Klein mysterie 479 – Polen

En wéér prominente aandacht voor Horst in een landelijk dagblad. En wéér over alhier verblijvende Polen. Vormde vijf weken geleden de verdrinkingsdood van twee Poolse tieners aanleiding voor NRC Handelsblad om naar de Kasteelse Bossen af te reizen, gisteren woonde Volkskrant-verslaggeefster Charlotte Huisman in de Maerthal (‘Mart’ heeft natuurlijk gelijk als hij zegt dat dit de juiste schrijfwijze is) in aanwezigheid van omstreeks vierhonderd Nederlanders en honderd Polen de oogstdankviering bij. Dit resulteerde in een paginagroot artikel in De Volkskrant van vandaag.

Mocht Charlotte ooit zonder werk komen te zitten dan moet ze beslist solliciteren bij Stichting Horst Promotie of de provinciale VVV. Gegarandeerd dat ze wordt aangenomen. Op een heel enkele, verder niet uitgewerkte passage na (‘In Limburg vreest eenderde van de bevolking dat arbeidsmigranten de banen van Nederlanders inpikken’) is haar artikel één grote lofzang op Horst en de Horstenaren en Limburg en de Limburgers. De ankeiler op de voorpagina zet al de toon: ‘Limburg omarmt zijn Polen.’ In het artikel zelf zegt een Poolse: ‘Ik voel me heel welkom hier.’ Een ‘hartelijke’ Nederlandse vrouw: ‘Van mij mogen ze komen.’ Charlotte zelf: ‘Anders dan op veel plaatsen in Nederland, waar ze de komst van arbeidsmigranten als een probleem zien, zijn de Polen in Limburg meer dan welkom.’ De Poolse Monika Brzakala: ‘Het is niet zo negatief van: Polen kunnen niet zwemmen, zijn dronken in het verkeer of leggen ergens een dode wolf neer. Limburgers zijn ook katholiek en spreken vaker Duits. Ze zijn bovendien warmer dan andere Nederlanders.’ Een 73-jarige bezoekster van de oogstdankviering: ‘Misschien lopen we in Limburg wel voorop met onze verbinding met de Polen.’

Ik was er zelf niet bij, maar ik neem graag van Charlotte aan dat de Maerthal gisteren overkookte van warme gevoelens voor elkaar bij de aanwezige Horstenaren en Polen. En de mensen die in het artikel aan het woord komen zullen heus oprecht himmelhoch jauchzend zijn. De vraag is alleen hoe representatief deze geluiden zijn. In al die jaren dat in deze contreien Polen verblijven heb ik nooit het idee gehad dat Polen hier ‘meer dan welkom’ zijn en worden ‘omarmd’. Hoogstens dat Polen worden gedoogd. En dan vooral omdat ze geld in het laatje brengen, veelal bereid zijn genoegen te nemen met een karig loon en doorgaans niet malen om belabberde werk- en leefomstandigheden.

Laat op een feestje of in een café in een gezelschap Horstenaren het woord ‘Polen’ vallen en gegarandeerd dat het binnen de kortste keren over drankmisbruik en roekeloos rijgedrag gaat (en dan niet het drankmisbruik en roekeloos rijgedrag van de Horstenaren die zich op dat moment zitten te bezatten). Maar Monika Brzakala dan? Die hoort van Limburgers toch nooit negatieve dingen over Polen? Kan best kloppen: Limburgers zeggen zoiets meestal liever niet recht in je gezicht. Zo zijn Limburgers nu eenmaal niet (om ook maar eens te generaliseren).  

Horstenaren en Polen hoeven van mij de deur echt niet bij elkaar plat te lopen. Met een beetje wederzijds begrip en zonder wederzijdse vooroordelen kom je al een heel eind. Hetzelfde gaat overigens ook op voor miljonairs en bijstandsmoeders. Of katholieken en moslims. Of roodharigen en bruinharigen. Of dikken en dunnen.