Top 5 – Opmerkelijkheden uit het Kloosterhofdebat

‘Redenen te over om te veronderstellen dat het morgen wel eens een heel heet avondje kon worden’, schreef ik vorige week aan de vooravond van de vergadering van de commissie Ruimte waarin de vernieuwbouwplannen van winkelcentrum Kloosterhof werden besproken (klik hier).

Wérd het een heet avondje? Dat is teveel gezegd. Wel stond het debat (klik hier en klik vervolgens op agendapunt 4) bol van onbegrip, irritatie, woede en onbegrijpelijke tournures. Ik zou er met gemak drie, vier stukjes aan kunnen wijden, maar ik volsta met een top 5. Komt-ie, de Horst-sweet-Horst top 5 van opmerkelijkheden uit het Kloosterhofdebat:

5. Marc Janssen verklaarde namens projectontwikkelaar Suyderland dat het plan voor het nieuwe Kloosterhof is gebaseerd op referentiebeelden. Belangrijkste referentiebeeld is het gemeentehuis: in het nieuwe Kloosterhof (klik hier voor de artist’s impressions) is de gevel van het gemeentehuis te herkennen. Waarom Kloosterhof juist aan het gemeentehuis gaat refereren en niet aan de Sint-Lambertuskerk, de Mèrthal, ’t Gasthoês of gebouw Mooren (om maar eens een paar dwarsstraten te noemen), bleef helaas onduidelijk.

4. Het CDA speelde een rol die het normaal nooit speelt: die van niet loslatende terriër. De commissieleden Marcel Beelen en Henk Weijs bleven verantwoordelijk wethouder Paul Driessen (Essentie) continu bestoken met vragen, tot diens grote irritatie en frustratie. Kern van de CDA-vragen: waarom wordt de gemeenteraad over zó’n belangrijke ontwikkeling pas achteraf geïnformeerd?

3. Wethouder Driessen spreekt alleen maar ‘blije mensen’ als het gaat over het nieuwe Kloosterhof: ‘Mij heeft een brede maatschappelijke discussie over Kloosterhof niet bereikt. Ik ga niet af op sociale media.’ En waarom de gemeenteraad pas achteraf geïnformeerd? ‘Omdat het plan voldoet aan alle kaders die de gemeenteraad zelf heeft gesteld’,  herhaalde hij tot vervelens toe in telkens andere bewoordingen.

2. De PvdA toonde zich weer eens van haar slappe kant. Terwijl Richard van der Weegen in september nog uitermate kritisch was over de Kloosterhofplannen (klik hier) zei zijn partijgenoot Jan Wijnen nu: ‘Ik denk dat er een heel aardig plan ligt, wat een zesje is. Het voldoet aan het verdienmodel, maar er had een plusje bij gemogen.’

1. Qua draaien als een blad aan een boom spande Eric Beurskens (Essentie) de kroon. ‘Dit moeten we niet willen’, zei hij in september over de Kloosterhofplannen. Nu verklaarde hij zich akkoord. Want: ‘Dit plan voldoet aan de kaders.’ En: ‘De huidige kwaliteit van Kloosterhof is nóg bedroevender dan wat er nu gaat komen.’

Mijn conclusies:
1. Het nieuwe Kloosterhof wordt gebouwd volgens de ingediende plannen, hoewel bijna niemand in de politiek daar gelukkig mee is, uitgezonderd Paul Driessen en de SP (‘Ik houd wel van blokkendozen’, zei commissielid Bart Cox).
2. De gemeenteraad heeft dit min of meer over zichzelf afgeroepen door in het verleden akkoord te gaan met wat in het jargon ‘de kaders’ heet.
3. De commissie liet de kans aan zich voorbijgaan om ‘de kaders’ ter discussie te stellen, waardoor het een volgende keer niet anders zal gaan.
4. De commissie liet de kans aan zich voorbijgaan om de onafhankelijkheid van de commissie Ruimtelijke Kwaliteit (die bouwplannen beoordeelt) ter discussie te stellen.
5. Het CDA kán het dus wel, assertief zijn.
6. Als het gaat om de geloofwaardigheid van de politiek hebben Eric Beurskens en de PvdA iets uit te leggen.

Intermezzo – De Horster Maat (2)

Wat is de Horster Maat en is de Horster Maat alleenzaligmakend? In een korte serie gaan Jeu van Helden en ondergetekende op zoek naar antwoorden op deze en aanverwante vragen. Elke aflevering bestaat uit een tweeluik: we determineren de Horster Maat én we doen verslag van gezamenlijke bezoekjes aan mogelijke inspiratiebronnen in de nabije omgeving. Aanleiding voor dit alles: de vernieuwbouwplannen voor het Horster winkelcentrum Kloosterhof (klik hier) en andere op stapel staande bouwplannen.

Hang naar het verleden

In de gemeente Horst aan de Maas is de afgelopen jaren een term ontstaan als het gaat om bouwen in de openbare ruimte: de Horster Maat.

Te pas en te onpas wordt de term gebruikt. Hij biedt een vreemd soort houvast, vooral omdat hij niet gedefinieerd is, en zo door iedereen flexibel kan worden toegepast om zijn motieven en meningen kracht bij te zetten.

Wij doen hier een poging om voor eens en altijd die Horster Maat een definitie te geven zodat hij in de toekomst wel daadkrachtig gebruikt kan worden en het voor iedereen duidelijk is wat er precies wordt bedoeld. 

Om tot een weloverwogen definitie te komen hebben we de architectuur van de afgelopen vijftien jaar in Horst als graadmeter genomen. Die is immers gebouwd volgens die Horster Maat!

We hebben vijf criteria hiervoor opgesteld, de weerspiegeling van een aantal belangen die we waargenomen en gemeten hebben. Elk criterium heeft z’n eigen meetinstrument. Sommige criteria zijn te klein voor het ene meetinstrument, andere te groot voor het andere meetinstrument.

Vandaag deel 2 in deze serie van vijf (klik hier voor deel 1): hang naar het verleden

Een rolmeter hebben we hiervoor aangeschaft. Eentje met een lengte van 10 meter.

We grijpen in de architectuur in ons dorp graag en veelvuldig terug op het verleden, een tijd waarvan we DENKEN dat het leven beter was. Deze gedroomwenste romantiek proberen we in onze woonomgeving terug te vangen.

Vreemd eigenlijk dat veel moderne architectuur als kil wordt ervaren. Terwijl juist de huidige nieuwe mogelijkheden, materialen en technieken een veel grotere diversiteit en beleving laten zien in de gebouwde omgeving. We leven anders en we denken anders dan in grootmoeders tijd. Laten we dan ook zo gaan bouwen, het gebeurt al op heel veel andere plaatsen.


Venlo - Stadskantoor

Voor onze tweede architectonische inspiratietocht in de nabije omgeving togen we naar Venlo. Waar de skyline ten zuiden van de Maasbrug een kleine honderd jaar werd gedomineerd door het Nedinscogebouw. Hoewel dit rijksmonument dankzij een ingrijpende restauratie straalt als nooit tevoren, heeft het toch iets van zijn dominantie verloren. Door aanpalende nieuwe appartementencomplexen die in formaat concurreren met het voormalige fabrieksgebouw, maar sinds kort vooral door het stadskantoor. Met zijn omvang en zijn opmerkelijke vormgeving trekt dit gloednieuwe gebouw alle aandacht naar zich toe.

Meest in het oog springend aan het exterieur zijn de met planten begroeide gevels. Die kunnen worden beschouwd als een pars pro toto: ze zijn in zekere zin representatief voor het hele gebouw. Dat is namelijk gebouwd volgens het Cradle to Cradle-principe. Kort samengevat houdt dit in dat producten na gebruik kunnen worden hergebruikt in een nieuw product of als grondstof kunnen dienen. Van belang daarbij is dat materialen geen waarde verliezen tijdens hun hergebruik. Platter gezegd: het nieuwe Venlose stadskantoor hangt van duurzaamheid aan elkaar. Voor meer details over het gebouw en de gedachten die erachter schuilgaan, verwijzen we graag naar de website van het bureau dat verantwoordelijk is voor het ontwerp, Kraaijvanger Architects (klik hier).

Ons kon het stadskantoor zeer bekoren. Neem nu de benedenverdieping. Een enorme ruimte, ook in hoogte, voornamelijk bestaand uit hout, beton en glas. Ideale voorwaarden voor afstandelijkheid en anonimiteit. Maar in plaats van kilte en zakelijkheid straalt deze ruimte door haar inrichting en akoestiek juist warmte en gevoel voor de menselijke maat uit. Op het moment dat wij er waren, zaten, liepen en stonden er minstens tweehonderd mensen. Desondanks heerste er een weldadige rust.

Waar het torengebouw in Nieuw-Bergen (klik hier) nog teruggrijpt op en refereert aan het verleden en aan bestaande vormen, loopt het stadskantoor voor de troepen uit. Andere tijden vragen om andere gebouwen, zo lijkt de filosofie te zijn geweest. Dat brengt risico’s met zich mee, jazeker. Ongetwijfeld zal blijken (is zelfs al gebleken) dat die geavanceerde technologieën niet allemaal werken zoals gedacht. En, ja, misschien wordt na verloop van tijd wel duidelijk dat aan die gevelbekleding met planten allerlei nadelen kleven. En inderdaad zal Venlo straks geheid te kampen krijgen met de wet van de remmende voorsprong. Maar als je het niet probeert en altijd maar weer terugvalt op het verleden, kom je nooit verder. Trial and error. Wie niet waagt, die niet wint. Venlo waagt. Dat verdient lof, veel lof.

Intermezzo – De Horster Maat (1)

Wat is de Horster Maat en is de Horster Maat alleenzaligmakend? In een korte serie gaan Jeu van Helden en ondergetekende op zoek naar antwoorden op deze en aanverwante vragen. Elke aflevering bestaat uit een tweeluik: we doen verslag van gezamenlijke bezoekjes aan mogelijke inspiratiebronnen in de nabije omgeving én we determineren de Horster Maat. Aanleiding voor dit alles: de vernieuwbouwplannen voor het Horster winkelcentrum Kloosterhof (klik hier) en andere op stapel staande bouwplannen.

Bergen - Toren Mosaïque

Eerste halteplaats op onze ontdekkingsreis was Bergen. Meer preciezer: Nieuw-Bergen. Enigszins nondescripte plaats aan de rijksweg tussen Venlo en Nijmegen, zonder al teveel geschiedenis. Een plaats waar je vooral aan voorbijrijdt. Tot voor kort althans. Sinds anderhalf jaar staat Nieuw-Bergen namelijk op de architectonische kaart. Op de architectonische wereldkaart zelfs: tot in Argentinië toe verschijnen in vakbladen ineens artikelen over Nieuw-Bergen. Allemaal dankzij één bouwwerk: het torengebouw in winkelgebied Mosaïque, ontworpen door bureau Monadnock (klik hier).

Het gebouw bestaat uit een lage onderbouw (die ondanks een hoop gedoe een horecabestemming lijkt te gaan krijgen) en een hoge toren. Het is uitgevoerd in baksteen. Naar verluidt is het in de volksmond meteen omgedoopt tot ‘de moskee’. Alleszins begrijpelijk: met name de onderbouw bevat oosters aandoende motieven. De toren zou dan als minaret kunnen worden bestempeld – ons deed ie eerder denken aan een middeleeuwse Italiaanse stadstoren of de oer-Hollandse luchtwachttoren.

Omdat wij er op een marktdag waren, hadden we er niet van alle kanten even goed zicht op. Desondanks waren we er van onder de indruk, waarbij de toren ons overigens aanzienlijk meer kon bekoren dan de onderbouw.

Wil je het gebouw duiden, dan kom je al gauw uit op termen als landmark, baken, eyecatcher, oriëntatiepunt. Alleen al door zijn schaal trekt het de aandacht naar zich toe (en leidt het de aandacht af van de truttige winkels waardoor het aan drie zijden wordt omgeven). Het is dominant, maar niet hinderlijk dominant. Het past hier gewoon, als het er niet stond, zou je het missen.

Het torengebouw laat zien wat een beetje lef vermag. Het laat zien dat één gebouw zijn hele omgeving mee omhoog kan trekken. Het laat zien dat één gebouw een dorp een nieuw gezicht, een nieuwe identiteit kan geven. Nieuw-Bergen is niet langer inwisselbaar voor heel veel andere dorpen, nee, Nieuw-Bergen is voortaan dat dorp met dat markante torengebouw. Om het op Horst te betrekken: los van mooi of lelijk, complexen als De Smidse en Librije kun je overal in Nederland aantreffen, terwijl je dat torengebouw alleen in Nieuw-Bergen vindt.

Het economisch belang 

In de gemeente Horst aan de Maas is de afgelopen jaren een term ontstaan als het gaat om bouwen in de openbare ruimte: de Horster Maat. 

Te pas en te onpas wordt de term gebruikt. Hij biedt een vreemd soort houvast, vooral omdat hij niet gedefinieerd is en zo door iedereen flexibel kan worden toegepast om zijn motieven en meningen kracht bij te zetten. 

Wij doen hier een poging om voor eens en altijd die Horster Maat een definitie te geven zodat hij in de toekomst wel daadkrachtig gebruikt kan worden en het voor iedereen duidelijk is wat er precies wordt bedoeld. 

Om tot een weloverwogen definitie te komen hebben we de architectuur van de afgelopen vijftien jaar in Horst als graadmeter genomen. Die is immers gebouwd volgens die Horster Maat!? 

We hebben vijf criteria ontdekt die een weerspiegeling zijn van een aantal belangen die we waargenomen en gemeten hebben. Elk criterium binnen de Horster Maat heeft z’n eigen meetinstrument. Sommige criteria zijn te klein voor het ene meetinstrument, andere te groot voor het andere meetinstrument.

Vandaag deel 1 in deze serie van vijf: het economisch belang

We hebben een landmeter nodig om de werkelijke waarde van dit gegeven in de Horster architectuur te kunnen meten. De economische waarde is een allesoverheersend belang. Naar onze mening zwaar overschat en bij elke discussie of keuze die gemaakt moet worden als Hauptmotiv opgevoerd. Misschien het enige dat voor de beslissers van belang is of wellicht voor hen überhaupt bestaat. 

Vaak is dat economisch belang ook de overweging geweest die ervoor heeft gezorgd dat een groot aantal beeldbepalende gebouwen in Horst in de afgelopen decennia is verdwenen of zodanig is verminkt dat we ze beter hadden kunnen opruimen. Hierdoor is een dorpsbeeld ontstaan dat een gebrek heeft aan identiteit in historische gebouwen én in nieuwe architectuur, maar wel een weerslag geeft van hoe wij met ons dorp om gaan.


Klik hier voor deel 2 van de serie over de Horster Maat

Klein mysterie 731 – Kloosterhof (4)

Zoals twee weken geleden aangekondigd (klik hier) zijn Jeu van Helden en ondergetekende begonnen aan een zoektocht naar de Horster Maat. Dat resulteert in een korte serie, waarvan morgen de eerste aflevering zal verschijnen. Directe aanleiding voor deze zoektocht waren de vernieuwbouwplannen voor het Horster winkelcentrum Kloosterhof. Nauwelijks had ik veertien dagen terug geschreven dat het daaromtrent wel erg stil was of het gemeentebestuur maakte bekend dat het de vergunning voor de renovatie had verleend.

In een zogeheten raadsinformatiebrief maakte het gemeentebestuur vervolgens duidelijk hoe en waarom het tot dit besluit is gekomen (klik hier en vervolgens op agendapunt 4). Heel kort samengevat komt het erop neer dat de bouwaanvraag voldoet aan alle geldende eisen en criteria. Het nieuwe Kloosterhof (klik hier voor de artist’s impressions) heeft volgens het gemeentebestuur ‘ruimtelijke en stedenbouwkundige kwaliteit en belevingswaarde’, is ontworpen ‘met wat meer respect voor de kerk’ en leidt tot een ‘hoogwaardige wandvorming’ die beter aansluit op de Kerkstraat en bovendien het atrium van de Sint-Lambertuskerk respecteert. Omdat ook de commissie Ruimtelijke Kwaliteit haar zegen gaf, stond niets de vergunningverlening in de weg. 

Niets aan het handje dus? Dat valt nog te bezien. Het gemeentebestuur heeft het zichzelf met de raadsinformatiebrief (waartoe het niet verplicht was) niet bepaald gemakkelijk gemaakt. De raadsinformatiebrief is namelijk een vrijbrief voor de gemeenteraad om de discussie aan te zwengelen en zijn afkeuring van de Kloosterhofplannen te laten blijken. Om te beginnen morgen in de vergadering van de commissie Ruimte. Naar het zich laat aanzien komt verantwoordelijk wethouder Paul Driessen (Essentie) hierin tegenover een breed front van tegenstanders te staan. Tegenstanders uit coalitiekringen nog wel. Zei zijn eigen partijgenoot Eric Beurskens immers niet over de Kloosterhofplannen ‘Dit moeten we niet willen’? Coalitiegenoot Richard van der Weegen (PvdA) was in Hallo Horst aan de Maas (klik hier) al bijna even uitgesproken:

‘De schetsen van het nieuwe Kloosterhof lijken de harmonie in het Horster centrum te verstoren. Het lijkt op een fantasieloze blokkendoos die geen kwaliteit toevoegt op die locatie. Dit ontwerp lijkt een gemiste kans om ook dat deel van het centrum weer Horster allure te geven.’

Verder mag je aannemen dat Leon Litjens en Jan Nabben, vooraanstaande CDA’ers en verklaarde tegenstanders van de vernieuwbouwplannen, hun partijgenoten hebben weten te mobiliseren. Redenen te over dus om te veronderstellen dat het morgen wel eens een heel heet avondje kon worden. 

Overigens: was het niet veel logischer geweest een discussie te voeren vóórdat de vergunning werd verleend? Wat heeft discussie nog voor zin nadat een onomkeerbaar besluit is genomen? Is die discussie er misschien niet eerder gekomen in de wetenschap dat er brede weerstand was tegen de vernieuwbouwplannen? Komt wethouder Driessen er met een standje vanaf? Morgenavond weten we hopelijk meer.

Ingezonden – Dat gebeurt er (19) / Verkeer Tienrayseweg (2)

Wat volgt is een ingezonden stuk: de mening van de schrijver is niet noodzakelijk dezelfde als die van Horst-sweet-Horst. Klik hier voor de spelregels voor ingezonden stukken.

Tienrayseweg ongeschikt als 80-kilometerweg

Bovengenoemde stelling kreeg reacties (klik hier en hier). Ondersteunend alsook afwijzend. Gelukkig: goede besluiten worden genomen op basis van meningen en kennis van alle kanten.

Twee reacties steunen me en doen eigenlijk een oproep tot deze lagere snelheid. Pas je gedrag aan en gebruik je gezonde verstand is hun boodschap. En haal de bomen niet weg, die beschermen de fietsers. De andere reacties, drie onder naam en twee anoniem, wijzen de gedachte af. ‘De oorzaken zijn niet te wijten aan de wegsituatie, pas gewoon op en als je een fout maakt straffen de bomen je wel af, kap gewoon alle bomen en maak de weg breder, plaats meer verlichting, laat de mensen niet hun telefoon gebruiken, weer het vrachtverkeer, alleen de TomTom zegt wel dat het de snelste weg is, ik kan er wel inhalen en 80 rijden, alleen die overhangende bomen he.’ Een tegenstander van 60 kilometer per uur rijden: ‘Beste oplossing is waarschijnlijk gezond verstand en normaal rijden.’

Allemaal goede opmerkingen en ze zeggen allemaal eigenlijk ook dat er iets aan de weg gedaan moet worden (verlichting, bomen weg, breder maken) en dat het gedrag aangepast moet worden (telefoon die anderen gebruiken, weer het vrachtverkeer etc). De kern: laat een ander de problemen oplossen. Laat een ander zijn gedrag aanpassen. Dat is het probleem. Anderen, niet ik, maar anderen. Kijk nog eens naar de vrachtwagen en de wegbreedte (SWOV), de bomen, ze laten allemaal zien dat het geen 80-kilometerweg is. Het stuk weg van de A73 tot de spoorweg is 3,1 kilometer lang. Bij 60 kilometer duurt dat drie minuten. Ons gedrag aanpassen zou dus drie minuten moeten duren. Die ander ben ikzelf. Een rit van drie minuten, voor een enkeling de rest van zijn leven. Laat ‘ze’ wat doen aan de weg, laat ‘ze’ hun gedrag aanpassen.

Daarom nog maar eens: gedrag dwing je af door de inrichting van de weg, de regels en het handhaven daarvan. Deze weg is ongeschikt voor 80 kilometer per uur. We willen wel allemaal ons, of liever, andermans gedrag aanpassen, maar we kunnen het niet zonder wat hulp. En: lagere snelheid, andere uitkomst TomTom en dus minder doorgaand (vracht)verkeer.

Moet u bang zijn voor een aanpassing? De wethouder weet: vrijwel alle ongelukken zijn te wijten aan persoonlijke fouten, gedrag. De omstandigheden dragen daar wel sterk aan bij weet hij ook wel. Het zal wel blijven zoals het is.

Andries Brantsma (Andries.brantsma@hetnet.nl)

Klein mysterie 730 – Rolpatroon (1)

Druk bezig met verhuizen (geen zorgen, ik blijf binnen de gemeentegrenzen). Valt niet mee, zeker als je 43 jaar geleden voor het laatst bent verhuisd. Verhuizen is vooral keuzes maken, heb ik ontdekt. Laminaat of vloerbedekking? Witte of paarse wanden? Boekenkasten in of uit het zicht? Rol- of schuifgordijnen? Stuk voor stuk kwellingen voor iemand die nu niet meteen uitmunt in besluitvaardigheid. Uiteindelijk is het allemaal toch min of meer gelukt. Slechts één wezenlijke keuze resteert: die van het rolpatroon. Moet ik het rolpatroon blijven hanteren waarmee ik ben grootgebracht? Of is de tijd rijp voor verandering? Moet ik er misschien – CDA-achtige tussenoplossing – mee gaan variëren? Om de maand van rolpatroon wisselen? Of het rolpatroon afstemmen op het vermoedelijke rolpatroon van het te verwachten bezoek?

Wat dat eigenlijk is, ‘het rolpatroon’? Peter van Straaten, de onlangs overleden tekenaar en schrijver, heeft op 26 oktober 2012 in NRC Handelsblad een even informatief als subjectief stukje met tekening (die ik hier om auteursrechtelijke redenen niet zal weergeven) gepubliceerd over het rolpatroon. Enkele citaten daaruit:

‘Al jaren woedt er in ons huis een stille strijd over het juiste ophangen van de wc-rol. Mijn vrouw hanteert systeem B,

waar ik een fervente voorstander ben van systeem A. 

Als de rol naar mijn gevoel verkeerd hangt pleeg ik corrigerend op te treden en andersom gebeurt dat ook door mijn vrouw, zonder dat er een woord over gewisseld wordt. In mijn bekeringsdrift ga ik zelfs zover dat ik ook in andermans wc’s voortdurend bezig ben de rollen om te draaien.’

‘Als ik mijn vrouw vraag waarom dit haar voorkeur heeft, zegt ze „dat het handiger afscheurt”. Het tegendeel is waar. Bij systeem B schuurt je hand tegen de vaak ruwe muur. Het voordeel van systeem A is dat, terwijl de rechterhand scheurt, de linkerhand op de rol kan rusten om het scheuren te vergemakkelijken.’

Van Straaten verhaalt vervolgens over een etentje met vier vrouwen, waarop alle vrouwen tot zijn verbazing hun voorkeur uitspreken voor wat hij ‘systeem B’ noemt: ‘Dat brengt mij tot de theorie dat alle vrouwen het verkeerde systeem hanteren en alle mannen het enig juiste.’ En daar nu zit ‘m voor mij de pijn: ik, man, ben al mijn hele leven fervent aanhanger en toepasser van rolpatroon B.

Van Straaten besluit zijn stukje met de opmerking dat wetenschappelijk onderzoek naar de verschillen in rolpatroon wenselijk is. Het gelukkige toeval wil dat Horst-sweet-Horst over een wetenschappelijk bureau beschikt. Dat gaat het hoe en waarom van de verschillende rolpatronen voor mij in kaart brengen. Op basis van de uitkomsten besluit ik vervolgens mijn rolpatroon al dan niet aan te passen. Vooruitlopend op dit grootschalig rolpatroononderzoek heb ik afgelopen donderdag al de bezoekers van Café De Verbeelding – onder waarborging van hun anonimiteit – onderworpen aan een vragenlijst over hun rolpatroon. Met hoogst opzienbarende resultaten. Daarover (en over het onderzoek) een dezer dagen meer.

Ingezonden – Dat gebeurt er (18) / Verkeer Tienrayseweg (1)

Wat volgt is een ingezonden stuk: de mening van de schrijver is niet noodzakelijk dezelfde als die van Horst-sweet-Horst. Klik hier voor de spelregels voor ingezonden stukken.

Tienrayseweg: pak door wethouder

Na mijn kritische stukje in december, over de wat dubieuze voorlichting in 2016 door de wethouder over verkeersveiligheidsresultaten, stond er ‘toevallig’ een week later een stukje in de Hallo over de verkeerssituatie op de Tienrayseweg. Mooi dat de wethouder daar wat aan wil doen. Een paar bomen weg in een bocht en een stukje vangrail. Is dat de echte oplossing als je ‘voor nul wilt gaan?’ Zwaar onvoldoende als je het echt meent. Daarom wat gegevens over deze weg. Door de jaren hebben er dodelijke ongelukken plaatsgevonden op deze weg. Mensen zijn er blijvend invalide geraakt en er gebeuren met regelmaat ongelukken. Hoe kan dat hier en op verschillende andere 80- kilometerwegen in onze gemeente?

Er zijn een aantal kenmerken aan deze weg die schreeuwen om echte actie. Er staan bomen zeer dicht naast deze weg. Dus als het maar even misgaat raak je een boom. Er is nauwelijks controle op snelheden in onze gemeente, dus, behalve gezond verstand geen reden om rustig te rijden. Je mag 80 kilometer per uur rijden en inhalen op een weg die daar totaal ongeschikt voor is. Dit laatste stelt de SWOV ook. Op een 80 kilometerweg moet je ruime rijbanen hebben. Veel wegen in Nederland hebben rijbaanbreedtes van 2,75 meter. Het SWOV vindt deze rijbaanbreedtes onverantwoordelijk smal. 

De Tienrayseweg is nog een paar graden erger. De strepen zijn zo smal als mag. De ruimte tussen de strepen midden op de weg is circa 5 centimeter (normaal 20-30 centimeter). De bomen staan 30-60 centimeter van de verharding af, maar als klap op de vuurpijl: de rijbaanbreedte is slechts 2,60 meter. Wat er na onverantwoord komt mag u zelf invullen. Vrachtwagens passeren elkaar rakelings. Inhalen is levensgevaarlijk.

De echte verbetering is, als je het  meent, simpel. Maak van deze weg, en ook bijvoorbeeld het stuk van Horst naar Castenray en andere, 60-kilometerwegen, ga handhaven, bouw enkele echte snelheidsremmers in en voer een inhaalverbod in op deze (kleine) stukken. Voordeel: minder kans op een ongeluk, bij een ongeluk een veel minder harde klap dan bij 80 kilometer. Als we dan ook in de bebouwde kom van Tienray bijvoorbeeld een 30-kilometersnelheid handhaven, heeft deze weg meteen een kleinere aantrekkingskracht op doorgaand verkeer en helpt het ook daartegen. Gerenommeerde bureaus zeggen ditzelfde.

Het is niet zo moeilijk serieus ‘voor nul’ te gaan wethouder, maar je moet wel willen en durven.

Andries Brantsma

Klein mysterie 729 – Kloosterhof (3)

Waar je ook weinig meer over hoort, is over het nieuwe Kloosterhof. Het jongste bericht over de renovatie van het Horster winkelcentrum dateert alweer van augustus vorig jaar. De Limburger meldde toen dat projectontwikkelaar Suyderland een aanvraag voor de omgevingsvergunning had ingediend bij de gemeente. Volgens de krant hoopte Suyderland begin 2017 te beginnen met de verbouw, die een half jaar later moest zijn voltooid (klik ook hier). De stilte van de afgelopen maanden betekent in elk geval dat ook deze planning niet zal worden gehaald, inmiddels een repeterend patroon bij de toekomstplannen voor Kloosterhof. 

De artist’s impressions van het nieuwe Kloosterhof (klik hier) deden in augustus vorig jaar nogal wat stof opwaaien (klik hier). Voormalig wethouder Leon Litjens: ‘Bezin eer gij begint.’ Voormalig (Horster) centrumregisseur Gijs Moes: ‘Past niet bij dat mooie centrum van Horst.’ Gemeenteraadslid Eric Beurskens (Essentie): ‘Dit moeten we niet willen.’ Voorzitter van HZPC Han Geurts: ‘Het lijkt wel of ze het in minecraft gebouwd hebben.’ Gemeenteraadslid Richard van der Weegen (PvdA): ‘Het lijkt op een fantasieloze blokkendoos die geen kwaliteit toevoegt op die locatie.’ Voorzitter van het Centrummanagement (CM) Horst Jan Nabben: ‘Natuurlijk hadden wij als CM ook wat hoger gewild maar dat bleek financieel onhaalbaar en dan moet je kiezen voor second best.’

Die reacties (van niet de minsten) zo lezende, is het nog een hele klus die omgevingsvergunning voor Kloosterhof erdoor te jassen. Verklaart dat misschien de stilte?

Als het gaat om de inrichting van het Horster centrum duikt altijd wel een keer de Horster Maat op. Zo ook in de Kloosterhofdiscussie. Richard van der Weegen (klik hier): ‘Het Horster centrum verdient de Horster maat.’ Wat behelst die Horster Maat eigenlijk? Is de Horster Maat alleenzaligmakend? Dwingt de Horster Maat Horst niet teveel in een keurslijf? Zit de Horster Maat misschien vernieuwing in de weg? Leidt de Horster Maat niet tot kneuterigheid? Verdient Horst niet méér dan de Horster Maat? Hebben andere plaatsen in de regio eveneens hun eigen maat? Of meten ze elders ook met de Horster Maat? Of misschien toch met andere maten? Allemaal vragen die Jeu van Helden en ondergetekende bezighouden. Niet sinds vandaag of gisteren maar al jaren. In een kleine serie gaan we de komende weken samen op zoek naar antwoorden.

Intermezzo – Drankgebruik jongeren

Er was geen betere vader dan mijn vader. Heel zeker weten. Toch heb ik altijd een lichte aarzeling hier met hem te pronken. Zó confronterend voor iedereen die het minder heeft getroffen met zijn of haar vader. Toch valt er zo af en toe niet aan mijn vader te ontkomen. Nu bijvoorbeeld. 

In een ingezonden stuk (klik hier) riep Andries Brantsma vorige week burgemeester Kees van Rooij op maatregelen te treffen tegen drankgebruik door jongeren en tegen kasteleins die jongeren alcohol schenken. Immers, aldus Andries, ‘we wonen in een regio met het hoogste drankgebruik van Nederland en binnen die regio zijn we ook nog koploper’.

Met zijn oproep treedt Andries in de voetsporen van mijn vader. Als kakelvers gemeenteraadslid stelde die in de gemeenteraadsvergadering van 17 oktober 1966 vragen aan het gemeentebestuur over de vermeende verkoop van sterke drank aan jongeren beneden de 16 jaar. Dit zou zijn gebeurd in (de gemeentelijke) zaal Moorrees tijdens ‘beatavonden’ met de Horster kermis. ‘De heer Moorman uitte daarover zijn bezorgdheid’, aldus het Dagblad voor Noord-Limburg. Die bezorgdheid werd volgens de krant gedeeld door burgemeester Geurts, al verklaarde die ook: ‘Ik val niet over iemand die een glaasje bier op heeft.’ En: ‘Men moet deze zaak positief benaderen en waakzaam zijn.’ Of er daadwerkelijk alcohol aan 15- en 16-jarigen was verschonken, bleef onduidelijk. De burgemeester sloot het in elk geval niet helemaal uit – aanstoot leek hij er niet aan te nemen (klik op de afbeelding om haar te vergroten).

In een uitvoerig artikel over het (gebrek aan) toezicht door gemeenten op het verbod alcohol te schenken aan minderjarigen schreef Ingmar Vriesema op 22 december in NRC Handelsblad:

‘In kleine gemeenten is de animo om horeca en supermarkten op de bon te slingeren gering. De afstand tussen gemeentebestuur en alcoholverkopers is klein: gemeente en ondernemers organiseren samen lokale evenementen, er zijn subsidierelaties, economische belangen, men kent elkaar.’

Zou dit misschien ook het probleem kunnen zijn in Horst? In 1966 al en nu nog steeds? Of is het gewoon een houding van ‘Ach, drankgebruik, ook door jongeren, hoort er hier nu eenmaal bij, laten we er vooral niet te moeilijk over doen’? In 1966 al en nu nog steeds?

Intermezzo – De Echo (3)

‘Ik mis ’m nog elke week’, schreef ik zaterdag over De Echo (klik hier). Toeval of niet: bij het opruimen van allerlei spullen stuitte ik een dag later op de laatste editie van De Echo van Noord-Limburg. Na 45 jaar viel op 3 januari 1992 het doek voor De Echo van Noord-Limburg. Dat is vandaag op de kop af 25 jaar geleden.

Onder de nieuwe naam De Echo van Horst zou De Echo nog tot 2010 blijven voortbestaan. De naamsverandering van 1992 markeerde meer een directiewisseling (Pedro van Lieshout nam het stokje over van zijn oom Huub) dan een koerswisseling. Toch wil ik me deze uitgelezen kans om hernieuwd mijn liefde voor De Echo te betuigen (klik hier en hier voor twee eerdere huldeblijken) niet laten ontglippen. 

Het kan niet anders of elke rechtgeaarde Horstenaar van boven de 35 wordt overvallen door nostalgische gevoelens bij het doorbladeren van De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992. Alleen al de advertenties openen de poort naar verloren gewaande werelden. En wat dacht u van deze onvervalste Echo-klassieker, nota bene op de voorpagina: ‘Wees slim en trim’ (‘Zondagmorgen om 8 uur trimmen in de gymzaal, Groenewoudstraat. We gaan ons dan een uurtje lekker ontspannen. Blijf fit en trim.’)?

Onvoorstelbaar veel is veranderd, onvoorstelbaar veel is verdwenen, zo blijkt. Gelukkig zijn er ook verenigingen en bedrijven die alle stormen hebben doorstaan. En mensen niet te vergeten: een foto met Jan Nabben siert een van de binnenpagina’s en in het bijbehorende artikel wordt ‘wethouder G. Driessen’ aangehaald, die benadrukte ‘dat Horst Promotie een aangelegenheid van alle ruim 18.000 inwoners van Horst is’.

Wittenhorst wacht een thuiswedstrijd tegen Leunen (in competitieverband, ja) en de gemeenteraad heeft zijn goedkeuring gehecht aan de exploitatieopzet voor het gebied met de hoogst intrigerende naam Institutionele Doeleinden (vraag voor de Hôrster Kwis van eind dit jaar: ‘Waar in Horst lag het gebied Institutionele Doeleinden?’). Het hilarische stukje van Mission Impossible lezend vraag ik me vertwijfeld af hoe het toch in godsnaam mogelijk is dat niet alleen dat stukje maar bijna alle Mission-stukjes volledig aan mij zijn voorbijgegaan.

En zo zou ik nog wel even kunnen doorgaan. Doe ik niet, ik zou alleen maar in herhaling vervallen. Wel heb ik voor de echte liefhebbers twee cadeautjes: de Horst-sweet-Horst top 5 van citaten uit De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992 (klik hier) én de Horst-sweet-Horst top 5 van advertenties uit De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992 (klik hier).

Top 5 – Citaten uit De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992

Vandaag is het op de kop af 25 jaar geleden dat de laatste editie van De Echo van Noord-Limburg verscheen. Horst-sweet-Horst markeert dit feit met een inleidend stukje (klik hier), met de Horst-sweet-Horst top 5 van advertenties uit De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992 (klik hier) en met de Horst-sweet-Horst top 5 van citaten uit De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992. Komt-ie, de Horst-sweet-Horst top 5 van citaten uit De Echo van Noord-Limburg van 3 januari 1992: 

5. ‘Zoals de week voor de Kerst er donkere wolken overdreven, zo ook kregen de Knippers te maken met deze wolken en wel op alle fronten.’ (uit het nieuws van de Melderslose beugelclub De Knippers)

4. ‘Vanuit de werkgroep wij-gevoel is het de bedoeling dat de samenwerking en saamhorigheid tussen de dorpen onderling en Horst wordt bevorderd.’ (uit het verslag van de presentatie van de plannen van Stichting Horst Promotie op 12 december 1991 in ’t Gasthoês)

3. ‘Op 9 december werd er getracht om uit een woning aan het Bakhuuske te Hegelsom de verwarmingsketel te ontvreemden. Door de daders werd de hoofdkraan van het gas dichtgedraaid maar de ketel werd niet meegenomen.’ (uit Politie-varia)

2. ‘Namens iedereen willen wij Flip van harte beterschap wensen met de woorden: Flip van harte beterschap.’ (uit een bericht van Mission Impossible)

1. ‘Uitslagen van de derde hoktentoonstelling van het seizoen. Mooiste oude doffer W. v.d. Pasch; Mooiste jarige doffer W. v.d. Pasch; Mooiste jonge doffer P. Geurts. Mooiste oude duivin P. Geurts; Mooiste jarige duivin W. v.d. Pasch; Mooiste jonge duivin W. v.d. Munckhof.’ (uit De Luchtbode Varia)