donderdag 11 augustus 2022

Intermezzo - De kloek, de kuikens, de hond, de man, de vrouw

We zitten op een bankje in het bos, Agata en ik. Onder de weldadige schaduw van een beuk. De geur van hars. ‘Hé, kijk daar!’ Op een meter of tien van ons vandaan duikt uit het struweel ineens een kloek op. Gevolgd door een kuiken of tien. Vredig scharrelend, piepend, pikkend. Het paradijs bestaat niet maar dit komt een aardig eind in de buurt. Zelfs een schijf meloen vind ik ineens lekker.


Een man en een vrouw komen aanlopen. Met een hond. Een loslopende hond. Terwijl honden hier niet mogen loslopen. De hond hoort iets. De hond ziet iets. De hond vliegt het struweel in. De kloek vliegt op. De hond vliegt achter de kloek aan. ‘Roep die hond terug!’ Geen reactie. De hond jaagt nog steeds achter de kloek aan. ‘Roep die hond terug!’ Veren vliegen in het rond. ‘[naam hond] kom hier!’ De hond reageert niet. De hond jaagt nog steeds achter de kloek aan. Dan slaagt de man erin de hond aan te lijnen. De kloek verdwijnt in het struweel aan de ene kant van het pad. Aan de andere kant piepen de kuikens.


Even is het stil. Dan trakteren de man en de vrouw ons op een scheldkanonnade waar de honden, waarschijnlijk zelfs hun hond, geen brood van lusten. Nooit precies geweten wat flippen is, vanaf nu wel. Ze brullen. Waar we ons mee bemoeien. Dat mensen zich altijd met anderen bemoeien en dat dat alles kapot maakt. Dat dit natuur is. Maar hier mogen toch geen honden loslopen? Zij, krijsend: ‘Zo wordt onze vrijheid afgepakt!’ Hij, buiten zinnen: ‘Dit is nu precies waar Nederland aan kapotgaat!’ Langzaam verdwijnen ze uit zicht. We staan te trillen op onze benen, uit ons evenwicht gebracht door de onverholen agressie, tegen beter weten in hopend dat die is veroorzaakt door de hitte.


De kloek laat zich niet meer zien. De kuikens evenmin. Wel laten ze zich horen, luidkeels piepend. Vijf minuten verstrijken. Tien minuten verstrijken. Een kwartier verstrijkt. Dan waagt de kloek het erop. Kloekloekkend steekt ze het pad over naar haar nog steeds luidkeels piepende kuikens.


Als ook het laatste kuiken onder moeders veren is verdwenen, keert de rust terug. In het bos althans. Onze innerlijke rust is nog een hele tijd zoek.

dinsdag 9 augustus 2022

Intermezzo – Tromme

Vier regels, 57 woorden, 177 jaar geleden geschreven. Met vaste hand, vol overtuiging. Krachtig en tegelijkertijd sierlijk.

‘Vriend Tromme, Gelieft deze orlogie mede schoon te maken en de ketting is kapot, en daer ligt een stuk van deze ketting in den zilveren kast van de orlogie. Gelieft zoo spoedig als mogelijk is aen mij weder terug te zenden, en zal U Ed. in dank voldoen. Gegroet van mij, A. Verstraeten. Wanssum 11 7bri 1845.’
Veel vragen. Weinig antwoorden, zodat het intrigerend blijft. ‘Tromme’ is Trommar. Kan niet anders. Waarom? Omdat het Horster klokkenmakersgeslacht Trommar in de volksmond ‘Tromme’ werd genoemd. Een naam die zelfs na het vertrek van de laatste Trommar bleef rondzingen: de bijnaam van Leonard Hesen (1899-1976), een latere bewoner van het huis van de Trommars nabij de huidige kruising Jacob Merlostraat – Molenstraat, was Tromme Leike. Hoe mooi wil je het hebben?

Lastiger: aan welke Trommar-telg was het briefje van Verstraeten gericht? Joannes sr. (1772-1848)? Joannes jr. (1798-1876)? Franciscus Nicolaas (1809-1894)? En in welke verhouding stonden Verstraeten en ‘vriend’ Trommar tot elkaar? Voor vrienden lijkt het toch wat te vormelijk geschreven.  Kennissen?

De vraag is verder wat Verstraeten nu eigenlijk gerepareerd en schoongemaakt wil hebben. Een horloge? Of toch een klok? Gok: klok. Of heeft een horloge ook een kast waar een stuk van een ketting in past? En heeft een klok eigenlijk wel een zilveren kast?

Ook vragen oproepend: dat ‘mede’. Heeft Verstraeten soms nog meer ter reparatie aangeboden? En hoe is dat horloge of die klok plus dat eventuele meer vanuit Wanssum in Horst gekomen? Met de postkoets? Hoe kwam het weer terug? Hoe heeft Verstraeten betaald?

Wie weet het? Niemand weet het (meer).

(Dit briefje is afkomstig uit de nalatenschap van een voormalige bewoner van de Oranjestraat. Aanvullende informatie geput uit: Loe Derix, Oud Horst in het nieuws 1 (Horst 1990) 98-99 en P.Th.R. Mestrom, ‘Uurwerken en uurwerkmakers in Horst’ in: Horster historiën 5 (Horst 1999) 81-94.)

woensdag 3 augustus 2022

Top 5 – Aandachttrekkers

Victor Veilig is het neefje van Benni Brems. En het broertje van de bij zijn geboorte overleden Wouter Wegberm. Victor is een sulletje. Bedoelt het goed, niets verkeerds over Victor, maar hij heeft het gewoon niet. Braafjes, swingend is anders. Een meewarige blik, dat is het maximale waar Victor op mag rekenen. Met dank aan z’n heilzame scheurpilootremmende werk wordt hij gedoogd. Meer zit er niet in voor Victor.


Sign of the times: de positie van Victor Veilig staat ernstig onder druk. Vanwege de gestage opmars van de Aandachttrekker. Die – de goeden niet te na gesproken – doorgaans plomp, aanwezig, dreigend is. Verfijnd is anders. Toonbeeld van doorgeschoten wegbermwappieïsme. Aanlengen met een scheutje tuinslangenruggegratisme zou voor één keer niet verkeerd zijn. Terugtrekkende bewegingen nog beter. Maar nu het nog niet zover is, de exclusieve Horst-sweet-Horst top 5 van Horster Aandachttrekkers. Komt ie:

5. Melatenweg, Horst


4. Peelstraat, Kronenberg


3. Wouterstraat, America


2. Monseigneur Aertsstraat, Swolgen


1. Griendtsveenseweg, America