maandag 27 mei 2019

Intermezzo – Ode aan de verloren wieldop: Horst-sweet-Horst goes Holthees

Verloren wieldoppen zijn de verschoppelingen van de wegberm. Volkomen ten onrechte: verloren wieldoppen doen geen vlieg kwaad, niemand heeft er last van en ze mogen dan verloren zijn, het blijven wel wieldoppen. Alleen hebben verloren wieldoppen hun waardigheid verloren. Die waardigheid krijgen ze niet terug door ze links te laten liggen, ze nog verder in de put te duwen, ze de vernieling in te trappen. Die waardigheid krijgen ze wel terug door ze overeind te helpen, ze te omringen met liefde, ze te omarmen, ze te koesteren.


In mijn hoedanigheid van regiobestuurder van het Gilde der Verlorenwieldoprechtopzetters ga ik vanaf donderdag vier dagen lang een ode brengen aan de verloren wieldop. En wel in Holthees, tijdens de Kunstroute Holthees-Smakt. Waaruit die ode bestaat? Vooruit dan, een tipje van de sluier: een grote hoeveelheid verlorenwieldopfoto’s,


een verzameling al dan niet curieuze krantenberichten over verloren wieldoppen,


een aantal verlorenwieldoptegeltjeswijsheden


en – altijd handig met de vakantieperiode in aantocht – de vertaling van ‘verloren wieldop’ in tal van voornamelijk Europese talen.


Uiteraard laat ik deze unieke gelegenheid ook niet voorbij gaan om propaganda te maken voor het zegenrijke werk van het Gilde der Verlorenwieldoprechtopzetters. Een optreden gisteren in Venray heeft me eens te meer duidelijk gemaakt dat de kennis omtrent het verlorenwieldoprechtopzetten nog altijd schrikbarend tekortschiet. Vandaar dat ik in Holthees ook vier dagen lang op gezette tijden stoomcursussen verlorenwieldoprechtopzetten zal verzorgen, aan de hand van uit het leven gegrepen voorbeelden. Deelname gratis, duur zo’n twintig minuten en je leert er alles over de do’s en don’ts van de kunst van het verlorenwieldoprechtopzetten. Startpunt is het adres Broek 6, 5824 AC in Holthees, waar van donderdag tot en met zondag dagelijks van 11.00 tot 17.00 uur ook de ode aan de verloren wieldop te zien is.


Zoals gezegd is mijn bijdrage onderdeel van de Kunstroute Holthees-Smakt. Deze tweejaarlijkse manifestatie heeft ditmaal als thema ‘Op de grens van zien’ (klik hier en hier). Meer dan vijftig kunstenaars nemen deel, onder wie Safia Boulghalgh en Frank Schijven uit Melderslo, Helmie van de Riet uit Hegelsom en de in Maashees woonachtige maar uit Horst afkomstige Jacqueline Hanssen. Dus mochten de verloren wieldoppen je om de een of andere onbegrijpelijke reden niet interesseren, dan is er nog genoeg om wel van te genieten. En om de entree hoef je het ook al niet te laten, die is er namelijk niet. Hopelijk tot ziens!

zondag 26 mei 2019

Intermezzo – Pools stembureau (1)

Wij waren donderdag al aan de beurt, maar in de meeste Europese landen zijn vandaag pas de verkiezingen voor het Europees parlement. Zo ook in Polen. In Nederland woonachtige Polen kunnen op twee plaatsen hun stem uitbrengen. Het ene stembureau is ingericht in de Poolse ambassade in Den Haag. En het andere? Niet in Amsterdam, Utrecht, Groningen, Arnhem of Maastricht, maar in … MFC De Meulewiek in Meterik. Toch weer een mijlpaaltje in de zo roemruchte Meterikse geschiedenis!


Naar verluidt hebben zevenhonderd Nederlandse Polen zich laten registreren als kiezer. Hoeveel van hen zich vandaag naar Meterik zullen begeven, valt nog te bezien. Hoe dan ook hebben de lokale autoriteiten alle voorzorgsmaatregelen getroffen om een Poolse invasie in goede banen te leiden. Denk daarbij aan verkeersregelaars, wegomleidingen en speciale parkeerplaatsen. Waar gehakt wordt vallen spaanders, dus dat de borden die verwijzen naar de parkeerplaatsen enkele taal- en spellingsfouten bevatten, valt de verkeersbordenbeplakkers niet euvel te duiden. Om negen uur vanochtend liep het trouwens bepaald nog geen storm, maar te verwachten valt dat veel Poolse kiezers de gang naar het stembureau zullen combineren met een kerkbezoek.


De charme van Nederlandse stembureaus zit ‘m altijd in het gefröbel met bordjes en pijltjes. Wat dat betreft is het Poolse stembureau in Meterik een enorme afknapper: geen borden of bordjes, maar een eenvoudig A4-tje


en ook de pijlen ogen dodelijk saai en uitermate efficiënt.


Overigens ben ik wel zeer benieuwd naar de uitslag. Polen bestaat uit twee kampen, simpel gezegd de ultraconservatieve regeringspartij PiS versus de rest. Ze staan elkaar naar het leven op een manier die we in Nederland niet kennen. De uitslag van vandaag vormt mogelijk een indicatie voor de uitkomst van de parlementsverkiezingen later dit jaar. Hopelijk doet het goede Nederlandse voorbeeld van donderdag (toch weer een rukje naar links) goed volgen.

woensdag 22 mei 2019

Intermezzo – Afslag10 (1)

Raadsvergadering gisteren. Afslag10 op de agenda (klik hier en ga naar 41.50). Afslag10? Uit de Oplegnotitie Visie Afslag10 (klik hier):
‘Afslag10 is een natuurlijke omgeving waarin eenieder in rust kan sporten, recreëren, leren of aanverwante activiteiten kan verrichten. In deze historische omgeving zijn sport, recreatie, zorg, cultuur, onderwijs en bedrijfsleven nauw met elkaar verbonden. In Afslag10 is ruimte voor sport, recreatie & toerisme, wellness, onderwijs/educatie, zorg, welzijn, detailhandel, wonen, natuur, cultuur en historie.’

Kosten, ruw geschat, tussen de 20 en 30 miljoen euro. Jim Weijs (D66+GroenLinks): ‘De bandbreedtes zijn te breed. Is een bandbreedte van honderd procent nog wel een bandbreedte?’ Peter Elbers (VVD): ‘Het heeft nog steeds veel weg van een blanco cheque.’ Foei toch, hebben ze het wéér over dat geld. Mag helemaal niet van Jeroen Brouns (Essentie), Alex Janssen (CDA) en Roy Bouten (PvdA). De nadruk moet ergens anders liggen: ‘Een initiatief van onderop’ (Brouns), ‘We zien de hele ontwikkeling als een burgerinitiatief’ (Janssen), ‘Dit mooie burgerinitiatief’ (Bouten).


Veel beeldspraak. Jeroen Brouns: ‘Wat ons betreft is deze visie een mooie reisbeschrijving.’ Roy Bouten: ‘We hebben zin in deze reis. Een prachtige reis met een mooie bestemming. We weten niet precies hoe die bestemming eruitziet.’ Jeroen Brouns: ‘Het mooie van een afslag is dat er ook een oprit is.’ Alex Janssen: ‘Een goede reis en een behouden vaart.’ Jeroen Brouns: ‘Als we daarin meegenomen kunnen worden, voorkomen we tijdens deze reis reisziektes.’ Spelbederver is Bart Cox (SP): ‘Dan ga ik nu toch een andere afslag inslaan.’


Waarop het vinnig wordt. Bart Cox: ‘De blinde ambitie van dit college sluit perfect aan bij de geldverslindende gebiedsontwikkeling. U schrijft dat we als overheid de kans hebben om een nieuw hoofdstuk aan de geschiedenisboeken toe te kunnen voegen. Dat is echt de waanzin ten top. Ik heb óntzettend veel geschiedenisboeken gelezen, maar als je dit durft neer te zetten, dan staat dit symbool voor de grootheidswaanzin die hier gaande is.’ Roy Bouten, met trillende stem van woede: ‘Ik baal enorm van de bijdrage van de SP. Die heeft het over blinde ambitie van het college. Ik wil niet het inkoppertje maken dat u blind bent, maar misschien wel dat u de verkeerde kant opkijkt. Ik hoor nul alternatieven. Ik hoor helemaal niet wat uw visie is. Ik hoor een verzameling oneliners. Ik hoor helemaal niet wat u wilt. Ik hoor helemaal niets.’ Bart Cox, droog: ‘Er wordt ons blindheid verweten. Dat kan in mijn persoonlijke geval kloppen, want ik zie echt niet zoveel.’


De afloop? Met uitzondering van SP en VVD gaat de raad akkoord met de visie en een ‘werkkrediet’ van honderdduizend euro.  


En ik? Reisbeschrijver.

maandag 20 mei 2019

Intermezzo – Groene reuzenknolboleet

Brekend: in een weiland aan de Schiksedijk in America is voor het eerst in Nederland de groene reuzenknolboleet opgedoken.


De groene reuzenknolboleet (Boletus viridus gigantarius) is sinds enkele jaren bezig aan een opmars vanuit het zuiden van Europa. Prof. dr. Friedrich Arntz Marmeling, hoogleraar aan het Bundesinstitut für Mykologie in Heidelberg en wereldwijd dé autoriteit op het gebied van reuzenknolboleten: ‘De groene reuzenknolboleet is een invasieve vreemdganger. Hij kan groeien tot een lengte van drie meter en heeft in sommige gevallen een doorsnede van wel anderhalve meter. Afgaand op de foto’s betreft het in America dus nog betrekkelijk kleine exemplaren. Dat we ze steeds noordelijker tegenkomen heeft alles van doen met de opwarming van de aarde.’


De groene reuzenknolboleet behoort tot de ectomycorrhizavormende boleten. De soort is niet eetbaar, maar evenmin giftig. Geconsumeerd in gedroogde vorm heeft deze paddenstoel een licht geestverruimende werking. Van oudsher wordt de groene reuzenknolboleet in sommige delen van Zuid-Europa beschouwd als een vruchtbaarheidssymbool. In sommige dorpen op Sicilië vindt bijvoorbeeld jaarlijks in de tweede week van mei een ritueel plaats waarbij ongehuwde vrouwen van boven de dertig een dans uitvoeren rondom de groene reuzenknolboleet.


Kenmerkend voor de groene reuzenknolboleet is overigens zijn korte levensduur: doorgaans legt hij binnen enkele dagen het loodje. Wie deze opmerkelijke nieuwkomer in America wil aanschouwen, zal er daarom snel bij moeten zijn.

donderdag 16 mei 2019

Intermezzo – 25 jaar OJC Niks (4) / Top 5 Niksiaanse keldertekeningen

(Laatste aflevering in een reeks van vier naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het Horster jongerencentrum Niks; klik hier, hier en hier voor de eerdere afleveringen) 


Geschiedenis kun je op allerlei manieren vastleggen: in boeken, op foto’s, in documentaires. Maar je kunt geschiedenis ook vastleggen op de muren en het plafond van een kelder. Precies dat is wat in Niks is gebeurd. Elke maffe tekst, elke tekening, elke kreet, elke naam op de muren en het plafond van de kelder staat voor een bepaald moment uit de 25-jarige geschiedenis van Niks.


Wat zou het niet mooi zijn die geschiedenis van Niks te schrijven aan de hand van al die uitingen op keldermuren en -plafond. Van Nirvana tot Kensington, van ‘Don’t fuck with me’ tot ‘Yo dude … I’m way high man!’, van ‘Korfbal’ tot ‘Kom zoepe, flikkers’, van Silent Runners tot Radical Retard, van ‘Communism will rise’ tot ‘Fuck the system’: het is er stuk voor stuk terug te vinden en het roept stuk voor stuk herinneringen op – aan bands, aan vrienden, aan optredens, aan een periode uit een mensenleven.


Waar dient de Niks-kelder eigenlijk voor? Michel Vissers, mijn contactpersoon en al jarenlang vrijwilliger bij Niks: ‘De kelder wordt gebruikt voor de opslag van oude decoratie die we nog willen gebruiken en spullen die mogelijk van pas kunnen komen als toekomstige decoratie. Daarnaast doet de kelder heel af en toe bij feestjes met veel artiesten dienst als tweede backstage. De kelder wordt ook vaker gebruikt door vrijwilligers als een plek om muziek te maken. Verder staan er de biertanks. De tekstjes en tekeningen zijn door de jaren heen aangebracht door vrijwilligers van Niks en door artiesten voor wie de kelder als backstage diende.’


Eergisteren de top 5 van Niksiaanse kelderteksten (klik hier), vandaag de top 5 van Niksiaanse keldertekeningen. Komt ie:

5.

Van de ene kant zonde dat die verfijnde tekening van een op een tak zittende vogel langzaam ten onder gaat. Van de andere kant hoort het ook gewoon zo te gaan. Is dat ‘tsjilp, tsjilp, tsjilp’ trouwens een hommage aan Jan Hanlo?

4.

Ik zal me niet beter voordoen dan ik ben: ik had nog nooit gehoord van N.O.A.P. (Noisy Act Of Protest). Waardoor het kon gebeuren dat ik pas toen het te laat was in de gaten kreeg dat tekening en tekst bij elkaar horen, waardoor u hier twee foto’s aantreft in plaats van één. Tekening en tekst zijn overigens aangebracht op het plafond, hetgeen mijn bewondering alleen maar groter maakt.
    
3.

Tja, dan is er ook nog Tampe. Kwam Tampe op vier verschillende plaatsen tegen in de kelder. Tampe is niet voor fijnproevers. Gelukkig bestaat de wereld niet louter uit fijnproevers.


2.

Ik zal me niet beter voordoen dan ik ben: ik had nog nooit gehoord van de Silent Runners. Deze prachtige tekening zette me op hun spoor. Intussen een beetje fan geworden.

1.

RIAGG? Ria GG? Wtf! Briljant!

woensdag 15 mei 2019

Intermezzo – 25 jaar OJC Niks (3) / Niksiaans aquarium

(Derde aflevering in een reeks van vier naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het Horster jongerencentrum Niks; klik hier voor aflevering 1 en hier voor aflevering 2)
 

I wish I was a fish is een lino van kunstenaar Frank Schijven uit Melderslo. Ik weet niet of die titel een persoonlijke wens van hem uitdrukt. Wat ik wel weet, is dat ik zelf nooit naar een vissenbestaan heb verlangd. Vis zijn lijkt me gruwelijk saai; aap of vogel zijn komt me aanzienlijk fijner voor. Misschien speelt in mijn negatieve oordeel over vissen trouwens ook wel mee dat ik ‘vis’ altijd automatisch associeer met ‘goudvis’ en ‘goudvis’ met ‘trieste kom’.


Ik kom op deze bespiegelingen omdat ik tijdens m’n derde bezoek aan Niks achter de bar een zachtblauw verlicht aquarium zag staan. Gevuld met drie vissen, een ‘No fishing’-bordje én een SpongeBob-poppetje. Zat, bij gebrek aan persoonlijke Niks-herinneringen, in dat aquarium misschien een Horst-sweet-Horst-stukje? Wist Michel Vissers, mijn contactpersoon en al jaren vrijwilliger bij Niks, misschien iets over het aquarium en de vissen te vertellen? Nee, Michel niet, maar hij bracht me wel in contact met Bram Vermeulen. Die bleek niet iets, maar alles te weten over aquarium en vissen! Een diepte-interview.


Sinds wanneer heeft Niks vissen?
‘De eerste vissen kwamen omstreeks 2008 in het aquarium. De allereerste heette Visje. De vrijwilligers vonden het zielig dat Visje alleen was. Om het gezelliger voor hem te maken, hebben ze toen een vriendje voor hem gekocht. Helaas overleed Visje al vrij snel daarna.’
En toen?
‘Na het overlijden van Visje zijn er twee vissen bijgekocht. Daardoor kwam het totaal op drie.’
Welke namen hadden zij?
‘Ze hadden niet specifiek een naam. Al wordt een van de drie vaak Kasper genoemd. Alleen is niet precies duidelijk welke, want de vissen verliezen snel hun kleur in ons aquarium.’
Na Visje nog meer sterfgevallen te betreuren geweest?
‘In de afgelopen acht jaar is slechts één vis overleden. Om de gaten die hij in ons hart achterliet te vullen, hebben we voor hem een vervanger gekocht.’


Knap dat die vissen het zo lang volhouden!
‘Ja, ze hebben in die ongeveer tien jaar in het aquarium van OJC Niks al heel wat stormen moeten doorstaan. Zo zijn er wel eens aangeschoten vrijwilligers die bier in het aquarium gooien om te zien of de vissen ook dronken kunnen worden. En jawel hoor, één vis is inmiddels alcoholvist.’
Wordt het aquarium ook geregeld schoongemaakt?
‘Jazeker! In het verleden gebeurde dit altijd door Hans Huijs. Nu hij niet meer werkzaam is bij OJC Niks wordt dit geregeld door vrijwilligers. Grof geschat wordt het eens per maand schoongemaakt.’
En de vissen krijgen ook voer?
‘Wat dacht jij dan? Sinds een half jaar wordt het voeren geregeld via een voedschema dat boven het aquarium hangt. Hoe dit in het verleden gebeurde is een beetje een mysterie, maar waarschijnlijk door vrijwilligers die het voer zagen staan en er maar wat in gooiden.’

dinsdag 14 mei 2019

Intermezzo – 25 jaar OJC Niks (2) / Top 5 Niksiaanse kelderteksten

(Tweede aflevering in een reeks van vier naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van het Horster jongerencentrum Niks; klik hier voor aflevering 1)
 
Het verzoek (klik hier) om aandacht te schenken aan het dit weekend te vieren 25-jarig bestaansjubileum van OJC Niks kwam op 23 januari. Wat mij betreft rijkelijk vroeg. Dus berichtte ik Michel Vissers, mijn contactpersoon: ‘Ik kom er op terug, maar als het te lang duurt, moet je me er even aan herinneren ...’


Op 25 april, drie maanden later en nauwelijks drie weken voor de jubileumviering, had het Michel lang genoeg geduurd: ‘Hey, ik vroeg me af of je nog op een leuk idee was gekomen.’
Ik: ‘Niet echt. Ik dacht dat wc-deurteksten misschien interessant zouden kunnen zijn, maar ik begreep dat ze bij Walhalla veel beter zijn. Is het misschien iets om binnenkort een keer bij Niks af te spreken om te zien of ik daar inspiratie op kan doen?’
Michel: ‘Ja klopt, onze deuren zijn ook niet zo heel lang geleden vervangen. We hebben wel nog een kelder die vol tekeningen staat haha. Maar ik kan wel een keer afspreken om de Niks open te gooien.’


Twee weken later. Michel gooit de Niks voor me open, doet hetzelfde met de poort die toegang geeft tot de kelder en knipt het licht aan. Samen dalen we af, de kelder in. Ik kan m’n ogen niet geloven, kom ogen tekort.


Nog geen vierkante millimeter netheid. Netheid, dat vreselijke synoniem van bekrompenheid. Verzoent je zelfs met de geur, stank eigenlijk, van verschaald bier. Hier wordt geleefd, is in elk geval geleefd. Chaos, wanorde, troep. Heerlijke chaos, heerlijke wanorde, heerlijke troep. Lege bierflesjes. Halflege bierflesjes.


Overal stickers, teksten, affiches, tekeningen, namen, kreten. Op muren, buizen, ventilatoren, kasten, radiatoren, tafels, stoelen, plafonds. Hemel of hel? Onzinnige vraag.


Donderdag de Horst-sweet-Horst top 5 van Niksiaanse keldertekeningen (en meer over de functie van de kelder), vandaag de Horst-sweet-Horst top 5 van Niksiaanse kelderteksten. Komt ie:

5.

[Aangebracht op het plafond] Bij gebrek aan zwaartekracht vrees niet, het plafond is zacht
Maakte me al ernstige zorgen, maar dit is een uitermate geruststellende mededeling.

4.

Moet ik me op m’n ouwe dag dan toch laten omscholen?

3.

Duldt zo te zien weinig tegenspraak, dus dat zullen we dan maar geloven.

2.

[Met het oog op de AVG heb ik de naam met uitzondering van de eerste letter uitgegumd]
De tekst is sterker dan de tekening, daarom beland in de top 5 van kelderteksten en niet in de top 5 van keldertekeningen. Zou ‘= lellik’ later door iemand anders zijn toegevoegd? Met andere woorden is de auteur van ‘De tiet van M’ en de tekening misschien juist verliefd op de tiet?

1.

Hoezo schrijft iedereen “ae” als je duidelijk “ea” zegt?
Hoezo denkt iedereen dat zo’n kelder volgeklad zou zijn met ongein en vunzigheid en dat er geen ruimte zou zijn voor hoogst serieuze vragen op spellinggebied?

maandag 13 mei 2019

Intermezzo – 25 jaar OJC Niks (1) / Herinneringen

‘Hallo, vanaf september 2018 bestaat OJC Niks 25 jaar, nu wordt dit gevierd op 17 en 18 mei met een groot feest. Wij vroegen ons af of u het interessant lijkt om een stukje te plaatsen over ons 25-jarige bestaan in een van de weken voorafgaande aan het festival? Mocht u nog vragen hebben, wij horen graag van u!’


Doe ik zo ontzettend goed m’n best om hip, cool en chill te zijn, word ik nóg aangesproken met ‘u’. Pijnlijk. Van de andere kant: blijkbaar word ik toch hip, cool en chill genoeg bevonden om een stukje te schrijven over het jubileum van jongerencentrum Niks. Toch een soort van (‘soort van’ – überhip) erkenning. Dus zijn het vier stukjes over Niks geworden in plaats van één: vandaag deel 1, morgen, overmorgen en donderdag de andere drie. Waarna vrijdag en zaterdag het grote feest (klik hier) kan losbarsten.


Niks is de opvolger van ZOPO. Dus zou het logisch kunnen zijn deze korte serie te beginnen met het roemruchte jongerencentrum van weleer. Dit temeer omdat ik aan het uiteinde zit van een generatie Horstenaren die warme herinneringen koestert aan ZOPO. Maar uitgerekend ik koester geen warme herinneringen aan ZOPO. Überhaupt geen herinneringen. Ik ben namelijk nooit in ZOPO geweest. Want ik mag dan wel ontzettend goed m’n best doen om hip, cool en chill te zijn, ik bén het niet. Nooit geweest ook. Wel saai, vreselijk saai: ‘lam’ is voor mij een dier, ‘een lijntje’ een dunne kalklijn op een voetbalveld, ‘hard gaan’ een tussenstand van 3-0 na vijf minuten.


Na het voorgaande hoeft het niet te verbazen dat ik ook geen warme herinneringen aan Niks koester. Tot voor kort was ik er slechts één keer geweest. Ik weet nog wel precies wanneer: op 1 maart 2012, iets na vijven. Job Cohen was een week eerder afgetreden als PvdA-partijleider en Diederik Samsom voerde campagne om diens opvolger te worden. ‘En dus maakte Diederik even na vijven z’n opwachting in OJC Nix’, schreef ik enkele dagen later (klik hier). ‘Nix’ – onvergeeflijke blunder.


M’n tweede bezoek aan Niks dateert van 23 maart jongstleden. Voor een stukje over de deurschildering bij Witveld (klik hier) had ik met Elle van Lier, een van de makers, afgesproken in Niks. Behalve over de deurschildering ging het vooral ook over Niks, waarvan Elle bestuurslid is en waarover ze met aanstekelijk enthousiasme vertelde. M’n derde bezoek aan Niks was op 27 april, toen ik kennismaakte met Michel Vissers, een van degenen die bij Niks is belast met de programmering. Dankzij Michel deed ik inspiratie op voor de drie stukjes die deze week zullen volgen.


M’n vierde bezoek aan Niks was vorige week maandag. Doel: een nieuwe fotosessie. Ik was anderhalve week eerder namelijk zó opgegaan in het gesprek met Michel dat de foto’s die ik tegelijkertijd aan het maken was, nagenoeg allemaal mislukt bleken te zijn. Doodzonde: al het prachtigs dat ik had aangetroffen, verdiende betere foto’s. Wat dat prachtigs dan wel is? Daarover de komende dagen meer ...

zaterdag 11 mei 2019

Intermezzo – Horster volkslied

Er bestaan tal van definities van het begrip ‘volk’. Volgens sommige van die definities zou je de inwoners van Horst aan de Maas, of zelfs de bewoners van de afzonderlijke zestien kernen waaruit de gemeente bestaat, als een volk kunnen betitelen. Maar ik ken niemand die ons (of de Kronenbergers of de Tienraynaren of de Lottumers enz.) als een volk beschouwt. Toch hebben zowel de gemeente als geheel als een aantal van de afzonderlijke kernen een eigen volkslied. Maakt dat wat uit? Nee!


De kern Horst heeft zelfs meerdere volksliederen. Deze week is een oud Horster volkslied, Horst in Limburg, schone gouwe, nieuw leven ingeblazen. En wel door twee krasse knarren (de 88-jarige Jan Joosten en de 98-jarige Piet van den Munckhof) en twee jonge honden (Sjors Driessen en Bas Nellen). Dat feit alleen al maakt het tot een prijzenswaardig initiatief. Aandoenlijk toch als je het beluistert?



Hallo Horst aan de Maas schonk in zijn jongste editie uitvoerig aandacht aan dit volkslied en de nieuwe versie daarvan (klik hier en klik op ‘Week 19’ onder Horst aan de Maas). Citaat:
‘Op de website van Jan van Teng (Verheijen) is te lezen dat het lied gebruikt werd bij de inhuldiging van Baron Clemens Lotharius von Fürstenberg in Horst op 4 januari 1755. Hij verwijst daarvoor naar een publicatie in het blad De Maasgouw uit 1901. Het nummer kent namelijk zes coupletten, die vol zitten met verwijzingen naar vroeger. Jan [Joosten] weet dan ook volop historische verhalen te vertellen op basis van de songtekst. Zo wordt er onder andere verwezen naar de Heren van Ter Horst en naar het turfsteken en de turffabrieken, die in die tijd opkwamen.’
Eerlijk gezegd leek het me een beetje vreemd dat al in een lied uit 1755 wordt gerefereerd aan turffabrieken: die kwamen pas anderhalve eeuw later. Maar op de website van Jan Verheijen staat inderdaad dat het zou gaan om een lied uit 1755 (klik hier). Daarom maar eens die Maasgouw uit 1901 er (digitaal) bij gepakt. Wat blijkt? De tekst van het lied uit 1755 lijkt in de verste verte niet op Horst in Limburg, schone gouwe:


En dat zijn dan alleen nog maar de eerste twee van in totaal achttien coupletten.

Maar wacht eens, heeft Loe Derix voor zijn serie Oud Horst in het nieuws niet ooit over Horster volksliederen geschreven? Ja dus! Deel 3, bladzijde 202-207: drie Horster volksliederen, inclusief tekst en muziek, waaronder het nu opnieuw tot leven gewekte lied (maar niet het lied uit 1755).


Loe Derix veronderstelt dat Horst in Limburg, schone gouwe waarschijnlijk in 1900 werd gecomponeerd door Bernard Michiels (1858-1922; bijnaam ‘Blinde Nadus’) en van tekst is voorzien door A. Vallen (1856-1932), kapelaan in Horst van 1882 tot 1900. Hij vermeldt verder dat het lied, gezongen door Sjang, Toon, Serf en Jan Smits, te horen is in de in 1973 door Jac van Megen en Piet Hoebers gemaakte film over de vlasverwerking in Horst.

Overigens werd Horst in Limburg, schone gouwe ook bij de presentatie van het derde deel van Oud Horst in het nieuws  op 8 november 1991 ten gehore gebracht: