, zou het wel heel vreemd zijn als dat onderzoek er niet komt.

Intermezzo – Leopold Haffmansstraat

Gezien de gebeurtenissen maar eens een inspectierondje gemaakt door de gemeente. Lang niet overal geweest. Toch lijkt het erop dat het in Horst aan de Maas qua bekladdingen vooralsnog is gebleven bij wat putdeksels

en trottoirkolkdesksels.

De standbeelden oogden eveneens nog allemaal onaangeroerd. Denk dat ze ook weinig te vrezen hebben. Uit geraadpleegde bronnen blijkt niet dat iemand als Jan van Eechoud, voormalig resident van Nieuw-Guinea, zich ernstig zorgen zou moeten maken om zijn versteende voortbestaan.

Van straatnaamwijzigingen ook nog weinig vernomen. Het straatnamenregister van Horst aan de Maas overziend, dunkt me niet dat de commissie Straatnaamgeving het nu ineens heel druk zal krijgen met het verzinnen van nieuwe namen voor bestaande straten. Wat niet wil zeggen dat daar in een enkel geval misschien wél aanleiding voor is. Zo heeft Horst een straat die is vernoemd naar Leopold Haffmans.

Haffmans, in 1826 geboren in Horst en in 1896 overleden in Kessel, was advocaat, rechter, oprichter en hoofdredacteur van het Venloosch Weekblad, lid van Provinciale Staten van Limburg en dertig jaar lang, van 1866 tot 1896, lid van de Tweede Kamer. ‘Limburgs grote mond’, zoals hij door politieke tegenstanders werd betiteld, hield er uiterst conservatieve, ook in die tijd al omstreden opvattingen op na. Tegen gedwongen arbeid door de bevolking van het door Nederland bestuurde Java had hij bijvoorbeeld weinig bezwaar: ‘Dat is de wijze waarop hij zijn belasting opbrengt.’ Wie die ‘hij’ is? ‘Den Javaan, die een dag der week voor het land werkt en den overigen tijd niet veel doet en toch leeft.’ Zou hij nu hebben geleefd dan zou Haffmans de bewoners van Java waarschijnlijk als werkschuw tuig hebben bestempeld.  

Zijn uitspraken over Javanen zou je met enige goede wil nog 'paternalistisch' of 'neerbuigend' kunnen noemen. Aanzienlijk krasser is wat Haffmans in 1888 in zijn eigen Venloosch Weekblad schreef na een bezoek aan de Hagia Sofia in Istanbul:

‘Wij weten niet, welken indruk het gebouw zou kunnen maken wanneer het nog een christentempel ware, maar zeker is het dat die vuile Turken ons Christenen het wonderwerk van Justinianus ongenietbaar maken. Wanneer zal men die vuillikkers er uitjagen? ’t Is God geklaagd dat door den naijver der groote mogendheden Konstantinopel, de parel en het juweel der aarde, in zoo morsige handen gelaten wordt.’

‘Vuile Turken.’ ‘Vuillikkers.’ Je zult het maar naar je hoofd geslingerd krijgen. Onbegrijpelijk en schaamteloos dat nog maar een jaar of tien geleden een Horster straat naar dit figuur is vernoemd. Zou die straat een andere naam moeten krijgen? Weet ik niet. Met het wegpoetsen van de naam poets je ook een dubbele schandvlek – Haffmans én het feit dat nog vrij recent een straat naar hem is vernoemd – weg uit onze collectieve (Horster) herinnering. Van de andere kant: handhaving van de straatnaam zou je als een bevestiging van Horster superioriteitsgevoelens kunnen zien. Terwijl nederigheid op zijn plaats is.

Top 5 – Pictogrammen op de Nettuno 900 aan de Campsbosweg

Welverdiende eerste plaats in de Horst-sweet-Horst top 5 van achterkanten van Horster haspels (klik hier) voor de Nettuno 900 aan de Campsbosweg in Meterik. De voorkant mag er trouwens ook best wezen (hebben haspels überhaupt een voor- en een achterkant? En zo ja, is wat ik als achterkant zie, misschien de voorkant?).

Welbeschouwd is eigenlijk alles geweldig aan de Nettuno 900. Neem alleen al die naam: Nettuno, Italiaans voor Neptunus, god van de zee en van alle stromend water. Nettuno was ten tijde van de productie van deze haspel nog vereeuwigd in het logo van de producent uit het Noord-Italiaanse Fontanelle (inmiddels heeft zeebinkie plaats moeten maken voor godbetert een lieveheersbeestje op een groen blaadje).

Wat me misschien nog wel het allermeest aanspreekt aan de Nettuno 900 zijn de pictogrammen. Het ouwetje is ermee bezaaid.

  

Ik telde elf verschillende pictogrammen, vaak op meerdere plaatsen aangebracht. Maar ik sluit beslist niet uit dat ik hier of daar een exemplaar over het hoofd heb gezien.

Corona moest ten tijde van de productie van de Nettuno 900 nog geboren worden. Des te ongelooflijker dat de fabrikant al voorzag wat te gebeuren stond en een passend afstand-houden-pictogram ontwierp.   

  

De betekenis van sommige pictogrammen spreekt voor zich. Van een aantal andere evenwel was de betekenis me niet meteen duidelijk. Daarvoor moest ik het instructieboekje van de Nettuno 900 raadplegen. Op basis daarvan ontstond de exclusieve Horst-sweet-Horst top 5 van pictogrammen op de Nettuno 900 aan de Campsbosweg (met cursief de tekst uit het instructieboekje). Komt ie:.

5.

Handen drogen? Houd uw handen niet vóór de ruimte tussen de twee cirkels, maar steek ze erin. Onderstaand pictogram van hetzelfde laken een pak: Handen warmen? Houd uw hand niet vóór die twee balken, maar steek ze ertussen.

4.

Als u zo nodig meent met uw handen aan de kettingkast van de Nettuno 900 te moeten frunniken, zorg er dan wel voor dat u handschoenen aantrekt. De kans bestaat namelijk dat zich olieresten op de ketting bevinden.

3.

U kunt de Nettuno 900 natuurlijk ook als douche gebruiken. U beleeft het meeste genot aan uw douchebeurt als u een beetje schuin onder de douchekop gaat staan.

2.

Ongetwijfeld maken de pictogrammen op de haspel alles duidelijk. Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn, raadpleeg dan Het Boek, dan zal alles u alsnog helemaal duidelijk worden.

1.

Heeft u de juiste bladzijde in Het Boek gevonden? Leg er dan meteen een steeksleutel op, want het hoeft maar een beetje te waaien of u bent de juiste bladzijde alweer kwijt.

Intermezzo – Weeskinderen

In vluchtelingenkampen op Griekse eilanden bevinden zich 2500 kinderen zonder ouders, weeskinderen. De kampen zijn overvol, de levensomstandigheden zijn er erbarmelijk. De Griekse regering heeft andere Europese landen opgeroepen deze weeskinderen op te vangen. Elf landen hebben intussen gehoor gegeven aan deze oproep. Zo niet Nederland, dat vijfhonderd kinderen zou moeten opvangen (minder dan twee per gemeente). Dit stuit gelukkig op verzet. ‘Nederland dient het voorbeeld van die elf andere landen te volgen.’ Zegt VluchtelingenWerk Nederland. Zegt Defence for Children. Zegt Stichting Vluchteling. Zeggen vijftig CDA-afdelingen. Zeggen meer dan honderd Nederlandse gemeenten.

Afgelopen dinsdag vergaderde de gemeenteraad van Horst aan de Maas. Namens de SP diende Aniet Fonteyne een motie in (klik hier en ga naar 3.25.25). Daarin werd het gemeentebestuur opgeroepen de regering te laten weten dat ook Horst aan de Maas ‘een signaal van medemenselijkheid en daadwerkelijke solidariteit af wil geven met het uitspreken van de bereidheid om een aantal vluchtelingenkinderen op te nemen’.

De motie werd verworpen. CDA, Essentie en VVD stemden tegen; D66+GroenLinks, PvdA en SP voor. Bram Hendrix (Essentie): ‘Dit is iets landelijks. Daar gaan wij niet over. Dus deze motie is niet nodig.’ Yvonne Douven (VVD): ‘Wij laten de verantwoordelijkheid daar waar die hoort.’ Loes Wijnhoven (CDA):

‘An sich vinden we het wel een sympathieke motie. De situatie is inderdaad schrijnend en triest. Het is ook wel een kwestie waarvan wij vinden dat wij als Nederland hulp moeten bieden. We zien echter dat dat al gebeurt. Ons college via een motie aan de slag te laten gaan heeft niet onze voorkeur, omdat wij de inhoud onvoldoende kennen. Het ontbreekt ons gewoon aan kennis om de punten te kunnen overzien waar de motie toe oproept. Dus wij laten dit graag over aan de landelijke partij die op basis van volledige informatie een besluit kan nemen.’

Richard van der Weegen (PvdA): ‘In tegenstelling tot het CDA kunnen wij de impact wel overzien. Want de motie roept op om een aantal vluchtelingenkinderen op te vangen in Nederlandse gemeenten, waaronder onze gemeente. Dat kunnen wij van harte ondersteunen. De motie is veel meer dan sympathiek, hij is gewoon keihard nodig.’

Vorige maand nam de gemeenteraad van Venray een motie met precies dezelfde tekst aan met 22 stemmen voor en 5 tegen. Het CDA aldaar kende de inhoud wél voldoende, had wél voldoende kennis en kon wél alles overzien. Daarom steunde het de motie bijzonder luid en bijzonder duidelijk. Fractievoorzitter Toon Loonen: ‘Waar het echt om gaat is: ben je zélf bereid om keuzes te maken? Ben je zélf bereid om verantwoordelijkheid te nemen? Ben je zélf bereid om daarvoor te gaan staan? Wij als CDA doen dat in elk geval.’ Dringend noodzakelijk dat het Venrayse CDA ontwikkelingswerk gaat verrichten bij zijn Horster partijgenoten.

P.S. Het CDA in Horst aan de Maas mag zich dan niet kunnen uitspreken over opvang van die kinderen (nogmaals: gemiddeld minder dan twee per Nederlandse gemeente), u kunt dat wel doen. Hoe? Door hier de oproep van VluchtelingenWerk Nederland, Defence for Children en Stichting Vluchteling aan de regering te ondertekenen. Vooral doen.