‘Huize Berkele Heem – Horst – Recreatiezaal’ vermeldt de achterzijde. ‘Huize’ staat voor ‘bejaardenhuis’ of ‘bejaardencentrum’ – de schilderachtiger benaming ‘oudemannenhuis’ had afgedaan. De kaart moet kort na de opening in 1958 zijn uitgebracht: de postzegel van 4 cent is afgestempeld op 10 juli 1959. Onbezoedelde parketvloer, telkens vier keurig aangeschoven houten stoelen rondom de acht vierkante houten tafels. Met uitzondering van de middelste tafel bij het raam op elke tafel, precies in het midden, een asbak; op de tafel links bij het raam iets dat een tijdschrift uit de leesmap zou kunnen zijn. Centraal tegen de achterwand de treurbuis, zwartwit. Rechts daarnaast een plantenstandaard. Of is het een muurtekening? Daarvoor een plant, ook links in de hoek een plant. Ruime lichttoevoer, hoog plafond, waaraan lampen in trosjes van drie bungelen. Het wachten is op de eerste bezoekers. De spruitjesgeur wijkt in de loop van de dag voor het aroma van de bolknak. Koffie maakt plaats voor jonge klare, oude jenever, vieux, advocaat. Wakende ogen van de zusters van het Kostbaar Bloed, die hier de scepter zwaaien. Kaarten, elke middag kaarten, kienen zal pas later komen. Walsjes op de dansmiddagen. Allemaal zo goed bedoeld. En toch: verveling. Eenzaamheid, eindeloze eenzaamheid. Verdriet. Verholen tranen.
Horst-sweet-Horst
Horst aan de Maas liefdevol, verontwaardigd, uitdagend, kritisch en verwonderd beschouwd
donderdag 13 februari 2025
woensdag 12 februari 2025
Intermezzo – Chatbot (2)
Zoals gisteren geschreven (klik hier), vroeg ik ChatGPT onlangs voor het derde jaar op rij naar de rivaliteit tussen Horst en Venray in de loop der jaren. In het antwoord was sprake van ‘geladen confrontaties’ op voetbalvelden tussen Hegelsom en Venray. Nu ben ik redelijk bekend met de regionale voetbalgeschiedenis, maar die confrontaties tussen Hegelsom en Venray waren me volledig ontgaan. Daarom vroeg ik ChatGPT om een beschrijving daarvan. Dit was het resultaat:
‘De wedstrijden tussen Hegelsom en SV Venray zijn meer dan zomaar voetbalwedstrijden. Ze zijn strijdtonelen waar trots, eer en geschiedenis samenkomen. Voor Hegelsom is het dé kans om zich te meten met de grotere buur, voor Venray een duel dat gewonnen móét worden. Vanaf het eerste fluitsignaal hangt de spanning in de lucht. De duels zijn fel, geen bal wordt onbetwist gelaten. De tribunes – klein maar fanatiek – vullen zich met luidruchtige aanmoedigingen en spottende opmerkingen. Een sliding te veel, een overtreding nét op de rand, en de vlam slaat in de pan. Soms eindigt het in spektakel: een onverwachte Hegelsomse zege, een Venrayse vernedering, of een gelijkspel dat voor niemand bevredigend voelt. Maar altijd blijft er iets hangen na het laatste fluitsignaal – een blik, een sneer, een belofte voor de volgende keer. Want winnen van elkaar is niet zomaar winnen. Het is geschiedenis schrijven.
‘Het was een gure zondagmiddag, de lucht zwaar van dreiging. SV Venray, groot en zelfverzekerd, reisde af naar Hegelsom, waar op het bescheiden veld een titanengevecht wachtte. Niemand gaf de thuisploeg een kans. Venray had de betere spelers, de grotere club, de historie aan hun zijde. Maar Hegelsom had iets anders: onverzettelijkheid. Vanaf de eerste minuut werd er gesloopt en gestreden. Tackles vlogen erin, elke meter werd bevochten. De Venrayse aanvallen strandden keer op keer op een muur van Hegelsomse lijven. En toen, diep in de tweede helft, gebeurde het ondenkbare. Een lange bal, een ongelukkige stuit, en een Hegelsomse spits – naam later legendarisch – schoot met alles wat hij had. De bal sloeg in als een mokerslag. Het fluitsignaal klonk. 1-0. Geschiedenis was geschreven. Venray droop af, Hegelsom vierde feest tot diep in de nacht. Dit zou nooit worden vergeten.’
‘De exacte naam van de Hegelsomse spits die dit legendarische doelpunt maakte, is niet direct terug te vinden. Maar in de verhalen die in kantines en dorpscafés worden doorverteld, valt vaak een naam: "Jan van de Laar", een spits die ooit met één rake trap Hegelsomse geschiedenis schreef. Of het echt zo was? Dat weten alleen de spelers van die dag. Maar in Hegelsom klinkt zijn naam nog steeds met trots.
(Een andere, ingekorte versie van dit stukje verscheen vandaag ook in Via Horst-Venray)
dinsdag 11 februari 2025
Intermezzo – Chatbot (1)
Sinds 2023 duik ik telkens aan het begin van het jaar in de chatbotwereld. Twee
jaar op rij gaf ik ChatGPT opdracht om in honderdvijftig woorden te beschrijven
hoe de rivaliteit tussen Horst en Venray zich in de loop der tijden
ontwikkelde. Ditmaal was ik voornemens dezelfde opdracht te geven aan DeepSeek,
the new kid on the botblock. Maar bang gemaakt door waarschuwingen van de
Autoriteit Persoonsgegevens besloot ik dat plannetje te laten varen. Sowieso is
het misschien wel interessanter om te achterhalen of het antwoord van ChatGPT
op de vraag naar die rivaliteit tussen Horst en Venray inmiddels verder is geëvolueerd.
ChatGPT kwam begin 2023 niet veel verder dan op niets gestoelde beweringen over
het vernielen van borden, sabotage, bendes en het elkaar terroriseren van Horst
en Venray. Vorig jaar waren ‘bendes’ en ‘terroriseren’ ineens veranderd in ‘subtiel
vandalisme’ en ‘sluimerende achterdocht’ – nog steeds bezijden de waarheid, dunkt
me.
‘De rivaliteit tussen Horst en Venray kent diepe wortels. Ooit waren het bescheiden dorpen, elk met hun eigen karakter: Horst geworteld in de landbouw, Venray met een blik op handel en industrie. Wat begon als een speelse competitie groeide uit tot een felle strijd om status, werkgelegenheid en voorzieningen. Sportwedstrijden werden geladen confrontaties, met name op de voetbalvelden waar Hegelsom en Wittenhorst hun eer verdedigden tegen SV Venray. Tijdens de kermissen en carnaval werd het venijn verpakt in plagerige liederen en uitdossingen. Met de groei van beide plaatsen vervaagde de scherpe rand, maar de trots bleef. Venray groeide sneller, trok bedrijvigheid aan, terwijl Horst zijn landelijke identiteit behield. Toch blijft onder de oppervlakte de rivaliteit sluimeren, zichtbaar in kleine steekjes onder water, in discussies over wie de betere voorzieningen heeft. Een vriendschappelijke strijd, maar één die nooit helemaal zal verdwijnen.’
(Dit stukje verscheen in iets andere vorm afgelopen week ook in Via Horst-Venray)
maandag 3 februari 2025
Intermezzo - Carnavalsetalage
De voor de zoveelste keer uit de faillissementsas herrezen winkel aan de Meterikseweg in Horst heeft de felbegeerde prijs al sinds 1111 stevig in handen. De vakjury waarschuwt de winnaar wel voor zelfgenoegzaamheid. Uit het juryrapport: ‘De verwachtingen van de jury ten aanzien van De Greef Stoffen waren ditmaal nog hoger gespannen dan anders. Dit omdat de Horster prins van 2025 honderd meter verderop aan de Meterikseweg zijn domicilie heeft. In onze verwachting dat dit voor De Greef Stoffen aanleiding zou zijn om dit jaar extra uit te pakken, zijn we helaas bedrogen uitgekomen. Dit neemt niet weg dat De Greef Stoffen opnieuw ver boven de concurrentie uitstak, maar een aansporing om scherp te blijven lijkt ons wel op zijn plaats.’
De welgemeende felicitaties van de voltallige Horst-sweet-Horst-redactie gaan uit naar directie en personeel van de textielwinkel aan de Meterikseweg in Horst.
zondag 2 februari 2025
Intermezzo – Iets
De mooiste pieces in Horst aan de Maas tref je wat mij betreft sinds jaar en dag aan op een huisje langs het spoor bij station Horst-Sevenum. Geen toeval deze locatie, dunkt me: een graffitist is hier verzekerd van een groot publiek. Aan de reeks meesterwerken die in de loop der jaren op dit huisje zijn verschenen, is onlangs weer een juweeltje toegevoegd:
donderdag 30 januari 2025
Intermezzo – Raadsvoorstel
wij verzoeken uw raad om
het ontwerpbestemmingsplan
zoals het ter inzage
heeft gelegen
niet vast te stellen
in het advies
dat ten grondslag
heeft gelegen
aan de vaststelling van
het ontwerpbestemmingsplan
is er vanuit gegaan
dat het bij
het ontwerpbestemmingsplan
bijgevoegde geuronderzoek
goed is uitgevoerd
er is echter
gebleken dat dit
niet het geval is
enerzijds
is er namelijk gerekend
vanaf bestaande emissiepunten
van de veehouderij
en niet vanaf de grens
van het bouwvlak
van de veehouderij
en anderzijds
is er getoetst
aan een geurnorm
van 35 oue/m3
en niet aan een geurnorm
van 19,4 oue/m3
bij afweging van
alle betrokken belangen
adviseren wij
het bestemmingsplan
niet vast te stellen
het niet vaststellen van
het bestemmingsplan
is ingegeven vanuit
ruimtelijke motieven
die op basis
van het milieuadvies
en op basis
van de in dit voorstel
genoemde motivering
deugdelijk kunnen worden
onderbouwd
wij adviseren daarom
het ontwerpbestemmingsplan
definitief
niet
vast te
stellen
dinsdag 28 januari 2025
Intermezzo – Boodschappenbriefje (11)
Zo gaat het altijd. Als ik het papiertje dan heb opgeraapt, blijkt steevast dat
ik standvastig had moeten zijn en gewoon door had moeten fietsen. Omdat het
papiertje een kassabonnetje is. Of een niet ingevuld invulformulier. Of een pakbon.
Of een fragment van een verpakking. Of – heel vaak – een blanco velletje.
morkva (wortels)
chleb (brood)
maslo (boter)
kawa (koffie)
salat (sla)
syr (kaas)
jablka (appels)
Het ene nog basaler dan het andere, van luxeproducten geen enkel spoor. ‘Zo komt Jan Splinter door de winter’, zou Marcel van Dam zeggen. Overigens telt het briefje minimaal twee auteurs: de wortels, het brood en de boter zijn van één hand en hetzelfde geldt voor de koffie, de sla en de kaas. De appels zouden van de auteur van de wortels, het brood en de boter kunnen zijn, maar waarschijnlijker is dat er een derde in het spel is. Wat er vóór ‘appels’ is doorgestreept? De eerste letters van jabul (appel), vermoedelijk vanwege een spelfout.
robota i material (arbeid en materialen) = 1000 euro (= 1000 euro)
Belangwekkend deze vondst? Misschien niet, maar een sign of the times is dit briefje wel degelijk. In al zijn bescheidenheid weerspiegelt dit briefje namelijk óók de wereldgeschiedenis. Veertig jaar geleden zou het nog absoluut ondenkbaar zijn geweest zo’n briefje in Horst aan de Maas te vinden. Nu kijk je er niet echt vreemd van op. Hoe zou het over vijf, tien, twintig, vijftig jaar zijn?
(met dank aan Agata Siwek en Hasmik Tangyan voor de vertaling)
donderdag 23 januari 2025
Intermezzo – Greenport (3)
Een kleine vierduizend woorden wijdde de NRC afgelopen zaterdag aan Greenport Venlo en aan Vida XL, het grootste op Greenport gevestigde bedrijf. Gisteren volgde over hetzelfde onderwerp ook nog een podcast (beluister ‘m hier). Zowel artikel als podcast zijn zó alarmerend dat het beslist geen kwaad kan er hier nog even aan te refereren.
De NRC zaterdag: ‘Wie naar Greenport Venlo rijdt, stuit op een muur van
gigantische blokkendozen.’ De krant doet vervolgens ragfijn uit de doeken hoe
het allemaal zover is gekomen en hoe verwerpelijk het doen en laten van Vida XL
is. Dat laatste laat ik hier buiten beschouwing, vooral omdat het me hier
nu meer te doen is om de rol van de overheid en de politiek.
(Dit stukje verscheen in iets andere vorm gisteren ook in Via Horst-Venray)
dinsdag 21 januari 2025
Intermezzo – Internationale Knuffeldag
6.
4.
3.
2.
1.
vrijdag 17 januari 2025
Intermezzo – Lang zök
op een mistige ochtend
door de schoolstraat lopen
de ene man tegen
de andere man
horen zeggen
diiin haet lang zök á
en dan samen
met die twee mannen
weten
dat diiin geen
lange sokken aanheeft
maar korte sokken
of anklets
of kniekousen
of helemaal geen sokken
zaterdag 11 januari 2025
Top 5 – Norbertuswijkse binnenterreinen
Op 23 februari van het afgelopen jaar ontving ik een e-mail van Jan Geurts,
bewoner van de Noordsingel in Horst. Citaat: ‘Tijdens mijn wandelingen door
o.a. de Norbertuswijk heb ik de verschillende hofjes bezocht die ooit bewust
zijn aangelegd in deze wijk. Ik vond dat speciaal. Misschien is het wel
aardig om een stuk te schrijven over de hofjes.’
5. Gelegen tussen Julianastraat (toegang voor auto’s), Jan van Eechoudstraat, Prinses Margrietstraat en Steffensstraat:
4. Gelegen tussen Noordsingel (toegang voor auto’s), Gebroeders van Doornelaan, Rembrandtstraat en Rubensplein (toegang voor auto’s):
3. Gelegen tussen Prinses Marijkestraat (toegang voor auto’s), Prins Bernhardstraat, Jan van Eechoudstraat en Steffensstraat:
1. Gelegen tussen Wittenhorststraat (toegang voor auto’s), Prinses Beatrixstraat, Zegersstraat en Prins Bernhardstraat:

donderdag 9 januari 2025
Intermezzo – Schravelende oudjes
Rond het middaguur zijn bij de supermarktkassa een vrouwelijke klant van middelbare leeftijd en een caissière met elkaar in gesprek.
Verstendig.
Ik háj gedócht dát ’t hee nou wal vul drukker zöj zie.
Nae, vámerge wao ’t juust vul drukker.
Toen ’t zò hárd sniëjde?
Jao, allemaol oudjes.
Dát mende ni!
Acht ván de tien maense óp de parkeerpláts waore aldere.
Dát háj ik noëit gedócht.
Da kunne ze wer gaon klage as ze valle.
Jao. Ik begriep die maense ni.
Ze halde d’r gewoën vá um te schravele.
Dát zal ’t zien.
Jao.
Hojje wàh.
Hojje.
woensdag 8 januari 2025
Top 5 – Molenbeekwegse molshopen
Qua mollenkennis heb ik me de afgelopen decennia nauwelijks ontwikkeld. Als ik
héél eerlijk ben moet
ik zelfs bekennen dat Momfer, de wat meelijwekkende, immer kuchende bebrilde mol
met Limburgs accent in de Fabeltjeskrant, begin jaren zeventig de laatste mol
was aan wie ik serieus aandacht heb geschonken. Maar nadat ik vanmiddag aan de
Molenbeekweg in Horst een heus molshopenlandschap had ontdekt, voelde ik me met
het oog op dit stukje verplicht mijn mollenkennis weer wat bij te spijkeren.
Genoeg gemold, hier komt-ie, de exclusieve Horst-sweet-Horst top 5 van Molenbeekwegse molshopen:
5.
4.
Kakelvers, net gebakken, nog nadampend
3.
2.
1.
De machtige heerser over dit mollenimperium, even arrogant als onweerstaanbaar, even ongenaakbaar als majestueus