Je hebt Horstenaren en je hebt oer-Horstenaren. Tot die laatste categorie rekende ik Hay Martens. Vorige week is hij overleden. 78 jaar oud. Duizendpoot. In allerlei opzichten en hoedanigheden begaan met (het verleden van) Horst. Tot begin 2007 kende ik hem slechts zijdelings. Dat veranderde toen gebouw Mooren op de schop dreigde te gaan. Met vier man begonnen we een actiegroepje. In stukjes in De Echo riepen we lezers op ons hun mening over het gebouw kenbaar te maken. Een van de eersten die zich meldde, was Hay Martens. Dat het godgeklaagd was, wat ze wel niet dachten, dat het een schande was en meer van dergelijke van emoties doordrenkte uitingen. Heel even dachten we te maken te hebben met een rabiate voorstander van sloop van het gebouw, maar al snel bleek het tegendeel het geval. Hay ontpopte zich juist als een fervent ijveraar voor behoud. Niet in de laatste plaats – misschien zelfs wel in de eerste plaats – omdat het een schepping was van zijn op jonge leeftijd overleden broer Lei.Na dat eerste telefoontje bleven we contact houden. Vrijdags voor carnaval 2007 ging ik samen met mede-actievoerder Thijs Coppus bij hem op bezoek, in de hoop wat meer te weten te komen over Lei. Die opzet slaagde glansrijk. Hay schetste niet alleen een gedetailleerd beeld van het leven van Lei, maar vergastte ons ook op allerlei anekdotes, toonde foto’s van maquettes en liet vol trots zijn indrukwekkende verzameling Horster ansichtkaarten zien, ons ondertussen op het hart drukkend dat we toch vooral niet de bij de koffie geserveerde koekjes moesten vergeten. Kortom, een bijzondere middag). Twee dingen vooral zijn me van dat bezoek en van latere ontmoetingen bijgebleven: Hay’s strijdbaarheid (‘Als het moet, keten ik me aan het gebouw vast als de bulldozers komen’) en zijn ontroerende en onvoorwaardelijke loyaliteit aan Lei (hoewel hij eerlijk toegaf dat hij aanvankelijk moest wennen aan diens stijl).
Toen er een raambiljet werd gemaakt tegen sloop van behoud van gebouw Mooren, bleef dat bij Hay het langste hangen. Toen begin juni 2008 duidelijk werd dat het gebouw behouden zou blijven, was Hay de eerste die belde om ons te feliciteren. Enkele weken later kwam hij een door hem aangelegde map brengen met kopieën van alles wat er over het gebouw was gepubliceerd. In alle opzichten tekenend is de tekst die hij op de achterzijde van het omslag van die map aanbracht:Toeval of niet, maar een week voor het overlijden van Hay werd bekend dat de gemeente Horst aan de Maas een koper gaat zoeken voor gebouw Mooren. Te vrezen valt dat als die niet wordt gevonden de optie sloop toch weer om de hoek komt kijken. En dan is Hay er verdomme niet meer om voor de bulldozers te gaan liggen. Kan niet, mag niet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten