Intermezzo – Paddeltje

Vanaf mijn geboorte is de voormalige kleuterschool ’t Paddeltje aan de Doolgaardstraat in Horst een constante factor in mijn leven. En pas nu het te laat is, kom ik verdomme op het idee er foto’s van te maken. Nee inderdaad, het gebouw is nog niet weg, maar het is wel z’n karakter kwijt, dichtgetimmerd als het sinds een tijdje is – denkend aan ’t Paddeltje zag ik altijd in de eerste plaats ramen, oneindig veel ramen.

Waarom ik er niet eerder foto’s van maakte? Ik vermoed vanwege het idee dat het toch geen haast deed omdat ’t Paddeltje bestemd leek voor de eeuwigheid. Wat ook zal hebben meegespeeld: ik ben er geen leerling geweest en het gebouw heeft me nooit bijzonder aangesproken – in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Doolgaardschool –, ondanks mijn voorliefde voor wederopbouwarchitectuur.

De Horster kleuterschool was, net als de meisjesschool, van oudsher gevestigd in het ursulinenklooster, naast de Sint-Lambertuskerk. Nadat in 1953 met De Doolgaard een nieuwe meisjesschool was gebouwd, volgde vier jaar later ook een nieuwe kleuterschool. Op dinsdag 19 november 1957 zegende deken Debye het vierklassige schoolgebouw in. Aannemer was de Horster firma Cuppen-Beelen en architect de ervaren Manus Mens uit Vught, die ook de Doolgaardschool ontwierp. De nieuwe kleuterschool kreeg de naam ’t Paddeltje, naar Paddeltje, de scheepsjongen van Michiel de Ruyter, een boek van Joh.H. Been uit 1908 – vanwaar toch altijd die mallotige namen voor onderwijsinstellingen voor jonge kinderen?

’t Paddeltje moest uiteindelijk uitgroeien tot een schoolgebouw met elf klassen (acht leslokalen en drie speelzalen). Zover is het nooit gekomen omdat de eveneens vierklassige voormalige tekenschool aan de Jacob Merlostraat – in de volksmond ‘de Witte School’ –  jarenlang grotendeels voorzag in de behoefte aan ruimte voor kleuterschoolleerlingen.  

Tinie Mooren (1928-1996) was kleuterleidster aan die Witte School, maar ook bekend met ’t Paddeltje. In het boek De muren doorbroken uitte ze zich uitermate lovend over ‘t Paddeltje: ‘Ten opzichte van de Witte School was ’t Paddeltje geweldig. Daar had men ruimte, licht, ramen, aanrechtjes, een grote kleibak, een grote speelzaal, een speelveld en veel opbergkasten. Bovendien had men centrale verwarming en wij oliekachels.’

't Paddeltje in 1964. Links, bij het klimrek, Tinie Mooren.

De Wet op het basisonderwijs uit 1985 maakte een einde aan het zelfstandig bestaan van ’t Paddeltje. De kleuterschool werd onderdeel van De Doolgaard. Als dependance kreeg ’t Paddeltje na verloop van tijd de naam ’t Depje – over mallotige namen voor onderwijsinstellingen gesproken.

En nu nadert het einde. Een appartementencomplex, het zoveelste, komt er voor in de plaats. Weer een stukje jaren vijftig naar de gallemieze. Stemt toch een beetje verdrietig.