Ingezonden – Een pleidooi voor kunstprojecten in Horst aan de Maas

In een ingezonden bijdrage bepleit Jan Duijf (Kloosterstraat Horst) het ontwikkelen van gemeenschappelijke visies op concrete kunstprojecten.

Een pleidooi voor kunstprojecten in Horst aan de Maas

In de kolommen van Horst-sweet-Horst werpt Wim Moorman herhaaldelijk vragen op over de gemeentelijke visie en het beleid ten aanzien van kunst. Op basis van welke visie wordt dat beleid bedacht en uitgevoerd? Wie bepaalt nu eigenlijk wat er verschijnt in de openbare ruimte? Waarom wordt afgeweken van het oorspronkelijke ontwerp bij het vormgeven van de buitenkant van een gebouw? Als reactie op de door Wim aangesneden kwesties wil ik een lans breken voor een constructieve, pragmatische en resultaatgerichte benaderingswijze van het onderwerp kunst in Horst aan de Maas.

Jan Duijf gooit een visje uit ... (foto Liz Lister)

Voor kunstenaars lijkt kunst vaker bijna of helemaal van levensbelang, terwijl ze in de beleving van anderen van generlei waarde of betekenis is. Of smaken kunnen en mogen verschillen? Wat is de functie van kunst? Moet ze mooi, decoratief, origineel, uitdagend of wereld verbeterend zijn? Een combinatie van? Valt een onderscheid te maken tussen hoge en lage cultuur? Is kunst een hogere vorm van cultuur dan de fanfare? Het zijn begrijpelijke en terechte vragen, maar ook vragen waar niet één twee drie een eenduidig antwoord op valt te geven. De moderne kunst bestaat bij de gratie van visieverschillen en een welhaast oneindige veelheid aan concepten en uitvoeringen. De kunst- en cultuurwetenschappen kennen evenmin één zaligmakende visie op deze onderwerpen. Hedendaagse kunst is nu eenmaal een afspiegeling van het leven: een fascinerend, maar ingewikkeld fenomeen, dat aan verandering onderhevig blijft.

In plaats van weg te zinken in een moeras van abstracties of te verzanden in een politiek van vliegen van elkaar afvangen, moeten we in de gemeente Horst aan de Maas naar het ontwikkelen van gemeenschappelijke visies op concrete projecten, zodat kan worden voorkomen dat het onderwerp kunst vastloopt in een heilloze Babylonische spraakverwarring, zoals die onlangs in de gemeenteraad ontstond. Het zou mij niet verbazen als de kunstenaars, waarvan ik weet dat ze een positieve bijdrage aan onze gemeenschap willen leveren, na de vergadering het gevoel hadden met lege handen te staan. Dat zouden we niet moeten willen: hun creatieve potentie moet juist worden gestimuleerd en gehonoreerd. Een vernieuwende en resultaatgerichte benadering vraagt materieel en immaterieel een doorzichtige, betrouwbare bijdrage van het bestuur en de politiek. Veronderstelt bovendien vertrouwen in de kwaliteit van de creativiteit en betrokkenheid van kunstenaars en inwoners binnen onze gemeente. Ik noem de inwoners, omdat het in veel gevallen een meerwaarde kan hebben de inwoners bij het ontwerp en de realisatie van een kunstproject te betrekken.

Ik wil kort een drietal voorbeelden geven van mogelijke projecten: de verfraaiing van de dorpsgezichten in onze gemeente kan de identiteit van die dorpen versterken en in het kader van Afslag10 zou gekozen kunnen worden voor een groot samenhangend kunstwerk, waarbij diverse kunstdisciplines worden ingezet. Een grote uitdaging biedt het ontwikkelen van een landschapskunst die uitstekend past bij de ambitie en noodzaak onze buitengebieden van een grotere landschappelijke kwaliteit te voorzien. Het Maasgaardenproject tussen Horst en Tienray bijvoorbeeld schreeuwt als het ware om dat soort kunst voor fietser en wandelaar.

Voor het soort projecten dat ik hier heb beschreven, kan, mits goed beschreven en gepresenteerd, via fondsen en subsidies, voldoende geld worden gegeneerd om een goede kwaliteit te waarborgen. De gemeente zou meer dan in het verleden de regie moeten nemen. Het ligt voor de hand daarnaast externe adviseurs met ervaring en kennis van zaken aan te trekken. In enkele gevallen kan het wijs zijn gerenommeerde kunstenaars van buitenaf in te zetten. Inwoners kunnen worden betrokken en geschikte burgerinitiatieven kunnen worden gerealiseerd, maar meer dan voorheen dient te worden ingezet op een niet vrijblijvende, creatieve en resultaatgerichte samenwerking tussen kunstenaars, gemeente, deskundigen en inwoners. Met een dergelijk breed draagvlak lijkt me veel mogelijk.

Jan Duijf Kloosterstraat