Intermezzo – Bertus Aafjes (2)

De gemeente Horst aan de Maas telt een kleine duizend straten. Ruim vier jaar geleden sprak ik hier mijn bevreemding uit over het feit dat geen enkele van die duizend straten naar een schrijver of dichter is vernoemd. ‘Geen (P.C.) Hooftstraat, geen Constantijn Huygensweg, geen Vondelplein, geen Annie M.G. Schmidtlaan. Zelfs geen Bertus Aafjesstraat, terwijl deze dichter en schrijver toch twintig jaar lang in Swolgen woonde.’ Toen mij enkele weken geleden de vraag bereikte een bijdrage te leveren aan de Bertus Aafjesavond, vorige week maandag in het Dendron College, was ik er snel uit: mijn aandeel in de avond zou bestaan uit het voorlezen van dat stukje van ruim vier jaar geleden. Dat was immers nog altijd actueel, Aafjes werd er expliciet in genoemd én – ook niet onbelangrijk – ik kon het gewoon van de plank halen. Kostje gekocht! Totdat een uur voor het begin van de avond ineens het besef bij me neerdaalde dat dat stukje geenszins actueel meer was: het steegje tussen Wilhelminaplein en Kerkeveld in Horst heet sinds februari 2011 Jan ván Teng gats.

Toen sloeg de paniek natuurlijk toe. Tegenwerpingen dat Jan Verheijen slechts een zondagsdichter zou zijn en dat het slechts een officieuze straatnaam betreft, sloegen geen hout: een dichter is een dichter en een straatnaam is een straatnaam. Enfin, ik heb er met enige improvisatie nog het beste van proberen te maken.

Die Jan ván Teng gats betekent wel dat Horst aan de Maas de beschamende laatste plaats op de door het Instituut Voor Nutteloze Onderzoeken opgestelde ranglijst van Nederlandse en Belgische gemeenten met naar dichters vernoemde straten inmiddels heeft verruild voor de voorlaatste plaats. En het zou zomaar kunnen dat Horst aan de Maas binnen afzienbare tijd nog een treetje verder stijgt op die ladder. De roep om een straat, laan, boulevard, allee, weg, plein, pad of desnoods gats naar Aafjes te vernoemen, klonk maandag namelijk luid. Zo luid dat wethouder Ger van Rensch toezegde die roep over te brengen aan de wethouder van straatnaamzaken. Dus wie weet komt Horst aan de Maas met twee naar dichters vernoemde straten binnenkort terecht in een illuster gezelschap, bestaande uit de gemeenten Bolsward, Diksmuide, Halle, Kapellen, Kontich, Meise, Mortsel, Reimerswaal, Rotselaar, Wingene en Zeebrugge.

Mooie avond trouwens, met meer dan zestig belangstellenden! Tim Geurts heeft er in Dagblad De Limburger  al uitvoerig en prima verslag van gedaan (geïnteresseerden mail ik graag een scan van het artikel), dus dat hoef ik hier niet over te doen. Wat me van de avond zal bijblijven, behalve de toezegging van de wethouder? De prachtig door Anita Bijvoet gezongen gedichten van Aafjes (getoonzet door Piet Kingma); de flair waarmee gymnasium 5-leerling Casper Tacke een stukje van de Odyssee  eerst in het Grieks en daarna in de Aafjesvertaling voordroeg; de bekwame wijze waarop Wiek Lenssen – filmmaker, schrijver en huidig bewoner van Aafjes’ Swolgense woning – Aafjes en de miskenning die hem vanaf het midden van de jaren vijftig ten deel viel in een breder perspectief wist te plaatsen (©foto: Geschiedenis Melderslo).

Desniettegenstaande zal de avond denk ik toch in de eerste plaats in mijn geheugen gegrift blijven vanwege Ivana van Lieshout-Fattori: de onvermoeibare, bevlogen, gepassioneerde en ook nog eens deskundige ijveraarster voor Aafjes. ‘Fan’ noemt ze zichzelf in een reportage die Streekomroep Reindonk aan de avond wijdde (klik hier). Maar dan wel een fan zonder spoor van hooliganisme – kun je je als overleden schrijver/dichter nog meer wensen?