Klein mysterie 692 – Hojje wà (1)

Twee weken geleden kwam I. ineens in mijn leven. I. woont sinds kort in Sevenum. I. spreekt geen dialect. I. beseft wel ten volle dat je geen volwaardig inwoner van Horst aan de Maas kunt zijn als je niet op z’n minst een béétje dialect spreekt.

I. heeft eerder in Maastricht gewoond. I. was de aldaar gangbare lokale afscheidsgroet bijgebleven: hoihoi. I. vroeg of die in deze contreien ook gebruikelijk is. Daarop heb ik I. aan het verstand gepeuterd dat wie het hier waagt hoihoi te bezigen, zonder pardon de gemeente wordt uitgeknikkerd. En dat adieë-, ajuus-, doeg-, doei- en houdoe-zeggers hetzelfde wrede lot wacht. Waarop I. zichtbaar geschrokken informeerde met welke afscheidsgroet hier dan wel goede sier viel te maken. ‘Met hojje’, vertrouwde ik I. toe. Waarop I. vroeg of we dat misschien konden oefenen. Zo gezegd zo gedaan. I. bleek een snelle leerling: binnen enkele minuten produceerde I. een hojje die niet van een autochtone hojje te onderscheiden was.

Die hojje stond alvast. Omdat I. er duidelijk plezier in had, besloot ik I. ook maar meteen in te wijden in het echte werk. Ik vertelde I. dat hojje-zeggers in Horst aan de Maas weliswaar in hoge achting staan, maar dat je er pas echt bij hoort als je op dat hojje nog een kort woordje laat volgen. Omdat I. er echt bij wil horen, moest I. natuurlijk weten wat dat korte woordje dan wel mocht zijn. ‘Wà. Hojje wà.’

Opnieuw gingen we aan de slag. En binnen de kortste keren had I. ook dat wà onder de knie. Niet zomaar een wà, nee een echte wà, met een van diep komende w en een lang aangehouden à. Een wà om trots op te zijn. En I. wás trots, en niet zo’n beetje ook.

Leergierig als I. is, wilde I. daarna weten wat dat wà eigenlijk betekent. Ik probeerde het eerst met ‘Wà betekent eigenlijk niets’, maar daar trapte I. niet in. I. was meer onder de indruk van ‘Wà is een min of meer overbodige toevoeging die dat hojje moet benadrukken. Wà als een soort van hè.’ Toch nam I. hiermee geen volledig genoegen. Want dan moest ik I. maar eens uitleggen waarom ze in Maastricht geen hoihoi wà zeiden en in Amsterdam geen tot ziens hè. Ik moest I. het antwoord schuldig blijven. Wel beloofde ik I. die vraag in de Horst-sweet-Horst-groep te gooien. Wat ik bij dezen doe.