Intermezzo – Babbeltrucs

Het moet een jaar of tien geleden zijn geweest. Een zaterdagmorgen aan het einde van de lente. Het is warm. De bel gaat. Aan de deur staat een jongeman, op het oog begin twintig. Hij draagt een grote zwarte map van naar schatting 1,50 bij 0,75 meter.

‘Goedemorgen, ik ben student aan de kunstacademie en wil graag wat werk laten zien.’

‘Wat een eer! Kom binnen.’

‘Graag. Ik loop al een uur te zeulen met die map, maar niemand die me binnenlaat. Geen buurt hier van grote kunstliefhebbers, geloof ik.’

‘Zou je wel eens gelijk in kunnen hebben. Maar wat kan ik je te drinken aanbieden? Koffie? Thee? Iets fris?’

‘Graag iets fris. Het is zó warm.’

De jongeman blijkt student te zijn aan Akademie St. Joost in Breda. Eenmaal per jaar worden de studenten met een busje in een willekeurige woonwijk gedropt om buurtbewoners hun werk te tonen. Niet zozeer om dat werk te verkopen als wel om mensen te confronteren met hedendaagse kunst. Z’n map blijkt om en nabij de dertig schilderijen en tekeningen van een aantal medestudenten te bevatten. Abstract, figuratief, geometrisch, surrealistisch, naïef, noem maar op. Variërend van bagger tot niet onaardig. Wat volgt is een geanimeerd gesprek van meer dan een uur over kunst, kunstbeleving, de jongeman z’n ambities, z’n opleiding, bezochte tentoonstellingen enzovoort. Het doet ’m zichtbaar goed z’n verhaal nu eindelijk eens kwijt te kunnen aan een geïnteresseerde.

Toch maar eens informeren of de werken die hij bij zich heeft niet te koop zijn. Als student zal hij het niet breed hebben en dan ook nog in deze hitte met zo’n zware map overal bot moeten vangen.

‘Zestig euro per tekening of schilderij.’

Oei. Toch een heel bedrag. Al staat daar wel een kunstwerk tegenover van iemand die later misschien uitgroeit tot een beroemdheid. Toch maar doen, óók vanwege die aardige jongeman? Goed dan. Dit wordt het:

Na nog een laatste glas fris vertrekt hij, niet nadat hij omstandig z’n dank heeft betuigd voor de aankoop.

Wacht, hij heeft de naam van de maker helemaal niet genoemd! Snel op de fiets gesprongen, maar geen spoor meer van de jongeman, z’n medestudenten of het busje. Dan later maar eens informeren bij Akademie St. Joost, eerst het schilderij laten inlijsten.

Drie dagen later. Bij lijstenmakerij (en galerie en kunstuitleen) IROK.

‘Ha ha! Er ook al in getrapt! Ik had jullie toch hoger ingeschat!’

Die aardige jongeman aankomend kunstenaar? Nee hoor, hij beoefent een heel andere stiel: het aan de hand van lulverhaaltjes verkopen van weliswaar originele, ergens in het Verre Oosten voor een habbekrats vervaardigde kopieën van bestaande kunstwerken. Ook een vak.

‘Toch inlijsten?’

‘Tja. Ach, waarom ook niet?’

Tien jaar later heeft het schilderij, ingelijst en wel, nog altijd een prominente plaats. Zie het als eerbetoon aan het vakmanschap van de bedreven oplichter. En een heel klein beetje als permanente waarschuwing voor een teveel aan naïviteit.

(Bovenstaande als tegenwicht voor alle waarschuwingen van de politie (klik bijvoorbeeld hier en hier) voor zogeheten babbeltrucs. Nodeloze bangmakerij! Een goede babbeltruc is toch iets om respect voor te hebben? Bovendien confronteert slachtoffer worden van een babbeltruc je met je eigen gebreken. Waarom zou dat geen geld mogen kosten? Ik geef u op een briefje dat een divansessie bij de psychiater duurder is.)