Top 5 – Op de valreepse mea culpa’s

In dit laatste stukje van 2017 voor de verandering een keer een kijkje achter de Horst-sweet-Horst-schermen. Meer in het bijzonder een kijkje in de Horst-sweet-Horst-notitieboekjes, waarin sinds 2010 de ideeën voor Horst-sweet-Horst-stukjes belanden. Die boekjes doorbladerend kom ik tot de opmerkelijke conclusie dat nog niet de helft van die ideeën tot een stukje heeft geleid. Sommige ideeën bleken toch minder briljant dan in eerste instantie gedacht (‘telefoonzendmasten’, ‘te koop staande auto’s’, ‘Ooyenseweg/Ooijenseweg’). Andere bleken onuitvoerbaar (‘top 5 stoeprantstraten’, ‘top 5 aan huizen bevestigde verkeersborden’, ‘top 5 gevelstenen met naamsvermelding Ger Driessen’). Weer andere bleken achterhaald te zijn toen ik erover wilde gaan schrijven. Hilarisch zijn de genoteerde ideeën waarvan ik me na verloop van tijd niet meer kon herinneren wat ik er ook alweer mee had bedoeld (‘Russische wandtapijten’, ‘billen’, ‘Afhangvlees’, ‘lantaarnpalen met windmolens’).

Maakt allemaal geen flaus aus: in het ergste geval had ik er mezelf mee. Anders is het met ideeën die ik van derden aangereikt heb gekregen en die vervolgens op de plank zijn blijven liggen, hoewel ik de betreffende derde nog wel had verzekerd dat zijn/haar idee gegarandeerd tot een Horst-sweet-Horst-stukje zou leiden. Anders is het ook met mijn belofte aan mensen die iets moois of bijzonders hebben gemaakt op Horst-sweet-Horst een stukje te wijden aan dat moois of bijzonders en die belofte vervolgens niet nakomen. Zit me allemaal niet zo lekker. Waarom laat ik al die mensen dan niet op z’n minst weten dat het beloofde stukje vertraging heeft opgelopen? Omdat ik altijd denk: ‘Dat stukje schrijven kost minder tijd en moeite dan iemand met veel omhaal van woorden m’n excuses te moeten gaan aanbieden, dus laat ik gewoon nu dat stukje schrijven, dan ben ik er vanaf.’ Waarna dat stukje er natuurlijk toch weer niet van komt.

Kort en goed: op de valreep van 2017 wil ik een vijfvoudig mea culpa uitspreken voor al mijn in 2017 niet nagekomen Horst-sweet-Horst-beloften aan derden (mag u raden wat het goede Horst-sweet-Horst-voornemen voor 2018 is). Komt ie, de Horst-sweet-Horst top 5 van op de valreepse mea culpa’s (waarvoor de lengte van het niet nakomen van de belofte het enige criterium was):

5. Een mea culpa voor het niet nakomen van mijn belofte aan Paulina Wołoszyn om op Horst-sweet-Horst aandacht te schenken aan haar onderzoeksverslag Etnografisch onderzoek naar de communicatie tussen de lokale overheden en Poolse arbeidsmigranten in de gemeenten Horst aan de Maas en Peel en Maas.

4. Een mea culpa voor het niet nakomen van mijn belofte aan E. om op Horst-sweet-Horst aandacht te schenken aan een door hem aangedragen thomasson (probeer er zelf maar eens achter te komen wat thomassons zijn).

3. Een mea culpa voor het niet nakomen van mijn belofte aan H. om op Horst-sweet-Horst aandacht te schenken aan zijn idee om de bladkorven in Horst aan de Maas nóg beter te maken dan ze al zijn.

2. Een mea culpa voor het niet nakomen van mijn belofte aan A. om op Horst-sweet-Horst aandacht te schenken aan de aarden wallen die her en der worden opgeworpen om allerlei lelijks aan het oog te onttrekken, een idee dat A. me heeft aangereikt.

1. Een mea culpa voor het niet nakomen van mijn belofte aan Marleen Wijnen om op Horst-sweet-Horst aandacht te schenken aan haar prachtige fotoboek Het Groot Veld.

Intermezzo – De vettige vijf

Zaterdag 30 december 2017, 15.22 uur, Saardijk te Sevenum (klik op pijltje om film te starten; geluid doet pijn aan de oren):

Top 5 – Op een podium gehesen Horster transportmiddelen

Weet je waar we in Horst aan de Maas ook héél erg goed in zijn? In het op een podium hijsen van transportmiddelen! In een pessimistische bui vraag ik me zelfs wel eens af of het aantal op een podium gehesen transportmiddelen zo langzamerhand het aantal niet op een podium gehesen transportmiddelen niet begint te overtreffen. Want allemaal goed en wel om transportmiddelen op een podium te hijsen, transporteren is en blijft natuurlijk de corebusiness van transportmiddelen.

Gezien het enorme aantal op een podium gehesen Horster transportmiddelen was het samenstellen van een Horst-sweet-Horst top 5 van op een podium gehesen Horster transportmiddelen bepaald geen sinecure. Door het hanteren van uiterst strenge criteria heb ik het aantal potentiële gegadigden gelukkig aanmerkelijk kunnen terugbrengen. Dit betekent bijvoorbeeld dat tijdelijk op een podium gehesen transportmiddelen niet in aanmerking kwamen voor de top 5.

Op een podium gehesen wasmachines, zoals deze aan de Ulfterhoek in Sevenum,  werden uitgesloten van deelname omdat ze bezwaarlijk als transportmiddel kunnen worden aangemerkt (al realiseer ik me maar al te goed dat deze stellingname tot enige discussie zou kunnen leiden).

Met enorme pijn in het hart heb ik ook moeten besluiten om transportmiddelen die ooit op een podium waren gehesen maar daar inmiddels om wat voor reden dan ook van zijn afgekukeld, de toegang tot de top 5 te ontzeggen. Daardoor is een geheide nummer 1 kandidaat als deze Americaanse scootmobiel helaas helaas buiten de boot gevallen.

Bij het samenstellen van de top 5 speelde de hoogte van het podium geen rol, al was het maar omdat ik geen zin had om m’n nek te breken bij het bestijgen van die overwegend metershoge podia om de hoogte te bepalen. Dat gezegd hebbend, dient wel opgemerkt dat ik dit verhoginkje bij Abemec in Sevenum ook met de beste wil van de wereld niet als een podium kon kwalificeren.

Meer dan genoeg geluld, hier komt ie, de Horst-sweet-Horst top 5 van op een podium gehesen Horster transportmiddelen:

5. Everun, Venloseweg, Horst

Dan kun je nog zo’n mooie shovels en wielladers hebben, als het podium er zó onverzorgd uitziet, is een vijfde plaats in deze top 5 echt het maximaal haalbare.

4. Kruising Stokterweg – Lottumseweg, Broekhuizen

Ongetwijfeld het op een podium gehesen Horster transportmiddel met het grootste wiel, deze creatie van Toon van de Ven uit 1984. Veel meer dan één persoon valt met dit transportmiddel overigens niet te transporteren.

3. Joop Goossens Tuin & Park, Industriestraat, Horst

Ja, ook een zitmaaier is natuurlijk een transportmiddel, of kan het althans zijn. Podiumbekleding wat magertjes, maar de slagboom in the middle of nowhere maakt gelukkig heel veel goed.

2. Driessen Groep,  Handelstraat, Horst

Valt het begrip hiërarchie beter aanschouwelijk te maken? Enige podium met afdak. Enige podium ook dat is voorzien van een telefoonnummerbord.

1. Californischeweg, Grubbenvorst

Als er één transportmiddel is dat het verdient op een podium te worden gehesen is het natuurlijk de goddelijke Citroën DS. Wat mogen we ons dan toch weer gelukkig prijzen in Horst aan de Maas te wonen. Zouden er veel andere gemeenten in Nederland zijn met een op een podium gehesen DS?

Intermezzo – Verwijfde tractor

verwijfd (bn.; -er, -st) niet flink, syn. verwekelijkt, onmannelijk: verwijfde zeden; zich verwijfd aanstellen
verwijfdheid (de (v.)) onmannelijke zwakheid, flauwheid, werkelijkheid

Verwijfd. Mag dat nog in het huidige tijdsgewricht? Nee? Doe ik het lekker toch. Omdat ik geen ander woord weet. Ja, ‘verwekelijkt’ misschien, maar dat woord ken ik pas sinds ik zojuist in Van Dale Groot woordenboek van de Nederlandse taal zocht naar de precieze betekenis van verwijfd. Laten we het dus maar gewoon op verwijfd houden, mocht er mot van komen dan neem ik dat voor lief.

Maar ik wil het eigenlijk over tractors hebben (tractoren mag ook, maar ik vind ‘tractors’ beter bij tractors passen). Een heel erg grote rol in mijn bestaan hebben tractors tot dusverre niet gespeeld, moet ik bekennen. Wat waarschijnlijk best opmerkelijk is voor een inwoner van Horst aan de Maas. Gravend in mijn geheugen kom ik niet verder dan twee herinneringen, allebei uit de jaren zeventig. De ene dichtbij huis, toen ik een keer een stukje mee mocht rijden op de tractor van buurman boer die z’n akker aan het ploegen was. Ik geloof dat het me weinig deed. Mijn andere tractorherinnering is iets zoeter: elke zomervakantie gingen we wel een keer naar pretpark De Valkenier in Valkenburg. Behalve de lachspiegels staat me van het hele pretpark slechts één ding bij: de oude tractor die je kon bestijgen. Niet meer en niet minder, maar ik deed het naar hartenlust.

De jaren tachtig, negentig en nul zijn witte vlekken op mijn tractorgebied. Pas op 16 augustus van dit jaar, om 7.58 uur om precies te zijn, beleefde de tractor de glorious return in mijn leven, toen palletbouwkunstenaar Micky Verhaeg met d’n tractor ván pap het terrein op kwam rijden waar enkele dagen later WaaRomney zou plaatsvinden (klik hier). D’n tractor ván pap was precies zoals een tractor hoort te zijn: een gebruiksvoorwerp, zonder opsmuk, geen tierlantijntjes, doelmatig, sober, bescheiden, degelijk, mannelijk zo je wilt.

De aangename herinnering aan Micky en WaaRomney bleef, de herinnering aan d’n tractor ván pap vervaagde alweer snel. Maar afgelopen donderdag om twintig over drie verlangde ik ineens weer hevig naar d’n tractor ván pap. Ik bevond me op de Horsterdijk in Lottum, toen ik bij Coenders Lottum BV dit zag:

Geen doelmatige, bescheiden, sobere tractor zonder opsmuk, maar een opdringerige tractor, jengelend om aandacht. Een tractor die behaagd wil worden, een tractor die je met z’n kerstverlichting probeert te verleiden. Een verwijfde tractor.

Intermezzo – Poppetje gezien, kastje dicht

Maandag 25 december 2017, 11.19 uur, ergens in Horst aan de Maas (klik op pijltje om film te starten; afspelen met geluid van harte aanbevolen):

Intermezzo – Megastal Kleefsedijk (9)

Sinds ik in augustus voor de eerste keer schreef over de voorgenomen bouw van een megastal aan de Kleefsedijk in Sevenum, krijg ik de e-mails van de Werkgroep Kleefsedijk doorgestuurd. De Werkgroep Kleefsedijk strijdt al ruim elf jaar tegen de komst van de megastal en doet met enige regelmaat in e-mails verslag van de stand van zaken. Zo ook afgelopen woensdag, de dag nadat de gemeenteraad akkoord ging met het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied. Naast enorme volharding en ontzagwekkende kennis spreekt uit die e-mail vooral heel veel en hele grote woede, pijn, frustratie en teleurstelling. Hoewel voor de leek misschien niet alle details te bevatten zijn, wil ik de tekst van de e-mail hier toch graag (in enigszins verkorte vorm) publiceren, al was het maar omdat op termijn ongetwijfeld zal blijken dat die tekst tal van profetische woorden bevat:   

‘Gisterenavond is het nieuwe Bestemmingsplan Buitengebied (BPB) tot onze verbijstering aangenomen, zonder dat er ook maar iets aan is toegevoegd wat voor ons van belang is. Géén onderbouwing van de motie, géén groenverplichting, de bevoegdheid niet terug naar de raad en zelfs instandhouding van de mogelijkheid tot incidentele nieuwvestiging. Ondanks dat men zo hard als mogelijk roept dat er géén grootschalige intensieve veehouderij aan de Kleefsedijk mag komen. En ook ondanks al onze smeekbedes om ervoor te zorgen dat het eindelijk een keer ophoudt. Dat is een ramp en daar zijn we kapot van!

De duim van de CDA-wethouder ging na aanname van het plan zeer verheugd omhoog richting zijn mensen. Dat zegt genoeg!

De SP en D66 wilden het vaststellen van het plan uitstellen, maar het CDA, de PvdA en Essentie wilden daar niets van weten. Enigszins vreemd omdat deze drie coalitiepartijen wél erkenden dat er nog een hele hoop niet geregeld was en er nog allerlei afspraken, aanvullingen en toevoegingen etc. in februari besproken en opgenomen moeten worden. Maar Vostermans zijn wil leek wet!

Gelukkig kwam de SP met het voorstel om dan achteraf met z'n allen nog maar een gedegen onderbouwing van de motie voor de Kleefsedijk te (laten) maken, wat wel door iedereen omarmd werd. Hopelijk gaat die er dus (dan maar achteraf) nog komen. Die broodnodige onderbouwing, de toevoegingen en de aanvullingen komen echter op zijn vroegst in februari. Maar dan ligt er natuurlijk allang een nieuwe aanvraag van Haenen [de ondernemer; WM], waarvoor de regelgeving zal gelden die er ten tijde van het indienen van de aanvraag ligt.

Heel erg teleurgesteld zijn we, met name in de PvdA en Essentie, die in vorige vergaderingen (en zelfs per mail) in duidelijke bewoordingen toezegden dat ze:
- de bevoegdheid van het college tot 1,5 hectare terug wilden brengen naar de raad
- de 25%-groenverplichting ook wilden opnemen voor percelen tot 1,5 hectare.
Daar was echter nu (geheel volgens de woorden en de wens van wethouder Vostermans) plots géén sprake meer van. En dat kwam niet door nieuwe informatie of nieuwe inzichten, want die zijn er niet!

Voor ons heel erg onverwacht! En dat kwam hard aan ...

We weten bijna zeker dat een rechter over zo'n niet onderbouwde motie heen zal stappen. Tevens zal een rechter het stevig onderbouwde Principebesluit van het college mee laten wegen. Dan blijft de gemeente (en wij dus ook) nergens!

De gang van zaken met de haast voor het vaststellen van het BPB geeft absoluut ook te denken. Partijen erkenden dat de afgelopen maanden, maar nu het besluit valt, laten de coalitiepartijen ons (vanwege een coalitieafspraak?) heel onverwacht ijskoud in ons hemd staan. Terwijl ook zij zich afgelopen zomer negatief uitspraken over voorgaande.

Er werd gisterenavond wel een hele hoop benoemd, aangehaald en geopperd, maar niets, helemaal niets daarvan is vastgelegd! En alle kritiek, alle voornemens en alle toezeggingen, die er tot voor kort waren, bleken als sneeuw voor de zon verdwenen. Er werd zelfs geïrriteerd gereageerd op onze grote teleurstelling. En wij leken wel zeurpieten! Dat doet zeer! Heel erg zeer ...

Jammer, dat de coalitiepartijen nu de ruimte hebben opengelaten voor iets wat eenieder (en ook de gemeente) veel tijd, geld en energie zal gaan kosten. Namelijk een nieuwe reeks juridische procedures. Ons is ook absoluut niet duidelijk waarom men het heeft gedaan zoals men het heeft gedaan. Het was een kleine moeite geweest om er enige onderbouwing aan toe te voegen. En dat had véél kunnen voorkomen. Blijkbaar was dat niet de bedoeling ... Want waarom wordt het steeds allemaal en door iedereen gezegd, maar dan toch maar niet vastgelegd? Een rechter toetst niet aan toezeggingen, maar aan vastgelegde regelgeving. We hopen dat we ongelijk zullen hebben, maar daar lijkt het niet op. Achteraf hoorden we namelijk dat de nieuwe aanvraag van Haenen mogelijk nog voor de kerst zou worden ingediend ...’

Actualisatie – Telefooncellen (3)

Naar aanleiding van een Horst-sweet-Horst-stukje over de geruisloze verdwijning van telefooncellen uit de Horster openbare ruimte (klik hier) twitterde Thijs Coppus op 6 september 2010: ‘Wim, in Heerlen staat er nog een in het wild.’ Zijn tweet ging vergezeld van deze foto:

Het betrof een telefooncel bij het busstation in het Heerlense Maankwartier. Een pareltje. Ik schreef destijds (klik hier):

‘Het bijzondere is nu dat aan deze cel een mooi verhaal is verbonden dat rechtstreeks verband houdt met Horst. Ik wist dat. Thijs Houwen wist dat. Thijs Coppus weet het sinds vorige week (als dank voor het mogen gebruiken van zijn foto). En u? U laat ik nog even in het ongewisse.’

Na ruim zeven jaar acht ik nu dan toch de tijd gekomen u te bevrijden uit het ongewisse. Aanleiding is deze foto,

die mijn voormalige klasgenote Chiarangela van Lieshout afgelopen week op Facebook plaatste (klik hier), vergezeld van het onderschrift ‘De enige (bij mijn weten) nog werkende telefooncel staat in Heerlen’.

Terug naar 12 juli 2008 (waar blijft de tijd?). Op die dag publiceerde ik een stukje waarin ik, met foto, refereerde aan een telefooncel in de tuin van Thijs Houwen (klik hier). Een jaar later, op 1 juli 2009, ontving ik een e-mail van Michel Huisman, die zich introduceerde als kunstenaar en ontwerper van een busstation in Heerlen, ‘een stad die jarenlang gebukt ging (en nog steeds gaat) onder de lelijkheid die ons tijdperk zo lijkt te tekenen’. Michel schreef dat hij het idee had opgevat bij het busstation een oude telefooncel weer in gebruik te nemen.

‘Op internet trof ik op Uw mooie site een foto van een telefooncel in een tuin, welke mijn belangstelling opwekte. (…) Daarmee kom ik op de – misschien onbeleefde maar tevens – wanhoopsvraag, of Thijs Houwen zijn telefooncel alstublieft zou willen verkopen aan de gemeente Heerlen, die aan het idee mee willen werken, dat in Heerlen zo’n oude cel (in geheel gerestaureerde staat) weer in gebruik wordt genomen. Indien dit emotioneel is op te brengen door genoemde Thijs, zou hij de mens van deze tijd de dienst bewijzen, het verschil zichtbaar te maken tussen de schoonheid van de periode waarin deze cel bestond en de opvattingen daarover nu. Alleen zó dringt tot de mens door, in welke richting hij zich begeeft en wat zijn oorsprong was. Wie zijn geschiedenis vergeet, verliest iets van zijn identiteit.’

Desgevraagd wilde Thijs Houwen met alle plezier zijn telefooncel beschikbaar stellen voor dit nobele doel. Zover kwam het niet: Michel had z'n e-mail nog maar nauwelijks verstuurd of hij vond al een andere telefooncel via Marktplaats. Waarop hij Thijs en ondergetekende berichtte:

‘Toch ben ik U erg erkentelijk voor de genomen moeite & de ruimte in Uw hoofd. De cel van Thijs zal nu mogelijk nog lang het eindpunt vormen van het aandoenlijke tegelpaadje daarheen.’

P.S. 1 Wie geïnteresseerd is in Michel Huisman en het door hem ontworpen Maankwartier in Heerlen kan ik van harte de documentaire Een hart voor Heerlen aanbevelen (klik hier).

P.S. 2 Kan misschien iemand me aan het e-mailadres van Michel helpen? (Laat me alstublieft niet net zo lang in het ongewisse als ik u.)

Klein mysterie 752 – Sportpark Meterica (2)

‘Verrommeling pakken we aan en voorkomen we’, zo valt te lezen op bladzijde 11 van Samen sterk en sociaal, het programma waarmee de PvdA Horst aan de Maas de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 inging. Gisteren tijdens de raadsvergadering bleek weer eens hoe hol die woorden uit 2014 waren.

Aan de orde was het plan voor een nieuw gezamenlijk sportpark voor de voetbalclubs van America en Meterik en de tennisvereniging van America. Dat zou aan de Eickhorsterweg moeten komen, precies tussen America en Meterik in. Vorige week (klik hier) sprak ik al mijn verbazing uit over het feit dat zowel het gemeentebestuur als de gemeentelijke Commissie Samenleving absoluut geen oog hadden voor de aantasting van het open landschap ter plekke door de komst van een sportpark. En de gemeenteraad (klik hier en ga naar agendapunt 6)? Van hetzelfde laken een pak! De enige die aandacht vroeg voor het landschap was Thijs Lenssen (SP): ‘Het ruimtelijk aspect, de open ruimte is niet meegenomen.’ Hij pleitte ervoor in een nieuw onderzoek ook serieus te kijken naar een andere locatie. Dit was tegen het zere been van Roy Bouten (PvdA), die eerder al had betoogd dat het nieuwe sportpark ‘een toonbeeld van multifunctionaliteit moet worden’ en de hoop had uitgesproken dat de accommodatie ‘een grote aantrekkende waarde’ zou hebben op extra gebruikers.

Roy Bouten: ‘Wij zijn er geen voorstander van om een alternatieve locatie mee te gaan nemen in het onderzoek.’
Thijs Lenssen: ‘Maar ruimtelijke ordeningsaspecten zijn tot nu toe niet meegenomen.’
Roy Bouten: ‘Landschap heeft hier voor ons geen prioriteit.’

Natuurlijk mag de PvdA dit standpunt huldigen, hoezeer ik het er ook mee oneens ben. Maar kom dan nooit, echt nóóit, meer aanzeiken met praatjes over het voorkomen van verrommeling. Instemmen met een sportpark op deze locatie is niet meer en niet minder dan een vrijbrief geven voor verrommeling.

Gisteravond wist ik ineens weer heel goed waarom het al zo lang geleden is dat ik bij gemeenteraadsverkiezingen op de PvdA heb gestemd.   

P.S. Wat een verademing, de manier waarop waarnemend burgemeester Ina Leppink-Schuitema gisteravond de raadsvergadering leidde!

Intermezzo – Heksenbessem

‘Lijkt wel ennen heksenbessem.’
‘Een wat?’
‘Ennen heksenbessem. Ken je toch wel?’
‘Nooit van gehoord.’
‘Méén je niet!’
‘Nee, echt niet.’

En zo moest ik er dus gisteren, toen we tijdens een wandeling in het Schuitwater vanop een afstandje iets vreemds ontwaarden in of aan een berk, achter komen dat J., een geboren en getogen Horstenaar die ook nog eens een stukje ouder is dan ik, het woord heksenbessem niet kent. Wat toch enigszins triest stemt.

Wat J. wellicht triest stemde – hij liet het niet blijken – was dat ik moest passen toen hij informeerde naar een Nederlands equivalent van heksenbessem. ‘Mistletoe, misschien?’, mompelde ik enigszins beschaamd, omdat mistletoe me nu niet meteen een héél Nederlands woord toescheen. Maar met mistletoe bleken we ons wel op gemeenschappelijk terrein te bevinden.
J.: ‘Als je met de trein naar Maastricht gaat zie je op een gegeven moment voorbij Elsloo …’
Ik: ‘… aan de rechterkant een rij populieren met mistletoe.’
J: ‘Ja!’
Ik: ‘Ennen heksenbessem dus.’
j.: ‘Oohh …’

Thuis kwam ik er later achter dat ‘maretak’ het Nederlandse equivalent is van ‘mistletoe’ en – hoe verrassend – ‘heksenbezem’ dat van ‘heksenbessem’. Maretak en heksenbezem zijn geen synoniemen. Al zit er, denk ik, nu ook weer niet zo heel veel licht tussen. Een maretak is volgens Van Dale een ‘kale, altijdgroene struik, woekerend op de stammen en takken van verschillende bomen en heesters, vooral op appel- en perenbomen en populieren’. Een heksenbezem omschrijft Van Dale als
‘een plaatselijke dichte nest- of bezemachtige woekering van takken in de kruinen van bomen, veroorzaakt door soorten van het zakjeszwammengeslacht’. Zakjeszwammengeslacht ...

Nu we het hier dan toch over heksenbessem hebben, wil ik trouwens graag een warm pleidooi houden voor de verbanning van het woord heksenbezem uit het Nederlands en de introductie van heksenbessem. Heksenbezem is karakterloos, stijfjes, formeel – heksenbessem is ritmisch, heeft temperament, swingt. Of op z’n Horster gezegd: heksenbessem is een woord met krael. Forza heksenbessem! 

P.S. Toen we de berk in het Schuitwater gistermiddag van dichterbij bekeken, bleek dat er helemaal geen sprake was van mistletoe, maretak, heksenbezem of heksenbessem, maar van een ordinair gevalletje van boomkanker.

Klein mysterie 751 – Sportpark Meterica (1)

Tussen Horst en America zijn drie verbindingswegen: de Nieuwe Peeldijk, de Hofweg en de Eickhorsterweg. Nieuwe Peeldijk en Hofweg zullen ooit door oneindig leegland hebben geleid, vandaag de dag is het al dan niet grootschalige agrarische bedrijvigheid die hier de boventoon voert, al dan niet afgewisseld door een hier volstrekt misplaatst uit z’n voegen barstend autobedrijf. Wat een verademing is dan de Eickhorsterweg: precies één boerderij over de volledige lengte van de weg en verder alleen maar weilanden, onbebouwd akkerland en houtwallen zover het oog reikt.

Koesteren die hap, zou je denken. Maar wie zo denkt, vergeet dat we hier in Horst aan de Maas zijn. Horst aan de Maas, dat er een vreemd, welhaast dwangmatig genoegen in schept ook zijn laatste restjes min of meer authentiek, ongerept landschap naar de gallemiezen te helpen. 

Doorgaans is het de agrarische industrie waarvoor de rode loper wordt uitgelegd, ditmaal zijn het de voetbalverenigingen van America en Meterik en de tennisvereniging van America. Die gaan fuseren, zijn tot de conclusie gekomen dat een thuishaven in een van beide dorpen niet gaat werken, hebben gezocht naar een locatie voor een nieuw sportpark tussen beide kernen in en zijn uitgekomen aan de Eickhorsterweg. Door hun bril bekeken misschien logisch. Maar je zou verwachten dat instituties als gemeentebestuur, gemeenteraad en gemeentelijke commissies het algemeen belang laten prevaleren boven club- en dorpsbelang. Maar dat is buiten de waard gerekend, zo bleek vorige week maandag tijdens een vergadering van de Commissie Samenleving. Niet dat er bij de commissieleden geen twijfels leven over een sportpark aan de Eickhorsterweg. Integendeel, het regende twijfels. Twijfels over ‘het kostenplaatje’, over de verkeersveiligheid, over de geschiktheid van de ondergrond, over de sociale veiligheid. Alleen over de aantasting van het landschap blijkbaar geen enkele twijfel, zelfs niet bij D66 en SP, waar het landschapsbelang normaliter toch in vrij veilige handen is.

De enige die zich uitte over het landschap ter plekke was de verantwoordelijke wethouder, Ger van Rensch (klik hier en ga naar 2.34.00):

‘Als je vanaf de Eickhorsterweg richting mogelijke nieuwe locatie kijkt, dan ligt daarachter een kas. Dus er is geen sprake van landschappelijke openheid. Dat wil zeggen dat het park als het ware weg zou vallen tegen die kas en dus geen inbreuk zou doen op de openbare ruimte.’

Het vreemde was dat het erop leek dat de wethouder méénde wat hij zei. Rrrraaaarrrr. Die kas ligt de zaak inderdaad behoorlijk te verzieken, maar wel op enkele honderden meters afstand van de Eickhorsterweg, nog aan de overzijde van de Kabroeksebeek. Je kunt toch niet met droge ogen beweren dat er op het moment aan de Eickhorsterweg géén sprake is van landschappelijke openheid? En een sportpark met al z’n opstallen valt toch niet weg tegen die kas? Dat domineert straks toch de hele omgeving? Dat doet toch enorm afbreuk aan de openbare ruimte? Dat verandert het aanzien van dit gebied toch compleet?

Weet u wat? Neem dit weekend eens een kijkje aan de Eickhorsterweg, vorm zelf een oordeel en laat me weten hoe u erover denkt.

Top 5 – Meterikse gaten van De Gatenman

Gisteren in Hegelsom de auto van De Gatenman zien staan. De Gatenman zelf was in geen velden of wegen te bekennen. Helaas, want ik had graag kennis met ‘m gemaakt. Om ‘m te vragen hoe dat nou is, Gatenman zijn. Of ie er als klein kind al van droomde Gatenman te worden of dat het Gatenmanschap gewoon toevallig op z’n weg is gekomen. Of ie niet gebukt gaat onder de last van het Gatenmansbestaan. Of het feit dat ie Gatenman is, ‘m populair maakt bij de vrouwtjes. Of het nou ook nog wat schuift om Gatenman te zijn. Of ie lid is van de Landelijke Vereniging van Gatenmannen. Of vrouwen ook Gatenman kunnen zijn. Of de robotisering van de samenleving een bedreiging vormt voor het Gatenmanschap. Enzovoort, enzovoort. Ja, u mag gerust weten dat ik vannacht heb wakker gelegen van De Gatenman.

Net nadat ik De Gatenman vanmiddag eindelijk uit m’n hoofd had weten te bannen, beging ik de blunder een sneeuwwandeling door Meterik te gaan maken. Terwijl ik me al sneeuwwandelend juist veilig waande voor De Gatenman: alle nog aanwezige gaten zouden toch wel zijn bedekt met een dikke laag sneeuw? Niet dus. Binnen de kortste keren was De Gatenman weer in volle hevigheid terug in mijn bovenkamer. En drong het tot me door dat ik De Gatenman in eerste instantie niet op waarde had geschat. En volkomen ten onrechte wat lacherig over hem had gedaan. En het vakmanschap, de toewijding en vooral de creativiteit en artisticiteit van De Gatenman ernstig had onderschat.

In ongekend heftige sneeuwjachten gaten van fenomenale kwaliteit en ontzagwekkende kunstzinnigheid produceren: ga er maar aan staan. Maar De Gatenman deed het, vanmiddag in Meterik, ik heb de resultaten met eigen ogen mogen aanschouwen. En ongetwijfeld zal men ook elders van z’n zegenrijke werk hebben geprofiteerd, want toen ik de goede man wilde complimenteren met z’n heldendaden was hij in geen velden of wegen meer te bekennen. Gelukkig hebben we de foto’s nog! Komt ie, de top 5 van Meterikse gaten van De Gatenman:

5.

4.

3.

2.

1.  

Intermezzo – Eén groot agrarisch industrieterrein

Afgelopen zaterdag publiceerde NRC Handelsblad een interview van Jannetje Koelewijn met Geert Mak, die in 1996 wereldberoemd werd in Nederland met Hoe God verdween uit Jorwerd. In het interview trekt Mak een vergelijking tussen Amsterdam en Jorwerd.

Mak: ‘In Amsterdam ziet men nu de waarde van het verleden, men gaat er steeds preciezer mee om. Nee, de melancholie die ik vroeger bij Amsterdam voelde, voel ik nu bij het Friese platteland, bij de Greidhoeke.’
Koelewijn: ‘Waar Jorwerd in ligt.’
Mak: ‘In een van oorsprong heel mooi klassiek cultuurlandschap met prachtige terpdorpen. De afgelopen twee, drie decennia is het behoorlijk aan gort geholpen. Een kennis van me in Jorwerd wilde een fietsenhokje neerzetten, nou, de gemeente lag meteen dwars. Maar elke boer die een joekel van een stal in het landschap wil flikkeren krijgt binnen drie weken toestemming. Dan moet hij er wel bomen omheen planten, maar die regel wordt nergens gehandhaafd. De Greidhoeke wordt één groot agrarisch industrieterrein waar babymelkpoeder voor de Chinese markt wordt geproduceerd.’

‘Klassiek cultuurlandschap’, ‘aan gort geholpen’, ‘joekel van een stal in het landschap flikkeren’, ‘toestemming’, ‘bomen omheen planten’, ‘nergens gehandhaafd’, ‘één groot agrarisch industrieterrein’: dit doet me allemaal ergens aan denken.

Geert Mak wordt er behalve melancholisch ook woedend van (net als ik). Maar hij heeft ook hoop (net als ik): ‘Goddank begint er nu wel een tegenbeweging op gang te komen.’

Als we nu eens zouden kunnen afspreken dat iedereen die zich verzet
tegen het Nieuw Gemengd Bedrijf,
tegen Ashorst,
tegen een megastal aan de Kleefsedijk,
tegen de stankoverlast van Monaghan en Hofmans aan de Hamweg,
tegen een vergister van 600 duizend ton mest aan de Horsterweg in Grubbenvorst
en tegen nog een hele reeks agrarisch-industriële ontwikkelingen in Horst aan de Maas
bij de komende gemeenteraadsverkiezingen nu eens een keer niet op het CDA stemt, dan zou de wereld er in Horst aan de Maas al meteen heel anders uitzien. 

Intermezzo – Webstek

Zaterdag 2 december 2017, 10.18 uur, kledingcontainer op parkeerplaats Kloosterhof te Horst (klik op pijltje om film te starten; afspelen met geluid aanbevolen):

Intermezzo – Kees (2)

De Limburger publiceerde afgelopen donderdag een afscheidsinterview met onze voormalige burgemeester, kersvers ereburger en trots Bronzen Wijsneusbezitter Kees van Rooij. Ik knipte er enkele fragmenten uit, plakte die op een A4-tje en schreef er mijn commentaar bij (klik vooral op de afbeelding om haar te vergroten en je zult zien dat het dan nog te lezen valt ook, althans als je bereid bent er een beetje moeite voor te doen ... ). 

Intermezzo – Kees (1)

Nog een week en dan zit het erop. Zegt ome Kees Horst aan de Maas vaarwel en zet ie koers richting Meierijstad. Ome Kees? Heilige Kees zal je bedoelen! Zomaar enkele reacties die het Brabants Dagblad optekende in Horst aan de Maas kort nadat op 27 september bekend was geworden dat de burgemeester van Horst aan de Maas, Kees van Rooij, was benoemd tot burgemeester van Meierijstad:    

‘Brabant kan er blij mee zijn. Hij had hier altijd veel begrip voor allerlei situaties. En het is een vrolijk mens.’ (Truus en Piet Maas)

‘Wij missen hem nu al.’ (Ger en Stan Everaerts)

‘Het is een heel betrokken man. Een groot gemis voor ons.’ (Jan Nabben)

‘We gaan een echte burgervader missen. Hij heeft zich prima van zijn taak gekweten.’ (Birgit op de Laak)

‘Hij weet altijd wat er speelt en is op de juiste momenten aanwezig.’ (Caroline Kortooms)

Elders regende het vergelijkbare loftuitingen. Heilige Kees dus? Het zou getuigen van hypocrisie als ik, als langjarig kritisch volger van de man en zijn daden, die vraag bevestigend zou beantwoorden. Wat dan wel? In mijn oordeel over burgemeester Van Rooij wil ik onderscheid maken tussen bestuurder Kees van Rooij en burgervader Kees van Rooij. Eerst het zuur, dan het zoet.

In het hierboven aangehaalde artikel uit het Brabants Dagblad zegt voormalig wethouder Leon Litjens over Kees van Rooij: ‘Hij geeft ruimte voor discussie, ook voor emoties als er mensen op moeilijke dossiers komen inspreken.’ Zoals wel vaker ben ik het compleet oneens met Don Leon. Ik heb de bestuurder Kees van Rooij juist altijd ervaren als iemand die beducht is voor openbare discussie. Kwam het in de raadzaal al zover, dan vond ik hem niet soepel maar krampachtig ageren: hij hield het steevast (te) kort, kapte (te) snel af en beriep zich (te) gemakkelijk op de regeltjes. Waardoor ik vaak met het gevoel bleef zitten dat er niet uitkwam wat er inzat.

‘Hij heeft een sterke focus op het bedrijfsleven’, zegt Leon verder in het Brabants Dagblad. Dat ben ik voor de verandering dan weer wel met hem eens. Zelf zou ik eerder zeggen: ‘Hij heeft een te sterke focus op het agrarische bedrijfsleven.’ De bestuurder Kees van Rooij heeft zich eerst en vooral een uiterst loyaal dienaar van het agrarisch belang betoond. Te loyaal, in mijn ogen. Terwijl ik hem op een ander vlak wel eens heb horen zeggen dat hij geen uitgesproken positie kon innemen omdat hij zichzelf zag als vertegenwoordiger van 40 duizend Horstenaren, meende ik altijd een lichte aversie te bespeuren als tegenstanders van de te intensieve veehouderij zich weer eens roerden. Kritische woorden uit zijn mond over de uitwassen in de agrarische industrie schieten me ook niet meteen te binnen. Sowieso opereerde hij naar mijn smaak soms te behoedzaam en voorzichtig, bijvoorbeeld toen het ging om de opvang van vluchtelingen. Hij wekte niet de indruk een bijzonder krachtig bestuurder te zijn, al geef ik meteen toe dat dat voor iemand die niet achter de schermen heeft kunnen kijken lastig te beoordelen is. Een burgemeester kan en mag niet te ver voor de troepen uitlopen, maar hij had wel degelijk steviger accenten kunnen leggen, dunkt me. Bestuurder Kees van Rooij: iemand die op de winkel heeft gepast. 

Over de burgervader Kees van Rooij ben ik aanzienlijk enthousiaster dan over de bestuurder Kees van Rooij. Voor zover ik het kan overzien, heeft de burgervader Kees van Rooij zich inderdaad prima van zijn taak gekweten. Zeer aimabel, open, gemakkelijk communicerend met mensen uit alle lagen van de bevolking, goedlachs, empathisch, doortastend in crisissituaties – vooral dat laatste lijkt me een heel sterk punt. Zijn opvolger zal er een zware kluif aan krijgen ome Kees in dit opzicht te evenaren, laat staan te overtreffen. 

En nu op naar de eerste vrouwelijke burgemeester van Horst aan de Maas!