Intermezzo – Floor

Gisteren in Venray bij de opening van de solotentoonstelling van Floor Hermans en de première van de documentaire FLOOR geweest. Het werd een mooie, roerende avond.

Floor was voor mij heel lang een mythisch figuur. Een kunstenaar uit Meerlo die ik alleen kende uit de krant. Daarin werd bij tijd en wijle verslag gedaan van het conflict dat Floor jarenlang met de gemeente Meerlo-Wanssum had over de hoog opgetaste autobanden die zijn erf sierden als onderdeel van een kunstproject. Werk van hem zag ik nooit. Werd het überhaupt wel tentoongesteld?

Ik leerde Floor kennen (nou ja, een beetje dan) toen we drie jaar geleden, op het hoogtepunt van de vluchtelingencrisis, allebei verzeild raakten in een groepje mensen dat de gemeente Horst aan de Maas (tevergeefs) probeerde aan te zetten tot meer dadendrang bij de opvang van vluchtelingen. In de marge spraken we wel eens over zijn kunstenaarschap, zijn drijfveren en zijn zorgen over wat er met zijn werk zal gebeuren als hij er niet meer is. Ook de vraag waarom zijn werk nooit te zien was, kwam aan de orde. ‘Misschien omdat het te expliciet, zeg maar gerust pornografisch is?’, opperde Floor.

Maar nu is er dan eindelijk die grote solotentoonstelling. Niet in het Bonnefantenmuseum in Maastricht, niet in Van Bommel Van Dam in Venlo, niet in het Odapark in Venray. Wel in een leegstaand winkelpand in Venray. Op initiatief van Cultura Venray. Een prijzenswaardig initiatief, alleen al omdat het pas mogelijk is een oordeel vellen over het werk van Floor en het al dan niet (te) expliciete, pornografische, choquerende, provocerende (of hoe je het ook wilt noemen) karakter daarvan, als dat werk ook te zien is.

Choquerend en provocerend vond ik het absoluut niet wat ik gisteren zag, pornografisch misschien, expliciet beslist. Maar dat is toch geen geldige reden om het niet ten toon te stellen? Ik zal niet zeggen dat ik het allemaal even mooi of goed vind of dat ik de achtergronden allemaal doorzie, maar indrukwekkend is het zeker.

Wat beslist helpt bij het doorgronden van zijn oeuvre, is de documentaire FLOOR, die gisteren in première ging en die is gemaakt door Ruud Lenssen en Marijn Poels. Een geweldige documentaire die niet alleen een reclame is voor de tabaksindustrie (zoals ik iemand hoorde zeggen), maar vooral ook duidelijk maakt hoezeer het leven van Floor zijn weerslag heeft gevonden in zijn werk. Zijn drugsgebruik, zijn demonen, zijn echtscheidingen, zijn traumatische ervaringen als tekenleraar, zijn hart voor vluchtelingen en arbeidsmigranten, zijn worstelingen met seksualiteit, zijn humor, zijn teleurstelling over het afgewezen worden door de gevestigde kunstwereld, zijn vallen en opstaan: het zit allemaal in de ontroerende documentaire.

Maar goed, ga de tentoonstelling en de documentaire gewoon bekijken (mijn advies: eerst documentaire, daarna tentoonstelling) en vorm daarna zelf een oordeel.

Schoolstraat 26 Venray, tot en met 25 november op vrijdag van 10.00 tot 21.00 uur, op zaterdagen van 10.00 tot 16.00 uur en op koopzondagen van 11.00 tot 17.00 uur.

En de toegang is gratis!

(met dank aan Ruud Lenssen voor foto 1, Frank Schijven voor foto 4 en Sanne Aben voor foto 6)

Intermezzo – Assimilatieverlichting (2)

Onmiskenbaar is de herfst in aantocht. Dat betekent dat de hoogtijdagen voor de assimilatieverlichting – een fenomeen dat Horst aan de Maas met al z’n kassen al decennia teistert – ook weer aanstaande zijn. Opkomende zonnen nadat de zon net is ondergegaan, hanengekraai midden in de nacht, helse branden overal aan de einder.

Treurigmakend en tegelijkertijd van een grote schoonheid – een apocalyptische, angstaanjagende schoonheid. Precies die contradictie komt mooi aan het licht (inkoppertje, sorry) in een heel Europa omvattend project over lichtvervuiling van de jonge Italiaanse kunstenaar Jessica Bizzoni. Zij was een van de deelnemers aan Destination Unknown, een reizende artist-in-residence-organisatie die de afgelopen maanden in Venlo was neergestreken. Enkele weken geleden raakte ik in Venlo met Jessica in gesprek. Juist de assimilatieverlichting was een van de dingen die haar in Venlo en omgeving onmiddellijk waren opgevallen. Ze hoopte dat ze de assimilatieverlichting zou kunnen ‘vangen’ in foto’s voor de eindpresentatie van Destination Unknown. Die eindpresentatie vond dit weekend plaats. Benieuwd of het haar was gelukt, was ik uiteraard van de partij. Welnu, ik kan u verklappen dat het haar is gelukt! Behalve onder meer prachtige foto’s van een helverlichte nachtelijke hemel boven Venlo

exposeerde Jessica ook al even prachtige foto’s van de effecten van assimilatieverlichting op het nachtelijk firmament boven Venlo en omgeving (laat u vooral niet misleiden door mijn veel minder prachtige foto’s van die foto’s).

Ze had het natuurlijk bij die prachtige foto’s kunnen laten, maar dat deed ze gelukkig niet. Nee, ze stelde – schriftelijk op de muren van de expositieruimte en mondeling in gesprek met bezoekers – ook allerlei confronterende, ongemakkelijke, tot nadenken verplichtende vragen. Is het wel écht nodig dat we het hele jaar door elke dag onder kunstmatig licht geteelde tomaten eten? Kunnen we daadwerkelijk niet zonder die bos snijbloemen op tafel in februari? Wat doet al die nachtelijke verlichting met mens, dier en plant? Moet de stadsbrug in Venlo heus de hele nacht verlicht zijn? Wat voor zin heeft het om gebouwen de hele nacht aan te lichten? Kan het zo zijn dat energiezuinigere LED-verlichting juist vanwege haar zuinigheid bijdraagt aan een toename van de lichtvervuiling? Vanwaar al die nachtelijke verlichting? Om het veiligheidsgevoel te vergroten? Bevordert verlichting echt de veiligheid? Hebben we geen recht op een onverlichte sterrenhemel?

Stuk voor stuk vragen waar wij – ikzelf incluis – best wel eens vaker bij stil zouden mogen staan.

Klein mysterie 758 – Nestcafe

‘Hebben mannen écht altijd zin?, vroeg Japke-d. Bouma zich gisteren af in haar column in NRC Handelsblad (klik hier). ‘Nou nee hoor’, is haar door een hoogleraar seksuologie bevestigde conclusie. Evenzeer komt het Japke-d. onwaarschijnlijk voor dat vrouwen tijdens de seks vaak aan boodschappenlijstjes liggen te denken:

‘Ik hoor ook weleens dat vrouwen tijdens de seks vaak aan boodschappenlijstjes liggen te denken. Dan zou het dus zo zijn dat mannen tijdens het schrijven van boodschappenlijstjes aan seks denken en vrouwen tijdens de seks aan boodschappenlijstjes – dat zou toch wel heel inefficiënt zijn.’

Inefficiënt inderdaad, maar is het misschien tóch zo? De wereld hangt toch van inefficiëntie aan elkaar? Ik kom hier op door dit onlangs door M. bij Plus Lucassen in Horst opgeraapte boodschappenbriefje dat ik toevallig (?) gisteren van haar cadeau kreeg (klik op de afbeelding om haar te vergroten):

Licifers.
Joghert.
Nestcafe.
Het is toch bij god onmogelijk dat de gedachten van de man die dit briefje heeft geschreven ergens anders dan bij seks waren tijdens het schrijven? Of dacht u soms dat zijn gedachten bij de wasbeurt voor de auto waren? Of bij het knippen van zijn teennagels? Of bij die tweede goal van Tagliafico? Dat gelooft u toch zelf niet? Nee, de gedachten van deze man waren tijdens het schrijven van dit briefje slechts bij één ding. Dát ding.

Maar wacht eens even. Is dit briefje wel door een man geschreven? Komt een man wel op het idee om Inleg kruisjes dag + Nach op het boodschappenlijstje te zetten? Of heeft z’n vrouw hem gedicteerd? ‘Piet, schrijf op: lucifers, inlegkruisjes dag en nacht, twee flessen ijsthee, yoghurt …’ Maar zo gezeglijk zijn mannen toch niet? Nee, het kan niet anders of dit boodschappenbriefje is geschreven door een vrouw. Maar waar verkeerden haar gedachten dan tijdens het schrijven? Bij de aardappels die nog geschild moesten worden? Bij voorstelrondjes? Bij de tattoo die ze wil laten zetten? Natuurlijk niet. De gedachten van de vrouw waren tijdens het schrijven van dit briefje slechts bij één ding. Dát ding.

Het is dus net andersom: vrouwen denken tijdens het schrijven van boodschappenbriefjes aan seks en mannen tijdens de seks aan boodschappenlijstjes. Resteert de vraag waaraan mannen denken tijdens het schrijven van boodschappenlijstjes. En de vraag waaraan vrouwen denken tijdens de seks.    

Intermezzo – Kinderpardon

‘Daar gaan wij niet over.’ Het was weer het oude liedje afgelopen dinsdag tijdens de gemeenteraadsvergadering. Aan de orde was een motie (klik hier) van D66+GroenLinks, PvdA en SP over het kinderpardon. Daarin riepen genoemde partijen het college van burgemeester en wethouders op bij de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid te pleiten voor een oplossing voor een groep van vierhonderd in Nederland gewortelde kinderen voor wie uitzetting uit Nederland dreigt. Bovendien zou het college de staatssecretaris moeten verzoeken op korte termijn een nieuw terugkeerbeleid te ontwikkelen met soepelere en kortere procedures.

‘Daar gaan wij niet over’, riepen CDA (‘Gewoon samen doen’), Essentie en VVD (’Gewoon. Doen’), samen een raadsmeerderheid, in koor. En dus werd de motie verworpen.  

‘Daar gaan wij niet over.’ Flagrante onzin! Natuurlijk gaan ‘wij’ daar wel over! Ik zou daar allerlei argumenten voor kunnen bedenken. Maar ik speel in dit geval graag leentjebuur bij PvdA-fractievoorzitter Roy Bouten. Die hield een vlammend, emotioneel betoog vóór de motie en veegde en passant de vloer aan met het ‘Daar-gaan-wij-niet-over’-gelul. U zou het moeten terugluisteren (klik hier en ga naar 1.50.23 minuten), maar omdat u dat toch niet doet, heb ik het grotendeels voor u uitgeschreven (iets dat Roy Bouten zelf niet heeft gedaan, zo maakte hij me bij navraag duidelijk):

‘Ik hoor anderen het hier hebben over “terugkeren” en “thuisland”. Maar er zitten kinderen bij die nog nooit in dat land zijn geweest. Je kunt niet terug naar een plek waar je nooit bent geweest! Dat is taalkundig niet mogelijk, dat is praktisch niet mogelijk, dat is menselijk niet mogelijk. Een land waar je nog nooit bent geweest, waarvan je de taal niet spreekt, waar je niemand kent, is géén thuisland.’

‘Met het CDA hebben we over dit soort moties in 2012 ook al pittige discussies gehad [klik hier]. Er gaan nu mensen tegen deze motie stemmen, die destijds, toen het om Mauro ging – die in Venray woonde, óók niet in Horst aan de Maas – een motie hebben ingediend en nu tegen zijn. Ik vind dit teleurstellend. Teleurstellend als politicus, teleurstellend als mens.’

‘Mevrouw Wijnhoven [CDA], u zegt terecht: procedures moeten beter, soepeler, sneller. Die oproep kan niet krachtig genoeg zijn. Want uiteindelijk gaan wij er wel over. Want uiteindelijk zijn het misschien de klasgenootjes van kinderen die hier op onze basisscholen zitten. Misschien moet de burgemeester straks bij een uitzetting met die klasgenootjes gaan praten. Uiteindelijk is het onze samenleving die de dupe is van een systeem dat niet werkt. En het systeem wérkt niet!’ 

‘Laten we nou eens gewoon ophouden met de drogreden dat wij hier niet over gaan. Wij hebben wel een verantwoordelijkheid, namelijk een verantwoordelijkheid voor de inwoners van Horst aan de Maas. Het zijn ónze mensen waar het om gaat, het zijn ónze kinderen waar het om gaat. Ik vind echt dat we nu massaal die oproep moeten doen: kom nou eens met een goede procedure zodat mensen snel duidelijkheid hebben! Als je niet een systeem kunt bedenken dat mensen binnen twee, drie jaar duidelijkheid geeft, dan moet je daarvan de consequenties dragen.’

En zo is het. Driewerf hulde!

Intermezzo – Gele bergen

prachtige nazomeravond
stukje rennen om het Meterikse Veld

Crommentuijnstraat

verblindende laagstaande zon

Bergsteeg
(aka Mountain Lane)

leegte
in de verte de molen
de kerk
links de Gaelen Baerg
(of wat er nog van rest)
jeugdidylle
rechts grote varkensstallen
daarachter grote gaele bergen

het zal toch niet?
meer, meer, meer
groter, groter, groter

zandweg dwars door het Meterikse Veld

leegte
achter de bomen verdwenen zon
links mais
rechts de grote varkensstallen
daarachter de grote gaele bergen

het moet haast wel
meer, meer, meer
groter, groter, groter

houdt het dan nooit op?

Klein mysterie 757 – De keukentafel van Horster gemeenteraadsleden (1)

Slecht geslapen de afgelopen twee nachten. Dat had een oorzaak: de prangende vraag wat de Horster gemeenteraadsleden zoal op hun keukentafel hebben staan bleef me maar wakker houden. Aanleiding was een onthulling van VVD-fractievoorzitter Peter Elbers, afgelopen dinsdag tijdens de voorbereidende gemeenteraadsvergadering (klik hier en ga naar 49.30 minuten):

‘Vaak worden er goedkope Chinese of andere surrogaatluchtwassers aangeschaft die net zoveel functie hebben zoals bij mij op de keukentafel de namaakschoorsteen.’

Ik zal eerlijk bekennen dat het bestaan van namaakschoorstenen mij tot dinsdagavond volkomen vreemd was. Maar ik geloof de heer Elbers op z’n woord als hij zegt dat zíjn keukentafel wordt opgesierd door een namaakschoorsteen. Wat ik me wel meteen afvroeg: komt die namaakschoorsteen ook uit China? En waarom juist een namaakschoorsteen en geen namaakbetonmolen of – om maar eens een dwarsstraat te noemen – een voodoo poppetje? Hoe lang vertoeft de namaakschoorsteen al in huize Elbers? Hoe groot is ie? Ook niet onbelangrijk: rookt ie?

Bleef mijn nieuwsgierigheid aanvankelijk hangen bij de namaakschoorsteen van Peter Elbers, geleidelijk verbreedde mijn vraagstelling zich – met zoals gezegd fnuikende gevolgen voor mijn nachtrust: wat hebben andere gemeenteraadsleden eigenlijk op hun keukentafel staan? Wordt de keukentafel van Danny van Hees verfraaid door een miniatuurmotor? Staat er op de keukentafel van Eveline Baas ter decoratie een sanseveria? Heeft Roy Bouten, vooruitlopend op de feiten, alvast een kampioensschaal op z’n keukentafel gezet? Wordt de keukentafel van Bianca van den Berg grotendeels in beslag genomen door een vogelkooi met inhoud? Crosst op de keukentafel van Bram Hendrix een zelfrijdend autootje rond? Is de keukentafel van Aniet Fonteyne opgesmukt met een buste van Karl Marx? Ligt de keukentafel van Alex Janssen bezaaid met eieren?

Lieve Danny, Eveline, Roy, Bianca, Bram, Aniet, Alex en alle andere gemeenteraadsleden, willen jullie me alsjeblieft verlossen van deze kwelling? Dat kan heel eenvoudig! Hoe dan wel? Door me een foto van jullie keukentafel te mailen (horstsweethorst@gmail.com)! Wat zou het toch mooi zijn als ik een dezer dagen dankzij jullie een Horst-sweet-Horst top 5 van keukentafels van Horster gemeenteraadsleden zou kunnen publiceren! Maakt jullie meteen nog een beetje aanraakbaarder. En dat willen jullie toch?

Mijn eigen keukentafel? Die ligt doorgaans bezaaid met kranten en ander papier.

Intermezzo – Nieuwe burgemeester

De nieuwe burgemeester van Horst aan de Maas (klik op de afbeelding om haar te vergroten)

(De eisen heb ik ontleend aan de Profielschets nieuwe burgemeester Horst aan de Maas (klik hier) en aan de raadsvergadering van afgelopen dinsdag (klik hier). Qua gruwelijkheid staat ‘mensenmens’ wat mij betreft met stip op de eerste plaats.)