maandag 21 april 2014

Intermezzo – Bertus Aafjes (1)

Op 12 mei is het honderd jaar geleden dat Bertus Aafjes werd geboren. Zeg je ‘Bertus Aafjes’ dan zegt iedereen: Voetreis naar Rome. Wie in deze regio woonachtig is, voegt er dan ook nog vaak ‘Swolgen’ aan toe, de plaats waar de schrijver de laatste twintig jaar van zijn leven doorbracht. En dan houdt het op. Ook bij mij, ik kan me niet herinneren ooit een van zijn werken tot me te hebben genomen, zelfs niet Voetreis naar Rome. Niet iets om trots op te zijn, maar het is niet anders.
Aafjes mag dan al in 1993 zijn gestorven en nauwelijks nog gelezen worden, dat wil niet zeggen dat z’n honderdste geboortedag ongemerkt voorbijgaat. Zo heeft Meulenhoff onlangs een groot deel van z’n werk heruitgegeven als e-book. Verder opent op 8 mei in het Letterkundig Museum in Den Haag een speciaal aan hem gewijde tentoonstelling. Tegelijkertijd verschijnt de door Rob Molin geschreven biografie In de schaduw van de hemel. Dit laat volgens de uitgever ‘de neergang zien van een ooit vermaard dichter en schrijver en ook van de daarachter schuilende mens Aafjes’. Molin werpt, aldus de uitgever, ‘een nieuw licht op de figuur en ontsluit de weg naar herwaardering’.
Aafjes en diens biografie zouden me betrekkelijk koud hebben gelaten als ik een week of drie geleden niet was gevraagd een (kleine) bijdrage te leveren aan een Aafjesavond op 12 mei in Horst. Hoewel dus bepaald geen Aafjeskenner heb ik graag mijn medewerking toegezegd: elk initiatief gericht op de culturele verheffing van Horst aan de Maas verdient steun.
Om toch nog een beetje beslagen ten ijs te komen, heb ik de afgelopen weken – voor een prikje – enkele werken van Aafjes aangeschaft en er wat in gebladerd. Alleszins leesbaar, moet ik zeggen. Misschien hier en daar een tikkeltje gedateerd, maar wat wil je ook? Waarover ik helaas niets tegenkwam en ook op internet weinig vind, zijn Aafjes’ Swolgense jaren. Niet z’n meest productieve jaren, weet ik inmiddels. En toch had ik gehoopt op een verslag van een wandeling door de lokale bossen, een karakterschets van de Swolgense volksaard of ontboezemingen over de emoties die de laatmiddeleeuwse beelden van de plaatselijke Sint-Lambertuskerk bij hem opriepen.
Dat iemand die honderden bladzijden schreef over Zuid-Limburg (waar hij ook lange tijd woonde) niets over Swolgen en directe omgeving zou hebben geschreven, lijkt me stug. Misschien is het er wel, maar is het niet gepubliceerd.
In de inleiding van Limburg, dierbaar oord  uit 1976 excuseert Aafjes zich min of meer voor het feit dat de nadruk in het boek op Zuid-Limburg ligt, ‘alhoewel ik in Noord-Limburg reeds vele jaren een werkhuis bezit’. En dan: ‘Nochtans hoop ik met mijn “Brieven van een heremiet” in de toekomst nog een afdeling aan dit boek toe te voegen, waarin de nadruk meer valt op het noordelijk deel van de provincie Limburg.’ Brieven van een heremiet  is als ik het wel heb nooit als ‘afdeling’ aan Limburg, dierbaar oord  toegevoegd. Wat uiteraard niet wil zeggen dat het niet geschreven is. Hopelijk brengt de biografie van Rob Molin opheldering. Of misschien nog wel mooier: de Horster Aafjesavond.
De Aafjesavond op 12 mei vindt plaats in de aula van het Dendron College, begint om half acht en eindigt omstreeks negen uur. De entree is gratis, wel is het noodzakelijk uw komst vóór 23 april per e-mail aan te kondigen: hej@dendron.nl (Jan Hesen). Klik voor meer informatie hier.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten