Een maand geleden kocht ik in het Maastrichtse filiaal van
de winkelketen die ruim honderd jaar door het leven ging als De Slegte en sinds
kort de al bij voorbaat tot mislukken gedoemde naam Polare draagt voor 3,49
euro dit boek:
Het betrof een aankoop in de categorie
laat-ik-het-maar-proberen-kost-toch-bijna-niets. Van William Christenberry had
ik nog nooit gehoord. ‘Onbegrijpelijk’, zeg ik nu. Afgelopen week heb ik nog
twee andere boeken met werk van Christenberry aangeschaft en het vierde is in
aantocht. Duidelijk mag zijn dat ik er een nieuwe held bij heb.
Wie is William Christenberry? Een Amerikaans kunstenaar, fotograaf
vooral, geboren in 1936 in Tuscaloosa, in de zuidelijke staat Alabama. Opgeleid
aan de lokale universiteit vestigde Christenberry zich in 1961 in New York en
later in Washington. In zijn werk bleef zijn geboortegrond echter de hoofdrol
spelen. Jaarlijks keerde hij terug naar het platteland van Alabama om er met
een eenvoudige camera telkens weer dezelfde gebouwen en objecten vast te
leggen. Niet de meest in het oog springende, nee, juist de gewone, de alledaagse:
de schamele zelfgebouwde optrekjes, de vervallen schuren, de langzaam
vervagende gevelreclames, de door onkruid overwoekerde grafstenen. In zijn
eigen woorden: ‘I went into the landscape
that I was so familiar with from my childhood and I would photograph things
that caught my eye – vernacular architecture and country graveyards and things
like that.’ Thuis vertaalde hij deze foto’s later ook in tekeningen,
schilderijen en sculpturen.
Mensen komen nauwelijks voor in z’n werk. Toch lees je aan
nagenoeg elke foto het geploeter om het voortbestaan in dit verarmde deel van
de Verenigde Staten af. Effectbejag, nostalgie en sentimentaliteit zijn Christenberry
overigens vreemd. Misschien is het juist wel daarom dat z’n foto’s zo
ontroeren. Op een onnadrukkelijke manier getuigen ze van de liefde van de
fotograaf voor zijn geboortegrond en het respect voor de mensen die er leefden
en leven. Dat onnadrukkelijke kenmerkt ook zijn in Working from memory opgetekende herinneringen. In een onopgesmukte,
bijna laconieke stijl legt hij de ziel van dit gebied bloot. Dat hij daarbij
ook nog z’n afkeer van racisme en de Ku Klux Klan belijdt neemt me alleen nog
maar meer voor hem in. Daarom als ode aan William Christenberry hierbij de
Horst-sweet-Horst top 5 van min of meer vervallen Horster schuren:
5. Hamweg, Hegelsom
4. Venrayseweg (achter Oude Lind), Horst
3. Schadijkerpeelweg, Meterik
2. Midden Peelweg, America
1. Vrouwboomweg, Horst
Geen opmerkingen:
Een reactie posten