Intermezzo – Garage Willems (1)

‘Pand Willems wordt gesloopt’, kopt Hallo Horst aan de Maas vandaag. Is dat even schrikken! Al kan ik me ook voorstellen dat er mensen zijn die een zucht van verlichting zullen slaken. Toch is – of liever gezegd: was – garage Willems een pareltje uit het oeuvre van de Horster architect Lei Martens (1932-1978). In 2015 wijdde ik een hele serie aan door hem ontworpen panden in Horst. Een van de afleveringen ging over garage Willems. Ik vat die hier even samen (klik hier voor het hele stukje).

Het gebouw, gelegen op de hoek Van Douverenstraat – Doolgaardstraat, is gebouwd als garage voor de gebroeders Martens. Het zal in 1967 of 1968 zijn geopend. Anno nu heeft het veel van zijn glans verloren. De geparkeerde auto’s, de er aan de Venlosewegzijde tegenaan gekwakte woning en al het hekwerk benemen het zicht op de voorgevel van het pand. Dichtgeplakte ramen doen de transparantie teniet. De als woongedeelte bedoelde bovenverdieping maakt een haveloze indruk. 

De bouwtekeningen vergelijkend met de werkelijkheid van nu, blijkt aan het pand zelf weinig veranderd. Maar van het ritme, de strenge symmetrie en de transparantie die uit de tekeningen spreken, valt nauwelijks nog iets te herkennen. Er is teveel dat afleidt – het gebouw heeft zijn dominantie, zijn overwicht op de omgeving verloren. Verworden van eyecatcher tot grijze muis. Alleen de gevel aan de Doolgaardstraatzijde heeft min of meer zijn waardigheid behouden.

Herstel in oorspronkelijke staat zou mijn absolute voorkeur hebben. Maar hiervoor strijden lijkt me vechten tegen de bierkaai. Dit te meer omdat er getuige het artikel van vandaag in Hallo al een nieuwbouwplan gereed is. Twaalf seniorenwoningen komen er volgens wethouder Rudy Tegels. Alwéér seniorenwoningen! Terwijl Horst aan de Maas al is vergeven van de seniorenwoningen! Terwijl in Horst aan de Maas een schreeuwend gebrek is aan huisvesting voor jongeren! Kan de gemeente dan echt niet afdwingen dat op deze plek woonruimte voor jongeren komt?

Het bouwplan is zelfs al gereed. Ook daaraan zal wel niets meer te veranderen zijn. Ik vrees voor een volgend karakterloos complex. Wat zou het niet mooi zijn als hier iets verrees in de vooruitstrevende geest van Lei Martens. Als hommage aan de man die Horst in de jaren zestig in architectonisch opzicht enorm verrijkte.

Een eerder ontwerp van Lei Martens voor de garage werd in 1964 afgewezen door de Welstandscommissie. De bouwtekening is gelukkig wel bewaard. Als er dan ter plekke per se seniorenwoningen moeten komen, is het dan niet alsnog mogelijk hier iets neer te zetten dat refereert aan dat eerdere ontwerp?