Intermezzo – Stoplichten (3)

Nu denk ik: ‘Was ik maar nooit begonnen over die stoplichten op de kruising Venrayseweg – Noordsingel.’

Maar in dit stadium het mes in het varken laten steken? Lastig. Wie had ook kunnen denken dat telkens nieuwe artikelen over juist deze kruising zouden opduiken uit de collectie krantenknipsels van een voormalig bewoner van de Oranjestraat?

Ik had afgelopen vrijdag het stukje over een krantenartikel uit januari 1997 met foto van een brigadierende Ger Driessen op de kruising (klik hier) nog niet gepubliceerd of ik stuitte op een knipsel uit De Limburger van 8 april 1998, ruim een jaar later. Dat verschaft meteen al in de eerste zin de zo vurig gewenste duidelijkheid over de datum van plaatsing van de stoplichten ter plekke: ‘Ongeveer een maand geleden plaatste de gemeente Horst stoplichten op het Horster kruispunt Venrayseweg/Noordsingel.’

Vrijdag vroeg ik me nog af: ‘Zou het heel misschien zo kunnen zijn dat het brigadieren onvoldoende effect had en dat de kruising in 1997 of 1998 daarom alsnog is voorzien van stoplichten?’ Nu is duidelijk dat het antwoord op die vraag ‘ja’ moet luiden. Grappig is wel dat uit het artikel van 8 april 1998 blijkt dat de stoplichten, waar zo verlangend naar was uitgekeken, meteen tot allerlei vormen van ongenoegen leidden. Denk aan klachten over een te korte oversteektijd, te vaak rood, een toename van geluidsoverlast en uitlaatgassen en onbegrip over het feit dat gemotoriseerd en ongemotoriseerd verkeer tegelijkertijd groen kregen.

Hoe dan ook staat nu vast dat de kruising Venrayseweg – Noordsingel eind februari of begin maart 1998 van stoplichten is voorzien. Resteert de vraag waar en wanneer in de toenmalige gemeente Horst de eerste stoplichten verschenen. Er zijn mensen die beweren dat de primeur was weggelegd voor de Meldersloseweg, ter hoogte van de op- en afritten van de A73. Ik geloof dat pas als diezelfde mensen kunnen aantonen dat die stoplichten eerder werden geplaatst dan die op de kruising Venrauseweg – Wittebrugweg. Zo lang ze dat niet kunnen, houd ik het erop dat de stoplichten op de kruising Venrayseweg – Wittebrugweg de eerste van Horst waren.

Intermezzo – Stoplichten (2)

Altijd link als je beweert iemand te kennen. En al helemaal als die iemand de naam Ger Driessen heeft. In een stukje over de stoplichten op de kruising Venrayseweg – Noordsingel in Horst (klik hier) schreef ik precies een maand geleden: ‘Ger Driessen een beetje kennende zijn die stoplichten er in 1993 of 1994 gewoon gekomen.’ Nu blijkt dat Ger Driessen nog aanzienlijk onnavolgbaarder is dan ik altijd al dacht: die stoplichten waren er zelfs in januari 1997 nog niet!

Korte samenvatting van dat stukje van vorige maand: in de collectie krantenknipsels van een voormalig bewoner van de Oranjestraat trof ik een artikel uit Dagblad De Limburger van 31 maart 1993 aan over de herinrichting van de kruising Venrayseweg – Noordsingel. Buurtbewoners keerden zich tegen de plaatsing van stoplichten. Ger Driessen, verantwoordelijk wethouder, betoonde zich juist warm voorstander. Hij beloofde de zaak nog eens te bekijken – en ik ging er voetstoots vanuit dat meneer zich niets gelegen zou laten liggen aan de buurtbewoners. Volkomen ten onrechte, zo ontdekte ik vandaag: Ger moet zich wel iets gelegen hebben laten liggen aan de buurtbewoners want de stoplichten kwamen er (nog) niet. Mea culpa.

In diezelfde collectie kwam ik vanmiddag een knipsel tegen uit De Limburger van 7 januari 1997. Daarin valt te lezen dat verkeersbrigadiers ervoor gaan zorgen dat schoolkinderen de kruising Venrayseweg – Noordsingel veilig kunnen oversteken. De oversteek zou op dat moment levensgevaarlijk zijn, aldus een groot aantal ouders uit de wijk De Risselt. Verder meldt de krant: ‘Rond 8.30 uur maakte wethouder G. Driessen gistermorgen zijn debuut als brigadier. Op die manier wilde hij laten blijken dat de gemeente de kwestie ter harte gaat.’

Uit het artikel blijkt voorts dat de gemeente verdere maatregelen, zoals het plaatsen van stoplichten, afwacht totdat de effecten van het brigadieren duidelijk zijn. Ik moet opletten met het uitspreken van vermoedens als het om stoplichten en Ger Driessen gaat. Maar toch: zou het heel misschien zo kunnen zijn dat het brigadieren onvoldoende effect had en dat de kruising in 1997 of 1998 daarom alsnog is voorzien van stoplichten?

Overigens zou het me na vandaag nóg minder verbazen als de stoplichten op de kruising Venrayseweg – Wittebrugweg de eerste Horster stoplichten waren.

Top 5 – Steekhoudende argumenten voor nieuwe coalitie D66+GroenLinks-Essentie-PvdA-VVD

Eerst hebben ze je wekenlang de oren van de kop geluld, dan zijn er verkiezingen en vervolgens treedt ineens een onwezenlijke stilte in die nu al een week duurt. Alsof ze zomaar ineens van de aardbodem zijn verdwenen, die politieke partijen. Of zouden ze zich soms schuilhouden in hun befaamde achterkamertjes, elkaar het hof makend om hun natte droom – het pluche – werkelijkheid te zien worden?

Het enige dat een week na de verkiezingen naar buiten is gekomen – vreemd genoeg niet via een gemeentelijk of partijkanaal maar via NU Horst aan de Maas – is dat Arie Stas is aangesteld tot informateur. Waarom heeft geen enkele partij tot dusverre zijn voorkeur voor een nieuwe coalitie openbaar gemaakt? Allemaal zeggen ze dat ze transparant zijn. En als ze dan een keer transparant kunnen zijn, dan hoor je ze niet. Onbegrijpelijk.

Laat ik zelf wel transparant zijn: wat mij betreft dient de nieuwe coalitie in Horst aan de Maas te gaan bestaan uit D66+GroenLinks, Essentie, PvdA en VVD. Waarom? Dat ga ik u vertellen. Komt ie, de exclusieve Horst-sweet-Horst top 5 van steekhoudende argumenten voor een nieuwe coalitie die bestaat uit D66+GroenLinks, Essentie, PvdA en VVD:

5. BVNL en Perspectief dienen de komende vier jaar eerst maar eens aan te tonen dat ze stabiel genoeg zijn om onderdeel te kunnen zijn van een coalitie.

4. Het CDA heeft heel veel betekend voor Horst aan de Maas, maar moet nu even de tijd worden gegund zijn wonden (grootste verlies uit zijn geschiedenis, in opspraak geraakte wethouder, ontbrekend leiderschap) te likken, te reflecteren en te herbronnen. In de tussentijd moet het CDA beslist in staat worden geacht ook vanuit de oppositie zijn invloed te doen gelden.

3. Een coalitie bestaande uit D66+GroenLinks, Essentie, PvdA en VVD voorkomt allerlei gedoe over de verdeling van de wethouderszetels. Die is in dit geval namelijk zonneklaar: ieder één. Dat de VVD daarmee misschien wat wordt overbedeeld en Essentie misschien wat wordt onderbedeeld, wordt gecompenseerd door het feit dat Essentie en VVD in deze coalitie elkaars natuurlijke bondgenoten zijn.   

2. D66+GroenLinks, Essentie, PvdA en VVD hebben vorige week woensdag alle vier winst geboekt. Winst boeken is niet per se noodzakelijk voor toegang tot een coalitie, maar een afstraffing van het kaliber dat het CDA voor zijn kiezen kreeg (verlies van 13,1 procent) vraagt om nederigheid en bezinning. Die betrachten lukt beter in de luwte van de oppositie dan in de hectiek van de coalitie.

1. Een coalitie bestaande uit D66+GroenLinks, Essentie, PvdA en VVD leidt tot een vanuit democratisch oogpunt gezonde getalsmatige verhouding tussen coalitie (vijftien zetels) en oppositie (twaalf zetels) in de gemeenteraad. In de voorbije raadsperiode bedroeg die verhouding eenentwintig om zes. Regelmatig kwam het wezen van de democratie (zoveel mogelijk ruimte laten aan de opvattingen van minderheden) in het gedrang. Als de huidige coalitie wordt voortgezet telt ze twintig raadszetels en is de kans op verbetering in dit opzicht miniem.

Intermezzo – Afscheid

Laatste vergadering van de ‘oude’ gemeenteraad gisteravond. Een vergadering die in het teken stond van het afscheid van dertien gemeenteraadsleden: de voltallige SP-fractie (Sonja van Giersbergen, Michael van Rengs en Mariet Roelofs), de CDA’ers Eric Brouwers, Annemie Craenmehr-Hesen, Marian Gubbels-van den Munckhof, Frenk Peeters, Henk Peters, Henk Weijs en Loes Wijnhoven-Dirckx, D66+GroenLinkser Henk Kemperman, Essentialist Jeroen Brouns en PvdA’er Anita Wagenaar. Voor sommigen was het afscheid definitief, voor anderen gloort nog hoop als een partijgenoot-raadslid wordt benoemd tot wethouder.

Hoezeer ik het ook vaak oneens ben geweest met sommigen: ik ga ze missen, alle dertien. Ze zijn op een bepaalde manier toch jarenlang onderdeel geweest van mijn leven. Op een afstandje, dat wel: de meesten heb ik überhaupt nooit gesproken, met anderen heb ik hoogstens een enkel woord in het voorbijgaan gewisseld. De enige die ik een klein beetje beter ken, is Annemie Craenmehr-Hesen, gemeenteraadslid sinds 2010. Met haar had ik gisteravond het meeste te doen. Dat ze vorige week niet werd herkozen, viel haar rauw op het dak, zo bleek. Toen ik begin januari met Annemie wandelde (klik hier) blaakte ze nog van de ambitie en keek ze uit naar een nieuwe periode als gemeenteraadslid.

Ook voor Eric Brouwers, eveneens een kundig raadslid, moet de klap hard zijn aangekomen. Bij Henk Weijs was de pijn minder: hij had zijn afscheid al enige tijd geleden aangekondigd. Trouwe lezers van dit blog weten dat ik Henk regelmatig heb verketterd. Vooral als hij weer eens de moraalridder uithing en collega-raadsleden de les ging lezen, zat ik me groen en geel te ergeren. Maar zou ik me ook zo hebben geërgerd als hij raadslid zou zijn geweest namens een partij waarvoor ik meer sympathie heb? Waarschijnlijk niet. Sowieso was hij sterk in het debat, kende hij zijn dossiers en durfde hij in de aanval te gaan – allemaal zaken die niet voor elk raadslid gelden.  

Het vertrek van Jeroen Brouns (te weinig stemmen voor herverkiezing) is eveneens een verlies: net als Henk Weijs een vaardig spreker en debater en inhoudelijk sterk. En ook aan hem kleeft iets moraalridderachtigs, wat hij gisteravond bevestigde met een iets te lange en iets te stichtelijke toespraak.

Pijnlijk is dat Horst aan de Maas het minimaal vier jaar lang zal moeten stellen zonder SP-gemeenteraadsfractie. Daarover binnenkort een afzonderlijk stukje. Het afscheid van de drie fractieleden gisteravond werd wat mij betreft ontsierd door een uitglijder van burgemeester Ryan Palmen in zijn aan fractievoorzitter Sonja van Giersbergen gerichte toespraakje.

De burgemeester sprak gisteren alle afscheidnemende raadsleden persoonlijk toe. Hij deed dat op de manier waarop hij patent heeft: breedsprakig, maar makkelijk formulerend, hartelijk, hier en daar een kwinkslag. Prima dus. Des te onbegrijpelijker dat hij naast de warme woorden die hij tot Sonja van Giersbergen richtte, tot twee keer toe meende te moeten opmerken dat zij naar zijn smaak soms té kritisch was geweest. Natuurlijk mag de burgemeester dat vinden en natuurlijk mag hij dat zeggen. Maar niet op dit moment en niet op deze directe manier. Dit temeer omdat hij zich bij geen enkele van de twaalf andere afscheidnemers aan zo’n unverfroren oordeel waagde. Jammer, smet op deze avond.

Intermezzo – Oekraïne

Ja, ik wist dat Lviv een fantastische stad moet zijn. En ja, natuurlijk ken ik de ontroerende beelden van die oudjes die een dansje maken op die trappen in Odessa. En oh ja, ik las vijf jaar geleden Het land dat maar niet wil lukken van Fleur de Weerd. Maar tot voor kort was Oekraïne voor mij toch vooral een land waar gevoetbald werd. Geweldig gevoetbald soms. Wat heb ik niet genoten van het Dynamo Kiev (nu ‘Kyiv’) onder leiding van meesterbrein Valeri Lobanovski (‘Valerij Lobanovskyj’). Nooit zal ik ook vergeten hoe ik op 23 oktober 1985 Oleg Protasov (‘Oleh Protasov’) en Gennadi Litovtsjenko (‘Hennadij Lytovtsjenko’) namens Dnjepr Dnjepropetrovsk (‘Dnipro Dnipropetrovsk’) in Eindhoven zag schitteren tegen PSV.

Maar toch wist ik tot een kleine maand geleden eigenlijk niks van Oekraïne.

Was het maar voor altijd zo gebleven.

Nu alles helaas is zoals het is, organiseert Zeen, de kunstenaarsvereniging uit Horst aan de Maas, een kunstveiling. De opbrengst gaat naar Fundacja Wolno Nam, een welzijnsorganisatie die in het Poolse Krakow vluchtelingen uit Oekraïne opvangt. Kijk op de Facebookpagina van Fundacja Wolno Nam (klik hier) en raak onder de indruk van wat deze organisatie allemaal doet en hoe het eraan toegaat in het opvanghuis voor Oekraïense vluchtelingen.

Krakow is de thuisstad van Agata Siwek, kunstenaar, lid van Zeen en initiatiefnemer van deze veiling. Inwoner van Evertsoord ook, maar nu is ze voor even in Polen. Zij schrijft:

‘Op dit moment ben ik in mijn home town Krakow en met eigen ogen kan ik zien hoe publieke gebouwen, winkels, bedrijven, sporthallen, beursgebouwen etc omgebouwd worden tot verblijven voor honderdduizenden vluchtelingen. Alles wordt door vrijwilligers georganiseerd en dankzij donaties gerealiseerd. Geld is overal heel hard nodig en wij kunnen zorgen dat er een beetje geld beschikbaar gesteld wordt ook vanuit Nederland.’

Dat beetje geld vanuit Nederland komt dus ook uit Horst aan de Maas. Want de kunstveiling van Zeen, waarvoor zowel leden als niet-leden van Zeen werk beschikbaar hebben gesteld, heeft inmiddels al meer dan vijfduizend euro opgebracht voor Fundacja Wolno Nam. En het mooie is dat dat bedrag alleen nog maar hoger kan worden: de veiling duurt nog tot en met komende zondag.

Dringend advies: klik hier, scroll door het grote en uitermate gevarieerde aanbod aan kunstwerken en bied op een of meerdere van die kunstwerken. Het geld komt direct – en zonder dat er ergens iets aan een strijkstok blijft hangen – terecht daar waar het nodig is. De betreffende Oekraïners zullen u dankbaar zijn.

Intermezzo – Misschien Wel Vrij Verhelderend Verkiezingsonderzoek (3)

Uitslagen in percentages van de gemeenteraadsverkiezingen sinds het ontstaan van de gemeente Horst aan de Maas:

Intermezzo – Verkiezingsdag

I
16 maart, verkiezingsdag. Zit al maanden in m’n hoofd. Verkiezingsdag is een andere dag dan andere, m’n hele leven al zo geweest. Ouderlijk bepaald. Lichte opwinding, de hele dag door. Het nieuws nog intensiever volgen dan anders. Het lange bange wachten op de uitslag.

II
Ik ben stemgerechtigd sinds 1983. Als ik goed heb geteld ga ik vandaag voor de 38e keer in mijn leven stemmen. Sinds m’n achttiende geen enkele verkiezing overgeslagen. Elf keer heb ik gestemd voor de Tweede Kamer, negen keer voor gemeenteraad en Provinciale Staten en acht keer voor het Europees parlement.

III
Mijn oudste herinnering aan een stembureau dateert denk ik uit 1970. Gemeenteraadsverkiezingen. Ik was 5 en ging mee met m’n vader, kandidaat-gemeenteraadslid, naar het in een stembureau omgetoverde Groene Kruisgebouw aan de Venrayseweg.

In mijn herinnering waren er drie stemhokjes naast elkaar. Natuurlijk mocht ik mee het stemhokje in. Ongetwijfeld mocht ik van m’n vader ook het stembiljet in de stembus deponeren. Meer staat me er niet van bij, maar het moet een enorme indruk op me hebben gemaakt.

IV
Vast onderdeel van de verkiezingsdag is ook de verkiezingsuitslagvoorspelling. Daarvoor heb ik een – al zeg ik het zelf – geniale tactiek ontwikkeld. Die is zo geniaal omdat ik er altijd als winnaar uit tevoorschijn kom. Dat zit zo: voor partijen waarvan ik hoop dat ze zo min mogelijk zetels behalen, voorspel ik altijd een vrij hoog aantal zetels. Behalen die partijen minder zetels dan ik had voorspeld, dan zit voor mij de winst in de opluchting dat ze toch minder groot zijn geworden dan ik had gevreesd. Behalen die partijen onverhoopt wel het aantal door mij voorspelde zetels, dan smaak ik tenminste nog het genoegen van de juiste voorspelling. Mijn voorspelling dit keer (tussen haakjes het aantal in 2018 behaalde zetels: CDA 9 (10), Essentie 5 (5), D66+GroenLinks 3 (4), PvdA 2 (2), VVD 2 (2), Perspectief 1 (nvt), BVNL 5 (nvt).

V
Probaat middel om de verkiezingsdag door te komen: vergelijkend stembureaubordjesonderzoek. Ook vandaag weer lonend.

VI
Bij verkiezingsdagen horen ook verkiezingsuitslagavonden. Gemeenteraadsverkiezingsuitslagavonden zijn de mooiste verkiezingsuitslagavonden. Gemeenteraadsverkiezingsuitslagavonden zijn voor mij onlosmakelijk verbonden met Jan Nabben. CDA’er, maar dat zij hem vergeven. Hij was zo lang als ik me kan herinneren presentator van de uitslagavond. En hij deed dat ge-wel-dig! Legendarisch de avonden in 1978 en 1982 in de openlucht, op het Wilhelminaplein. Op dit knipsel uit het Dagblad voor Noord-Limburg van 1 juni 1978 staat Jan rechts op de foto met in zijn rechterhand de microfoon. Prominent, midden in beeld, de al even legendarische Jan van Heijster. Niet uitgesloten dat ik zelf ergens tussen de meeschrijvers zit.

Uit het bijschrift:

‘Op een groot bord werden de uitslagen genoteerd en meteen voorzien van commentaren van plaatselijke politici. De organisatoren van deze happening, die ruim duizend mensen op de been bracht, hadden de uitslag van de verkiezingen in Horst eerder dan het officiële hoofdstembureau.’

De uitslagenavond verhuisde van buiten naar binnen en van zaal De Sport naar ’t Gasthoês, maar de opzet is altijd hetzelfde gebleven: uitslagen, commentaren, interviews. De sfeer ook: geroezemoes, gedrink, gelach, geknarsetand, gejuich. En gevloek. Dat is steevast afkomstig van mij. Want verkiezingsuitslagen vallen altijd tegen. Echt altijd.

Intermezzo – Het verdriet van Marijke, Adri en Bernadette

‘Toen we hier pas woonden kon je in de verte nog De Knoepert zien liggen’, zegt Marijke Hirs (73). ‘We’ zijn Marijke en haar man Adri Lukker (75). ‘Hier’ is de verbouwde boerderij van Marijke en Adri aan de Zeesweg in Sevenum waarin ze sinds 1984 wonen. De Knoepert in Blerick was tot aan zijn sloop in 1999 de grootste flat van Nederland. Ook Bernadette Minten-van de Riet (63) had jarenlang zicht op De Knoepert. Ze woont al haar hele leven aan de Venloseweg, met een beetje fantasie zou je haar de achterbuurvrouw van Marijke en Adri kunnen noemen. Bernadette herinnert zich zelfs dat de Venloseweg niet meer dan een zandweg was. Uit mijn eigen jeugd staat me de eindeloze lege vlakte tussen Sevenum en voormalig woonwagenkamp De Römer nog helder voor de geest. Hoe anders is het nu.

Het is donderdagavond. We zitten met z’n vieren aan de keukentafel van Marijke en Adri. Ruim twee uur. Om te praten over de ontwikkelingen in het gebied rondom de Zeesweg en de Venloseweg. Het gesprek verloopt zoals een goed keukentafelgesprek behoort te verlopen: volkomen ongestructureerd. Feiten, anekdotes, geruchten, krantenknipsels, herinneringen, foto’s, beschuldigingen en wat dies meer zij vliegen over tafel. Zo’n feit is bijvoorbeeld dat van de eindeloze lege vlakte tussen Sevenum en Blerick niets meer over is. In steeds hoger tempo zijn beide plaatsen elkaar genaderd. Wat leeg was is volgebouwd met grootschalige bedrijvigheid, veelal gevestigd in megalomane hallen, cynisch genoeg allemaal onder de benaming Greenport. De definitieve bezegeling van de eenwording van Sevenum en Blerick staat voor de deur. In het geval van de Lukkers zelfs letterlijk: de voorbereidingen om de vijftien hectare tussen Venloseweg, Zeesweg en Dorperdijk vol te bouwen met immense, minimaal vijftien meter hoge hallen van de van oorsprong Franse logistiekgigant Geodis zijn in volle gang. Adri: ‘Vorig jaar zaten daar nog kraanvogels te foerageren.’

Dat de veelvraat die Greenport heet intussen ook zijn oog zou hebben laten vallen op ’t Hetje – zeg maar het gebied tussen Zeesweg en Molenbeek – is vooralsnog niet meer dan een gerucht. Mocht dit werkelijkheid worden dan zouden de Lukkers het veld moeten ruimen, inclusief de deels openbare groene oase die ze op hun perceel tot stand hebben gebracht.

Ik proef bij Marijke, Adri en Bernadette van alles: onbegrip, cynisme, strijdbaarheid, verbittering. Toch is de overheersende gemoedstoestand denk ik verdriet. Verdriet om wat hen persoonlijk is en wordt aangedaan. Maar misschien nog wel meer verdriet om de overrompelende snelheid waarmee de belangen van de buurtbewoners en het landschap worden platgewalst, om het welbewust verstoren van een eeuwenoude balans, om het gehuichel van bestuurders, om het altijd maar weer vooropstellen van het economisch belang, om de leugentjes, om de teloorgang van de menselijke maat, om de politiek die het allemaal maar heeft laten gebeuren, om het genadeloos vernietigen van kleinschaligheid. Bernadette, met een variant op een aloude Sevenumse slogan: ‘Zaerum waas biëstig schoeën!’

Wat Marijke, Adri en Bernadette precies vrezen van Klavertje 5, de verhullende benaming van dit onderdeel van Greenport? Verslechtering van de leefbaarheid door geluidsoverlast en lichtvervuiling. En door een enorme toename van zwaar vrachtverkeer – wat wil je anders met 102 laaddoks in de planning? Arbeidsmigranten zijn niet hun grootste angst. Marijke: ‘Wij zijn hier ook ooit vanuit het westen naartoe verhuisd als arbeidsmigranten.’

Ze voelen zich verjaagd, niet gehoord, in de steek gelaten door de gemeente. Toch hebben ze nog altijd hoop dat de Raad van State een stokje voor de vestiging van Geodis zal steken. Denk trouwens niet dat ze tegen elke vorm van bebouwing zijn. Het is het grove geweld van nu dat hun tegen de borst stuit, met bijvoorbeeld een woonwijk zouden ze bijvoorbeeld goed kunnen leven.

Waar de dreigende ruimtelijke ontwikkelingen de afgelopen jaren wel toe hebben geleid: de buurtbewoners hebben een veel hechtere onderlinge band gekregen. Aanvankelijk streed iedereen voor zijn eigen zaak, maar geleidelijk drong het besef door dat ze samen sterker staan. Bernadette: ‘Greenport heeft ervoor gezorgd dat we dichter naar elkaar toe zijn gegroeid.’

Een dag later fiets ik nog eens door het gebied om wat foto’s te maken. Nu al is de verkeersdrukte er groot. Als je hier het afgelopen jaar niet meer bent geweest, ben je binnen de kortste keren je oriëntatie kwijt. Het schaamgroen, een passender woord dan de bestuurlijke term ‘landschappelijke inpassing’, is al aangeplant.

Verdrietig allemaal inderdaad. Gelukkig zijn er ook tekenen van strijdbaarheid te zien.

Intermezzo – Misschien Wel Vrij Verhelderend Verkiezingsonderzoek (2)

De Volkskrant onderzocht voor heel Nederland de vaakst voorkomende voornamen van kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen. Horst-sweet-Horst deed hetzelfde onderzoek enkele weken geleden al voor Horst aan de Maas.

De top 7 van Nederland: 1. Jan; 2. Peter; 3. Hans; 4. Henk; 5. Wim; 6. Paul; 7. Rob. Drie van die zeven namen komen ook voor in de top 7 van Horst aan de Maas, zij het in een andere volgorde. Meest teleurstellend: de prachtige voornaam Wim komt geen enkele keer voor op de Horster kandidatenlijsten.

De kandidatenlijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen in Horst aan de Maas tellen in totaal 147 namen. Horst-sweet-Horst onderzocht de verhouding man-vrouw. Trek zelf uw conclusies.  

Top 5 – Horster pinbancair erfgoed

Bekentenis: ik lijd aan zelfscankassafobie. Ik heb het idee dat alles wat maar mis kán gaan, ook mis zál gaan zodra ik me bij een zelfscankassa ophoud. Waanidee? Koudwatervrees? Ongetwijfeld. Toch is het zo. Aan mijn lijf geen zelfscankassa.

Ooit zal het wel hetzelfde zijn gegaan toen pinautomaten hun opwachting maakten. Mezelf kennende ben ik nog jarenlang naar het postkantoor getogen om daar een cheque in te vullen en vervolgens van de dienstdoende baliemedewerker – meestal T.E. – de verlangde hoeveelheid contact geld overhandigd te krijgen. Aan mijn lijf geen pinautomaat. Totdat er echt niet meer aan te ontkomen viel. En ik, uiteraard, het gemak van pinnen ontdekte. Waarom was ik daar niet veel eerder mee begonnen?

En nu, naar schatting een jaar of dertig verder, is de pinautomaat – ‘geldautomaat’ schijnt het officiële woord te zijn – alweer bijna passé. Slachtoffer van de almaar voortschrijdende digitalisering. Een ernstige aantasting van het straatbeeld zou ik het verdwijnen van de pinautomaten niet willen noemen. Zo mooi waren ze nu ook weer niet. De pinautomatische nalatenschap daarentegen is wel van een verbluffende schoonheid. Minimalisme in zijn meest pure vorm.

Waar schoonheid is, liggen bedreigingen altijd op de loer. Zo ook in dit geval. Voormalige bankgebouwen krijgen een andere bestemming. Verlies van pinbancair erfgoed is het schrijnende gevolg. Maar ook als voormalige bankgebouwen nog niet zijn herbestemd liggen bedreigingen, zoals die van de verfroller, levensgroot op de loer. Hoogste tijd daarom om de schijnwerper te richten op dit ondergeschoven kindje, in de hoop dat dit zal leiden tot meer aandacht en waardering voor pinautomatische sporen. Komt ie, de exclusieve Horst-sweet-Horst top 5 van Horster pinbancair erfgoed:

5a. America, Kabroekstraat, voormalige Rabobank

Dit pareltje zou aanmerkelijk hoger genoteerd staan in deze top 5 ware het niet dat het inmiddels tot mijn grote leedwezen is verdwenen. In 2019 straalde het nog in volle glorie.

5b. Horst, Kerkeveld, voormalige Rabobank

Woeste excellentie. Was onderdeel van een fraai ensemble:

Inmiddels is dit de trieste aanblik:

4. Horst, Jacob Merlostraat, voormalige ING

Te veel tierlantijntjes. Niet strak genoeg.

3. Swolgen, Kanakker, voormalige Rabobank

Onderdeel van een groter geheel:

2. Lottum, Monseigneur Schravenlaan, voormalige Rabobank

The beauty and the beast, broederlijk naast elkaar, onderdeel van een uitermate fascinerend bancair landschap.

1. Sevenum, Molenveldweg, voormalige Rabobank

Robuuste, ongenaakbare pracht. Vormt samen met de allereerste afbeelding bij dit stukje een ijzersterk duo.

Intermezzo – Toos Buijssen

‘Ineens drong het afgelopen zaterdag bij mijn zoektocht naar straten die naar personen zijn vernoemd tot me door: als we de vrouwelijke leden van het koninklijk huis en de heiligen buiten beschouwing laten, heeft Horst (of althans de oude gemeente Horst) helemaal geen straten die naar vrouwen zijn vernoemd. Is het niet eens tijd dat daar verandering in komt?’

Dit schreef ik op 8 juli 2008 (klik hier), Horst-sweet-Horst was net een week in de lucht. Inmiddels zijn we een kleine veertien jaar verder. Als ik me niet vergis – niet uitgesloten dat ik de afgelopen jaren iets over het hoofd heb gezien – is Hanna van de Voort nog steeds de enige vrouw in de hele gemeente Horst aan de Maas met een officiële straatnaam (vrouwelijke heiligen en vrouwelijke leden van het koninklijk huis daargelaten). Diep triest! Goed om daar vandaag, op Internationale Vrouwendag, nog eens bij stil te staan.

Je zou je kunnen afvragen of er dan misschien geen straatnaamwaardige vrouwen zijn. Tuurlijk zijn die er wel! Ik heb in dat stukje uit 2008 maar ook in 2016 (klik hier) een hele reeks namen genoemd. Een van mijn suggesties was Toos Buijssen, de eerste vrouwelijke Horster wethouder. Toos (1955-1999) behoorde in 1976 tot de oprichters van de PvdA-afdeling Horst-Sevenum. In 1982 trad ze namens de PvdA toe tot de gemeenteraad. Dat bleef ze totdat ze in 1989 Arie Stas tussentijds opvolgde als wethouder. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1990 was ze vervolgens lijsttrekker. De PvdA behaalde drie zetels en Toos nam opnieuw zitting in het college van burgemeester en wethouders. Vier jaar later hield ze de lokale politiek voor gezien.

Toos Buijssen overleed op 9 juli 1999 op 44-jarige leeftijd. Toenmalig burgemeester Romé Fasol herdacht haar in de gemeenteraadsvergadering van 15 juli van dat jaar (klik ook hier):

‘Wij herinneren ons Toos Buijssen van haar werk hier in de gemeen­teraad. Strijdbaar voor de idealen, waarin haar mede­mens centraal stond. Een goed lid ook van haar fractie. Wie met haar sprak, ontmoette in haar de bevlogenheid van de sociaal-democratie. Een meer dan uitstekend lid ook van het college van burgemeester en wethouders. Integer om­gaand met de midde­len van onze gemeenschap. Collegiaal als weinig anderen. Zo was ze ook. Met wie zij optrok, kon op haar bou­wen. Ik laat zeker niet onvermeld dat zij ook wethouder was voor personele aangelegenheden. Daarin kon ze haar genegenheid voor haar medemens evenzeer kwijt. Rechtvaardigheidsgevoel en waarde­ring voor de inzet van medewerkers maakten haar geliefd in dit huis. De laatste jaren, na haar aftreden in 1994, liet ze zich hier wat minder zien.’

Zou het misschien zo kunnen zijn dat er mannen zijn die om minder een straatnaam in Horst aan de Maas naar zich vernoemd hebben gekregen?