Intermezzo – De Horster politiek

Alweer ruim twee maanden geleden dat ik nog eens heb geschreven over de Horster politiek. Ongewoon lang. Sommige mensen vragen zich zelfs af of er wat aan de hand is.

Ja, er is wat aan de hand: ik ben een beetje uitgekeken geraakt op de Horster politiek. Dat heeft onder meer te maken met:
- de verstikkende deken van zelfgenoegzaamheid waaronder de coalitiepartijen zich al jarenlang verstoppen;
- het onleesbare coalitieakkoord, dat bol staat van vaag- en managementtaal, vaak ook nog in het Engels (‘dashboard’, ‘triple helix’, ‘level playing field’, ‘LEAN-principes’, ‘upgraden’, ‘flagship-projecten’);
- het gezwabber van D66+GroenLinks tijdens de coalitieonderhandelingen;

- de plicht tot positiviteit, die de coalitiefracties de oppositiefracties opleggen. Als fracties al de noodzaak voelen elkaar plichten op te leggen, dan zou dat de plicht moeten zijn om te allen tijde kritisch te zijn;
- het verhulgelul dat moet verklaren waarom Horst aan de Maas nu met vijf wethouders zit opgescheept. Die vijf wethouders hebben natuurlijk niets te maken met de ambities van de nieuwe coalitie – zoals PvdA-fractievoorzitter Roy Bouten vorige week tijdens de raadsvergadering beweerde – maar alles met het feit dat de vier coalitiepartijen allemaal tevreden moesten worden gesteld. Zeg dat dan gewoon!

- de opmerking van D66+GroenLinks-fractievoorzitter Jim Weijs (nota bene het grootste talent in de Horster politiek) in de raadsvergadering van 8 mei dat ook hij nog veel vragen heeft over de gang van zaken rondom de verkoop van de Kasteelboerderij, maar dat wat zijn partij betreft dit dossier gesloten is. Het lijkt me juist de dure plicht van een gemeenteraadslid om elke vraag die hij of zij heeft te stellen. Waartoe zijn zij anders op aarde?
- de ogenschijnlijk kritiekloze omarming in het coalitieakkoord van initiatieven als Afslag 10 en Gezondste Regio 2025;

- de volstrekt ongehoorde schoffering van de kiezers door PvdA-lijsttrekker Birgit Op de Laak, die ondanks een enorm aantal voorkeursstemmen weigerde zitting te nemen in de nieuwe gemeenteraad en daarvoor tot op heden bij mijn weten geen verklaring heeft gegeven;

- de magere kwaliteit van het debat in de gemeenteraad. Illustratief in dit verband: de bespreking van het coalitieakkoord, vorige week tijdens de raadsvergadering. In een indrukwekkend betoog veegde SP-fractievoorzitter Bart Cox op een groot aantal punten beredeneerd en beargumenteerd de vloer aan met het akkoord. Ook Peter Elbers (VVD) betoonde zich kritisch over een aantal zaken. De fractievoorzitters van de coalitiepartijen hielden het vervolgens bij een korte reactie, waarbij de plicht tot positiviteit weer eens de boventoon voerde: ‘Laten we de komende vier jaren met de hele raad goed beleid maken’ (Bob Vostermans; CDA), ‘De SP en VVD hebben de verantwoordelijkheid om mee te denken en niet alleen in een afwachtende houding te blijven’ (Bram Hendrix; Essentie), ‘We gaan uit van de kracht van het collectief’ (Roy Bouten; PvdA).

Van die dingen.

Mocht hopelijk toch wel weer een keer hè, een positief-kritisch stukje?

Intermezzo – Grafkelder (2)

Eerst maar eens even iets rechtzetten: op 17 maart publiceerde dagblad De Limburger een interview met de Horster deken Alexander de Graaf Woutering over de Sint-Lambertuskerk.

Daarin kwam ook de grafkelder van de familie Van Wittenhorst ter sprake. Die grafkelder van de voormalige bewoners van kasteel Huis ter Horst ligt ergens onder de vloer van de huidige kerk. De deken werd in het artikel als volgt geciteerd: ‘De kelder is in 1924 al eens geopend. Daar zijn mondelinge getuigenissen van. Maar in archieven is niks aangetroffen.’ Een uitspraak die me bevreemdde, omdat ik dacht dat de deken wist dat de opgraving uit 1924 wel degelijk goed gedocumenteerd is. Op 2 april publiceerde ik er een stukje over (klik hier). Vanochtend sprak de deken me daarop aan. Hij zei nog net niet dat de documentatie over de opgraving uit 1924 al sinds jaar en dag op z’n nachtkastje ligt. Maar dat hij alle ins en outs van die documentatie kent, was me al snel duidelijk. In het interview had hij er diverse malen aan gerefereerd, alleen was dat blijkbaar niet doorgedrongen tot de betreffende journalist, die de deken vervolgens verkeerd citeerde. Waarvan akte. 

De deken was vanochtend overigens in opperbeste stemming. Hij ziet namelijk een al decennialang gekoesterde droom werkelijkheid worden: opgraving van de bewuste grafkelder van de familie Van Wittenhorst. Vandaag is de eerste concrete stap in die richting gezet.

Om te achterhalen waar de grafkelder zich bevindt, is het eerst noodzakelijk om de exacte locatie van de toren van de in 1944 verwoeste Sint-Lambertuskerk te bepalen. Daarvoor is archeologisch onderzoek nodig en dat is vanochtend onder leiding van archeoloog Xavier van Dijk van start gegaan. En wel in het huidige atrium, waar zich de fundamenten van de toren en van het allereerste oersteen kerkje bevinden. Die waren aan het einde van de ochtend nog niet aangetroffen. De oogst bestond op dat moment uit onder meer een kroonkurk, enkele eeuwenoude scherven

én het skelet van een kind, nauwelijks een halve meter onder de bestrating van het atrium. Een hoogst sensationele vondst? Nee: eeuwenlang bevond het kerkhof zich rondom de kerk en naarmate het kerkhof voller werd, kwamen de graven steeds dichter aan de oppervlakte te liggen.

Bij terugkomst aan het eind van de middag stonden de zaken er heel anders voor: op luttele meters van het skelet had Xavier inmiddels een deel van de fundering van de toren en het meer dan duizend jaar oude kerkje blootgelegd. En daar sta je dan, oog in oog met iets dat Horstenaren meer dan duizend jaar geleden hebben gebouwd – nauwelijks te bevatten.

Met wapperende soutane sloeg de deken het nog steeds allemaal gade. Zijn stemming was inmiddels tot euforische hoogten gestegen: volgende week worden de fundamenten verder blootgelegd en daarna ligt opgraving van de grafkelder in het verschiet.

Ingezonden – De Greune Droad doorgeknipt?

De Greune Droad is een initiatief om de aanblik van het centrum van Horst te verfraaien. Of moeten we zeggen ‘De Greune Droad was een initiatief om de aanblik van het centrum van Horst te verfraaien’? Het lijkt er namelijk op dat de Greune Droad onlangs is doorgeknipt. Tot ergernis van onder meer Jan Duijf (Kloosterstraat Horst), van wie ik onderstaande ingezonden bijdrage ontving.

De Greune Droad doorgeknipt?

De Greune Droad is een plan om het aanzien van de kom van Horst met kunst en groen tot een mooiere eenheid te smeden. Het initiatief hiervoor werd genomen door het centrummanagement. Bij de presentatie was er veel bijval van onder meer de politieke partijen, dorpsraad en buurtvereniging Herstraat. De reacties bij de presentatie duidden al op een breed draagvlak onder de bevolking om de opdracht voor het ontwerp aan mensen van het kunstenaarscollectief Zeen te geven. Horst toont lef en zelfvertrouwen. Stimuleert ontwerpers van eigen bodem.

Dat draagvlak werd nog versterkt door het betrekken van Horster burgers van allerlei pluimage bij het realisatieproces. Tijdens dat proces werd er kritisch en zorgvuldig gekeken naar de voorstellen. Ten slotte lag er een goed doordacht plan om het Horster centrum nog mooier te maken. Wie schetst dan ook mijn verbazing als de plannen ten gemeentehuize op de mesthoop worden gesmeten: een landelijk bureau zou met een beter voorstel kunnen komen.

Ik vat dat op als een schoffering van de ontwerpers die als een stelletje provincialen worden weggezet. Een belediging bovendien van de niet achterlijke burgers die bij het realisatieproces waren betrokken. Bovenal getuigt het van een misplaatste arrogantie: het slaafse navolgen van de modieuze waan dat landelijke ontwerpbureaus het beste in staat zouden zijn de eigenheid en het karakter van een dorp als Horst vorm te geven. Juist niet zou ik zeggen. Kunnen we zelf.

Tsjonge, wat zijn we op het gemeentehuis positief, origineel en creatief bezig!

Jan Duijf Kloosterstraat