Klein mysterie 160 – Wings

Neef Tom wilde een nieuwe bal. Wat doet oom Wim dan? Die gaat met Tom naar Scapino.
Neef Tom wilde een oranje bal. Wat doet oom Wim dan? Die koopt een oranje bal. Puma. € 14,95. Neef Tom en oom Wim gaan voetballen met de nieuwe bal. Al na tien seconden blijkt: die nieuwe oranje bal is zo wings als maar zijn kan. Wat doet oom Wim dan? Niets. En zeker niet teruggaan naar Scapino. Zo assertief is oom Wim nu ook weer niet. Ze zien oom Wim trouwens al aankomen bij Scapino:

Oom Wim: ‘Juffrouw, deze bal is wings, heeft u misschien een nieuwe?’
Winkeljuffrouw: ‘Ik werk hier nu al acht jaar, maar dat woord heb ik nog nooit gehoord. Wings zei u? Wat is dat in godsnaam?’
Oom Wim: ‘Euhh … euhh. Tja, hoe zeg je dat? Wings … scheef, krom, niet rond. De bal is een beetje een ei.’
Winkeljuffrouw: ‘Scheef? Krom? Niet rond? Een ei? Die bal is zo rond als een appel.’
Wim: ‘Ach, laat ook maar.’

Wings. Een bal is wings. Het wiel van een fiets is wings. Mooi woord. Maar in een Nederlands woordenboek tref je het niet aan. Dialectwoord dus. Het staat inderdaad in È maes inne taes, de ‘plat Hôrster’ woordenlijst uit 1989: ‘kroomp (en wings raad)’. Maar niet in het Venrays woordenboek, niet in het Meerlo-Wanssums woordenboeken al evenmin bij de lijst van 7266 Sevenumse woorden die ik op internet vind. Een exclusief Horster woord dus? Mogelijk, maar om daar meer zekerheid over te krijgen, zou ik uitgebreider onderzoek moeten doen. Wat interessanter is: waar komt het woord vandaan? Uit het Duits? Het Frans? Het Engels? Het Brabants? Maar waarom wordt het in naburige dialecten dan niet gebruikt? Of heeft een Horster fietsenmaker (laten we zeggen Beckers Pietje) of voetballer (laten we zeggen Van den Heuvels Tinus) van weleer op een zeker moment een bestaand woord verbasterd en is het vervolgens nooit meer uit het Horster dialect verdwenen? Maar wat is dan dat verbasterde woord?Nog interessanter: waarom is er geen adequate vertaling voor wings in het Nederlands (bij mijn weten dan)? Veel beter dan ‘scheef’ (laat staan ‘krom’) drukt ‘wings’ uit wat er met die oranje bal aan de hand is. En als er een slag in het wiel van je fiets zit, is dat wiel toch niet ‘scheef’? Nee natuurlijk niet: het is wings! Zullen we wings maar gewoon toevoegen aan het Nederlands? Kan oom Wim voortaan ook met goed fatsoen gaan klagen bij Scapino.