Inderdaad wat je noemt een rijke oogst. Mijn belangstelling ging vooral uit naar de ‘kerstbes slingervruchtjes’. Zie je heden ten dage weinig meer te koop aangeboden, kerstbes slingervruchtjes. Wat dat zijn? Zal ik u eens even uit de doeken doen. Kerstbes slingervruchtjes zijn gedroogde laurierbessen die bij het kerstbesslingeren een zachte landing moeten garanderen. 
Tot in de jaren zestig van de vorige eeuw was het gebruik van die vruchtjes vrij ongebruikelijk bij het kerstbesslingeren. Onder invloed van maatschappelijke protesten zijn ze sindsdien echter overal ingeburgerd. Sterker nog: sinds 1997 is hun gebruik zelfs verplicht. Wat niet wegneemt dat her en der nog wel eens wordt gekerstbesslingerd zonder vruchtjes. Ongetwijfeld zal daar een einde aan komen door de aanstelling van kerstbesslingervruchtjesagenten door het nieuwe kabinet. Wat zegt u? U weet niet wat kerstbesslingeren is? Dat méént u niet, ik had u hoger ingeschat! Enfin, ook dat zal ik u uit de doeken doen. Het kerstbesslingeren is een volksgebruik waarvan de oudst bekende schriftelijke vermelding dateert uit 1278. Ook toen had je al van die schoonmoeders op leeftijd die de kerstdagen van hun kinderen en kleinkinderen kwamen verzieken. ‘Kerstbessen’ werden ze in de volksmond genoemd.
Een zekere Sjang van den Crommentuijn (ja, dit gebruik heeft Meterikse wortels)
was zijn kerstbes op een gegeven moment zo beu dat hij haar na de nachtmis uit het raam slingerde. Daarmee bracht hij anderen op een idee. Om een lang verhaal kort te maken: het kerstbesslingeren na de nachtmis groeide op het hele Limburgse platteland uit tot een volksvermaak dat eeuwenlang z’n weerga niet kende. Ofschoon er wel eens een kerstbes het loodje legde, was dit geen vooropgezette bedoeling. De kunst was juist om de kerstbes exact voor twee dagen uit te schakelen. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de weerstand tegen het kerstbesslingeren. Tot een algeheel verbod is het nooit gekomen, maar om de ergste excessen tegen te gaan, zijn dus op een gegeven moment die kerstbes slingervruchtjes in zwang geraakt. Kerstbessen landen nu op een bedje van gedroogde laurierbessen. Nadeel hiervan is wel dat het tegenwoordig nog slechts zelden voorkomt dat een kerstbes voor beide kerstdagen wordt uitgeschakeld.
Kijkt u van op, hé!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten