Intermezzo – Griendtsveen, een stervend dorp? (3)

Verder met de serie over de bijzondere scriptie uit 1949 van Jet Jansen over Griendtsveen. Vandaag de derde aflevering, over de bestaansmogelijkheden. Klik hier voor aflevering 1 en hier voor aflevering 2.

In Griendtsveen woonden in 1949 79 gezinnen. Een overgrote meerderheid van de gezinshoofden was in dienst van de N.V. Maatschappij Van de Griendt's Land-Exploitatie. Er waren dertien tuinders, aldus Jet, maar ‘het zijn eigenlijk meer kleine boerenbedrijven, zij houden kippen, een of twee koeien en een paar varkens, maar tuinder klinkt beter dan boertje’.

Jongeren werkten nauwelijks bij de Maatschappij. ‘Men ziet dat elke ochtend 80% van de jongeren er liever een lange fietstocht voor over heeft dan op het land van de Maatschappij te werken. En als zij nu na die fietstocht het beloofde land zouden bereiken zou men dit er graag voor over hebben, maar de fabrieken in Deurne en Helmond zullen wel net zo zijn als in andere steden en erg moeilijk met het beloofde land te vergelijken.’ Dit moet betrekking hebben op jongens, want over meisjes schrijft Jet: ‘De meisjes in Griendtsveen kennen niet zo de vraag wat ze zullen worden en waar ze zullen werken als de meisjes in de stad. Over het algemeen blijven zij thuis of zij zoeken een betrekking als dienstbode voor dag en nacht.’

‘Wat is de afkeer van de jeugd tegen de Maatschappij?’, vraagt Jet zich af. ‘Een zeer belangrijk feit lijkt mij, dat de Maatschappij nog van vroeger de naam heeft nu niet bepaald het doel voor ogen te hebben zijn arbeiders een behoorlijk bestaan te garanderen. (…) De ouders zien hun kinderen liever iets hoger op de maatschappelijke ladder klimmen dan zij zelf gedaan hebben. Bij de Maatschappij is opklimmen onmogelijk. (…) De directeur van de Maatschappij ziet als reden dat “de jeugd van tegenwoordig liever met een leren portefeuille in de zak loopt dan de spade te hanteren en de handen vuil te maken.”’ Conclusie van Jet: ‘Dat lijkt me toch niet erg waarschijnlijk.’

Tot zover voor nu. Volgende keer meer over het wonen en de water- en elektriciteitsvoorziening in 1949.