Intermezzo – Golfslagveld

Maandag 10 februari 2020, 12.16 uur, Meteriksebaan te Meterik (klik op pijltje, afspelen met geluid aan):

Klein mysterie 779 – St. Josephstraat / Gasthoêsplein

‘Het gaat niet alleen om de Sint Josephstraat maar om alle straten die effect gaan krijgen, het gaat er om dat we een krachtig winkelcentrum behouden, het gaat over leefbaarheid, het gaat erom dat de gemeente dezelfde richtlijnen aanhoudt die ze ook bij andere aanhoudt, het gaat er om dat de gemeente handelt conform haar eigen duurzaamheidsbeleid, dat er open, eerlijke en transparante communicatie plaatsvindt, het gaat er om dat betrokken mensen goed geïnformeerd worden en het gaat in deze tijd er ook om dat we in een complexe omgeving gezamenlijk praten en nadenken over hoe ontwikkelingen vorm en inhoud krijgen.’

Nee, hij liegt er inderdaad niet om, die brief van de bewoners van de St. Josephstraat aan de gemeenteraad (klik ook hier) over de gevolgen van de aanleg van een autovrij plein bij ’t Gasthoês. De bewoners stellen een aantal wezenlijke vragen aan de orde die serieuze antwoorden verdienen. Zo vragen ze zich af of het wel zo belangrijk is of je straks van het Gasthoêsplein direct kunt doorlopen naar de Kerkstraat. En realiseert het gemeentebestuur zich wel voldoende hoezeer de stikstofuitstoot toeneemt als de zogeheten centrumring wordt verlegd)? ‘Indien de centrumring verlegd gaat worden via de Sint Josephstraat wordt de centrumring 45% langer (van 1,61 naar 2,33 km). Dit betekent per dag een kleine 3.000 km meer verkeer (= op en neer naar Rome – Italië) in een gebied van 500 meter bij 400 meter. Op jaarbasis betreft het dus meer dan 1 miljoen extra kilometers in dat gebied, oftewel 25 keer rondom de aarde in een gebied van 500 bij 400 meter.’

De bewoners roepen het gemeentebestuur op de hele verkeerssituatie grondig te gaan onderzoeken en tot die tijd geen onomkeerbare besluiten (lees: een autovrij Gasthoêsplein) te nemen. Zit iets in, al is het ongehoord dat dit niet al lang is onderzocht en dat er nu op het laatste moment allerlei besluiten moeten worden doorgejaagd.  

Coöperatief en creatief als ze zijn denken de St. Josephstraatbewoners ook mee over oplossingen: ‘Kan de centrumring niet in stand worden gehouden en d.m.v. verkeerslichten en een zebrapad een veilige en makkelijke overgang worden gerealiseerd? Of bijvoorbeeld met een loopbrug? Of een verdiepte aanleg van de centrumring bij het cultuurplein, waarover vervolgens het cultuurplein wordt gerealiseerd?’ Verkeerslichten en zebrapad oké. Maar loopbrug en autotunnel? Dat is wel héél erg gewoontjes! Waarom dan niet meteen een kabel- of tokkelbaan? Of een Schwebebahn? Of luchtballonnen? Een voetgangershelikopter? Of anders misschien een zeppelin?

Klein mysterie 778 – St. Josephstraat (3)

De St. Josephstraat in Horst. Gelegen aan de rand van het centrum. Door de bewoners die er vaak al tientallen jaren wonen liefkozend ‘ut Sint-Joëzefströtje’ genoemd. Normaliter slaapstraat bij uitstek, sinds een week straat waar het oproer kraait. Aanleiding: het gemeentelijk voornemen de Herstraat tussen St. Josephstraat en Gasthuisstraat af te sluiten en het doorgaand verkeer voortaan door de St. Josephstraat te leiden. Dit om de aanleg van een plein voor het Gasthoês mogelijk te maken. Straat- en buurtbewoners vrezen onder meer voor grotere drukte, verminderde veiligheid, stankoverlast en verlies van parkeergelegenheid. Hoewel ze het niet zeggen, speelt op de achtergrond wellicht ook nog de mogelijke angst voor waardevermindering van hun (vrijstaande) woningen een rol.

Wat hiervan te denken? Tja. Voor de argumenten van de omwonenden valt beslist het een en ander te zeggen. Van de andere kant: waarom zouden de bewoners van het zuidelijk deel van de Herstraat voor eeuwig opgezadeld moeten zitten met verkeersdrukte? Is het niet een bepaalde vorm van gerechtigheid dat nu een andere straat voor bepaalde tijd de pineut is? Wat ik me in dit soort gevallen overigens ook altijd afvraag: is een brede weg per definitie veiliger dan een smalle? Een rustige weg per definitie veiliger dan een drukke? Een straat met trottoir per definitie veiliger dan een straat zonder trottoir?  Je zou zeggen van wel, maar ís dit ook zo?

De ware oplossing ligt natuurlijk in ontmoediging van het autogebruik, onder meer door invoering van betaald parkeren. Enige probleempje: dáár wil niemand aan. Wel de lusten, niet de lasten. Als autoloze sla ik het hele gedoe overigens geamuseerd gade. En mocht het nodig zijn dan kom ik er wel tussendoor fietsen.

Bovenstaande zou ik gisteravond geschreven kunnen hebben. Dat is niet het geval. Deze woorden dateren al van 7 en 28 oktober 2013 (klik hier en hier). Toch zijn ze ruim zes jaar later nog steeds actueel. Hoogstactueel, weet ik sinds ik gisteravond om 21.46 uur als 'lid van de pers' in mijn mailbox zes documenten aantrof waarin de bewoners van de St. Josephstraat hun zorgen uitspreken over de gevolgen van de aanleg van een plein bij ’t Gasthoês voor hun straat.

Vanavond zullen de St- Josephstraatbewoners hun grieven uiten voorafgaand aan de gemeenteraadsvergadering. Vol verwachting klopt mijn hart. Ik herhaal:

‘Niettegenstaande deze bedenkingen steunt de sensatiezoeker in mij de St. Josephstraatbewoners uiteraard in hun strijd. Enige reuring is immers nooit weg. Ik verheug me al op protestdemonstraties, posteracties, sit downs, bezettingen van het gemeentehuis, kraaienpoten op het wegdek en wat dies meer zij.’

Zouden de St. Josephstraatbewoners hun protestaffiches van zes jaar geleden trouwens ook weer uit de mottenballen hebben gehaald?

Intermezzo – Ledfigures

Met ‘knutselaar’ doe je ‘m grotelijks tekort. ‘Uitvinder’ is misschien een te groot woord. ‘Designer’ en ‘ontwerper’ zijn te nietszeggend en veelomvattend. ‘Techneut’ is denigrerend. Laat ik het daarom houden op ‘bedenker en maker van geinige, enigszins techneutische objecten die soms tegen kunst aan schurken’. Ik heb het uiteraard over Micky Verhaeg, woonachtig in Eindhoven, maar Horstenaar van geboorte. Hij figureerde in het verleden al op Horst-sweet-Horst met zijn Shuffleboard (klik hier) en zijn palletkunstwerk bij WaaRomney (klik hier).

Ledfigures heet het nieuwste project van Micky. Ledfigures, objecten met unieke lichteffecten waarin licht oneindig wordt weerspiegeld. In en tegenover de Pop Up Galerie in Venray (hoek Kapelaanspad – Schoolstraat) zijn momenteel twee van deze objecten te zien: de LED Infinity Cube en de LED Infinity Tetrahedron (een soort piramide). Ik heb ze gezien en geloof me: ze zijn intrigerend, fascinerend en betoverend.

En inderdaad ook ‘vet spacy’, zoals ik twee passerende jongens van een jaar of twaalf hoor zeggen.

Het ontwikkelen van de ledfigures is een proces van vallen en opstaan. Micky: ‘Ik heb dit nog nooit eerder gedaan, dat maakt het moeilijk. Bij deze figuren moeten in elke hoek meer dan twaalf contacten aan elkaar worden gesoldeerd en dat in een driedimensionale ruimte van één kubieke centimeter. Misschien een eenvoudig klusje voor de ASML’ers onder ons, maar voor mij als beginnend electro DIY’er was dit echt een uitdaging. Eén contactje verkeerd of één contactje dat kortsluiting maakt en alle leds kunnen kapot gaan. Is me dus twee keer overkomen, waarna ik weer helemaal opnieuw kon beginnen.’

Een volgend ledfigure is al in de maak: een dodecahedron, een object met twaalf vijfhoeken, dertig ribben en twintig hoeken. Micky: ‘Dat is wel weer een uitdaging, ja. Ik ben erg benieuwd hoe die eruit komt te zien. Hoe de weerspiegeling wordt en welke effecten er mee te creëren zijn. En nu maar hopen dat het solderen ditmaal wel in één keer goed gaat.’

Wat zijn eigenlijk zijn bedoelingen met de ledfigures? Micky: ‘Ze moeten niet in elke huiskamer te vinden zijn, dan is het speciale er vanaf. Ik wil er verder mee experimenteren. Het begint bij deze figuren, maar wat als je andere lichteffecten in de spiegelfiguren stopt? Of wat als je de figuren drie, vier of zelfs vijf meter hoog maakt? Het zou geweldig zijn als je erin kon lopen. Ik hoop de figuren te kunnen plaatsen bij GLOW 2020 en/of andere (licht)festivals, zodat bezoekers erin kunnen verdwalen. Maar ze zouden ook in de openbare ruimte kunnen staan. Zo lijkt het me ook vet om een grote LED Infinity Voetbal bij het PSV-stadion te plaatsen. Alleen nog een investeerder of klant zien te vinden …’

De ledfigures van Micky zijn nog twee weken te zien in Venray. 24 uur per dag, maar bij donker zijn ze absoluut op hun intrigerendst, fascinerendst, betoverendst en spaciest. Geen tijd voor een live bezoek? Bekijk dan de Instagrampagina van ledfigures (klik hier).

Intermezzo – Slagroom is niet arm

Gedichtendag vandaag. Horst-sweet-Horst brengt daarom een eerbetoon aan alle Horster betonpoëten. Kijken en luisteren valt te prefereren boven lezen.

slagroom is niet arm

pik
hardcore
sex
fuck
shag
zuipen en neuken
stop het in je aars

darkness over christianity
satan

ik ben kabouter plop
idioot
nee gek
gast alles gast?

we are
level
dope
broke
ruig
fijn
kapot

strüdel is minder kaal

spijbelsquad
bende van ellende

once we’ll rule the world

kanker
kanker lijer
kut waute
kut negers het land uit
kuus

eat pigs and be free

homo
hombre
ow mam

give us a future stop

Top 5 – Winkels en (horeca-)ondernemingen in Horst aan de Maas met een (rang)telwoord in de naam

Goed voorbeeld doet goed volgen. Ook als het winkel- en (horeca-)ondernemingsnamen betreft. Trending de laatste jaren in Horst aan de Maas zijn vooral de Be(e)j-namen (denk aan Beej Mooren, Beej ôs, Bej Ber) en de (rang)telwoordnamen. Dok 30 aan de Hoofdstraat in Horst is bij mijn weten de jongste loot aan laatstgenoemde stam.

Zou een Horst-sweet-Horst top 5 van winkels en (horeca-)ondernemingen in Horst aan de Maas met een (rang)telwoord in de naam er misschien in zitten, vroeg ik me enkele weken geleden af. Veel verder dan Dok 30, Blok 10 en Pand 16 kwam ik aanvankelijk niet. Dankzij T. kwam ik al een eind verder, maar dat het uiteindelijk tot een top 5 is gekomen, is vooral aan Pepijn van Horck te danken. Dat ik door zijn toedoen de afgelopen dagen heel wat fietskilometers heb moeten maken, nam ik daarbij graag voor lief.  

Op basis van welke criteria moest die top 5 eigenlijk worden samengesteld? Op basis van de hoogte of de laagte van het (rang)telwoord? Op basis van de taal (Nederlands, Engels, dialect) van het (rang)telwoord? Op basis van het aanzien van de panden waarin de winkels en (horeca-)ondernemingen zijn gevestigd? Lastig, lastig, lastig. Uiteindelijk heb ik maar besloten me vooral door de spitsvondigheid van T. en Pepijn te laten leiden.

Komt ie, de Horst-sweet-Horst top 5 van winkels en (horeca-)ondernemingen in Horst aan de Maas met een (rang)telwoord in de naam:

5. Art4Hair (Grubbenvorst)

Tip van Pepijn. Hij noemde ook nog Damp4You in Sevenum, hoewel hij tegelijkertijd het vermoeden uitsprak dat dat wel eens verdwenen zou kunnen zijn. Inderdaad. Intussen vraag ik me nog steeds af waaraan mensen met een Art4Hair-kapsel te herkennen vallen. 

4. De 3 Vrouwen (Meterik)

Tip van T.; Pepijn suggereerde De Vier Jaargetijden in Sevenum, maar die tip heb ik naar de prullenbak verwezen: is een winkelcentrum. Hij kwam ook nog aanzetten met Zeven Geitjes in Grubbenvorst, maar dat zie ik dan toch weer meer als onderdeel van Steakhouse Grubbenvorst.

3. Staatsie 1866 (Hegelsom)

Eigen vondst; zowel T. als Pepijn hadden er nog nooit van gehoord. Trouwens over duizendtallen gesproken: Pepijn whatsappte ‘En Sport2000 in Horst allicht’. Waaruit je kunt opmaken dat hij uit Sevenum komt en niet uit Horst, want Sport2000 is al een tijdje kassiewijle.

2. De Sevewaeg (Sevenum)

Pepijn: ‘Asse morge tog bezig bis moste is bee de wingerd kieke... Door zit of zoot volgens mig ok un deel in met in nummernaam en stukske verder is sevenheim maja.’ Bij De Wingerd niets kunnen ontdekken, behalve reclame voor dansschool Salsa 2inblack, maar die zetelt in Blerick.

En Sevenheim is geen winkel of (horeca-)onderneming. De Sevewaeg wel.

1. Primera

Pepijn: ‘En Primera is eigenlijk ok "eerste”.’ Werkelijk ge-ni-aal om hierop te komen! Zo geniaal dat een andere winkel met nota bene een rangtelwoord in dialect, Twedde Kans (tip van T.), het moet afleggen tegen Primera, zelfs in de wetenschap dat dit een ketenwinkel is.

(En dan was er natuurlijk nog Ramses. Of Ramses II. Pepijn: ‘De hes volgens mig ok nog un Ramses II in Horst. Tegeneuver Johnnys.’ Niet dus. Tegenover ‘Johnnys’ zit Amon.

Maar wacht eens … zit Ramses II niet tegenover ’t Gasthoês? Inderdaad:

Alleen dan wel zonder ‘II’. Pepijn triomfantelijk laten weten. Waarop hij even triomfantelijk een foto terugappte:

Desondanks is Ramses (II) vanwege verregaande onduidelijkheid buiten deze top 5 gevallen.)

Intermezzo – Schone lucht

Hallo Horst aan de Maas, 16 januari 2020, reactie van CDA-fractievoorzitter Loes Wijnhoven op het door negen provincies en 36 gemeenten (maar niet de gemeente Horst aan de Maas) ondertekende Schone Lucht Akkoord:

we omarmen
schone lucht
zeker
maar
gezien alle ontwikkelingen op dit vlak
die we met belangstelling volgen
wachten
we nader onderzoek af
voordat
we hier
verder
een standpunt
over
innemen

Vier bespiegelingen over We omarmen schone lucht

i

o schone lucht
we omarmen u
we koesteren u
we beminnen u
met alles wat we in ons hebben

al weten we dat niet helemaal zeker

ii

troebele lucht
zwanger van hypocrisie

iii

gezalfde spruitjes
met wijwater besprenkeld
stinkend op de mesthoop
van het gezond boerenverstand

iv

ik omarm
schone lucht
zeker
maar
van cda-gelul
gezuiverd

Intermezzo – Surrealisme boven Meterik

Ongelooflijk maar waar: begin jaren zeventig van de vorige eeuw waren er slechts twee Nederlandse televisiezenders, Nederland 1 en Nederland 2. Elke omroep had z’n vaste avond. Als ik me niet vergis was de donderdagavond de VPRO-avond. Daarvan zijn me slechts twee elementen bijgebleven. Om te beginnen de animatieserie Beertje Colargol. Het is niet zozeer de serie zelf die me bijstaat als wel het liedje waarmee elke aflevering begon. Ik kan het nog steeds uit m’n hoofd opdreunen:

Ik ben Beertje Colargol
Beertje dat kan zingen
traladoremifasol
ik ben Beertje Colargol

Het tweede element van de VPRO-avond dat ik me herinner, staat me minstens zo helder voor de geest. Elke omroep had destijds een eigen omroeper of omroepster. Uitgezonderd de VPRO. Zoals zo vaak z’n tijd ver vooruit deed de VPRO aan die onzin niet mee: de VPRO-avond begon met een door Jaap Drupsteen ontworpen leader. Die opende met geleidelijk wegstervende, ietwat bombastische muziek, waarna Ad ’s-Gravesande met z’n uit duizenden herkenbare stem op geheel eigen wijze de avond bij de kijkers inleidde. In beeld: het oplichtende, in sierlijke krulletters vormgegeven VPRO-logo, omgeven door voorbijdrijvende wolken, hetgeen een dramatisch effect had.

Al deze herinneringen aan de beginjarenzeventigse VPRO-avond, en dan vooral die aan de wolken uit de leader, werden afgelopen vrijdagavond iets na zessen, op de fiets onderweg vanuit Meterik richting Horst, bij me wakker gekust. Een volle maan bescheen de weinige wolken die nog aan de hemel te bekennen waren. De kracht van het maanlicht verleende het tafereel iets surrealistisch, iets sprookjesachtigs, dat op deze foto helaas niet helemaal goed tot uitdrukking komt.

Je moet het gewoon hebben gezien. Ik zag het.    

Intermezzo – Benderstraat

Mocht het ooit tot een Horst-sweet-Horst top 5 van onbijzondere Horster straten komen, dan is de kans groot dat de Benderstraat daarin opduikt. Het wegdek, de trottoirs, de lantaarnpalen, de auto’s, de woningen, de tuintjes: het ene is nog onbijzonderder dan het andere.  Op de jaarlijkse kerststal na,

is de naam welbeschouwd het enige niet-onbijzondere aan de Benderstraat. Die naam zou ik zelfs bijzonder willen noemen. ‘Bender’ komt niet voor in de Van Dale. ‘Bendir’ wel. Maar ik neem niet aan dat de straat naar een Noord-Afrikaanse handtrommel is vernoemd. Naar wie of wat dan wel? Naar een scherp aangesneden voorzet (a bender) van David Beckham? Uitgesloten! Beckham moest nog geboren worden toen de straat zijn naam al had. Naar het traditionele Horster boemelen dan (to be on a bender = aan de boemel zijn)? Traditie of niet, ook het boemelen kwam pas ná de straatnaam.

Ik kom hier allemaal op door een e-mail die ik ontving van Thomas Joosten. Hij vraagt zich al jaren af waar de naam Benderstraat vandaan komt en hoopte dat ik hem kon helpen. Ik mailde hem terug dat ik hem tot mijn grote spijt moest teleurstellen: ik ben zélf juist razend benieuwd naar de naamsverklaring.

Toch zat het me niet helemaal lekker: zou er echt niets over de herkomst van die straatnaam te achterhalen zijn? Googlen leidde niet tot het gewenste resultaat – een zoektocht in mijn collectie Horstensia wél. Om te beginnen het onvolprezen Oud Horst in het nieuws. Deel 3, bladzijde 182, 13 april 1929:

‘Gebr. Janssen, Benderhof, Horst.’ Deel 2 bevat een foto van een schoolklas uit 1906. Eén van de leerlingen volgens het bijschrift: ‘Herman Janssen (“Bendere Maan”, woonde bij Middelijkse Koel)’. De Middelijkse Koel! Die lag ongeveer op de plaats waar nu de Benderstraat ligt! En ook nabij de woning van legendarisch onderwijzer en hobbyfotograaf Lei Coppus. Zouden de door Jan Derix samengestelde boekjes met foto’s uit de collectie van Lei Coppus dan misschien afbeeldingen van de Benderhof bevatten? Ja dus! Op bladzijde 55 van deel I:

Bijschrift: ‘Op de Middelijkse Koel, omstreeks 1925, v.l.n.r. in de boot van Jan Baltussen, de knecht van Zegers en Maan Janssen (“Bendere”) met dochtertje. Op de achtergrond de woning van Janssen.’ Deel II bevat bovendien een foto van ‘de beugelbaan van Piet Janssen (“Bendere”)’.

Conclusie: de Benderstraat is vernoemd naar een boerderij die tot in de twintigste eeuw in de nabijheid van de huidige straat lag. De boerderij werd in de eerste helft van de twintigste eeuw bewoond door de familie Janssen, wier bijnaam verwees naar de naam van haar boerderij. Resteert de vraag waar de naam van de boerderij vandaan komt. In eerste instantie ben je geneigd te denken dat ze ooit bewoond is door een familie Bender(s). Maar uit vluchtig onderzoek blijkt dat die naam slechts heel sporadisch voorkomt in Horst. Zou ‘bender’ dan misschien een afgeleide kunnen zijn van ‘beemd’ (grasland in een beekdal)?   

Intermezzo – Cursus Aukje van Dijk

Het zal een klein jaar geleden zijn dat ik op een troosteloze maandagmorgen in het centrum van Horst werd aangesproken door een vrouw met een klein kind op haar arm. Of ik misschien lezer van de Volkskrant was? Een vraag die ik niet zag aankomen. Maar wel bevestigend beantwoordde. Of ze dan misschien wekelijks het Volkskrant Magazine, de zaterdagse bijlage, mocht hebben? Zeker, geen probleem. Of ik dan misschien mocht weten waarom? Natuurlijk! Ze was van plan in 2019 een cursus te gaan geven over interieurinrichting. Niet op de geijkte manier, maar een cursus waarbij de deelnemers zich laten leiden door hun eigen gevoel en niet door wat televisieprogramma’s en woontijdschriften voorschrijven. En bij het ontdekken van dat eigen gevoel zouden de wat meer eigengereide stijlpagina’s van het Volkskrant Magazine weleens van pas kunnen komen.

Inmiddels heeft Aukje van Dijk, want zo bleek de vrouw met het kleine kind op de arm te heten, de eerste editie van de cursus erop zitten en staat een tweede editie op de rol. ‘Reisleider’ noemt ze zichzelf. Ze wil de deelnemers vooral niks opleggen, ze helpt hen slechts. Om de essentie eruit te filteren, om zélf te ervaren, om zélf te voelen. En zeker niet iets doen omdat de buren het ook doen. Nee, ze dienen zélf te ontdekken wat ze willen en wat ze mooi vinden. Zodat hun woning hun karakter weerspiegelt. Zodat ze spullen kopen die ze niet snel moe zijn (‘Als dát geen duurzaamheid is …’).  

Het gaat om vijf bijeenkomsten van tweeënhalf uur. Leidraad is een cursusboekje dat ze zelf heeft samengesteld. ‘Maar daarin wordt niet zoveel prijsgegeven. Er staat vooral ondersteunende theorie in en er is ruimte voor het maken van de opdrachten. Anders gaan de deelnemers al van alles lezen en zich thuis voorbereiden.’ Niet de bedoeling, want de cursus is vooral een zoektocht naar jezelf: ‘Je onderzoekt welke materialen het beste bij je passen, welke geuren voor de juiste sfeer in je huis kunnen zorgen, welk kleurenpalet geschikt is voor jou, welke vormen passen bij jouw karakter, welke stijl het beste bij je past en hoe je deze elementen kunt inzetten en combineren zodat het een eenheid wordt. Identiteit, beleving en sfeer, daar draait het om.’

Laagje voor laagje pelt ze af, ontdoet ze je van vooringenomenheden en vastgeroeste patronen, ontleedt ze wat je tot in je ziel raakt. Klinkt allemaal wat vaag, erkent ze. En misschien ook wel zweverig, terwijl het dat beslist niet is, bezweert ze. Maar wat let je om zelf de proef op de som te nemen? Klik hier voor meer informatie over de cursus of stuur Aukje anders een e-mail: ccontact@aukjevandijk.nu

En de inmiddels geschrapte (‘Zó jammer!’) stijlpagina’s van het Volkskrant Magazine? Die zijn door Aukje gebundeld tot inspiratiemappen voor de cursusdeelnemers.

Intermezzo – De Hôrster Kwis (2)

Je zál maar een weblog over Horst hebben en het zál maar de avond van De Hôrster Kwis zijn … Mobiele telefoon, vaste telefoon, WhatsApp, Messenger: ze stonden allemaal roodgloeiend hier gisteren, de hele avond lang.

Tientallen mensen heb ik te woord gestaan, bekenden en volstrekt onbekenden. Erg goed voor m’n reputatie was deze avond dan weer niet, want in de meeste gevallen moest ik hen de gevraagde antwoorden schuldig blijven. Ik ben bijvoorbeeld zélf ook razend benieuwd naar het antwoord op de vraag welke tekst de muren van Het Groenewoud sierde bij het bezoek van koningin Beatrix in 1999. Bij de vragen over veldkruisen en trafohuisjes moest ik eveneens passen. Bijeffect van de vraag over de trafohuisjes was overigens wel dat de uit 2008 (!) daterende Horst-sweet-Horst top 5 van Horster trafohuisjes (klik hier) gedurende de avond met stip in de top 5 van best gelezen Horst-sweet-Horst-stukjes van afgelopen maand belandde.

Net als in voorgaande jaren waren enkele vragen van de quiz van mijn hand, zoals die over een fabriek in Grubbenvorst, die over de aanleg van een weg in het Caraïbisch gebied, die over de verbouwing van het zwembad in 1988 en die over een toneelstuk opgevoerd door Concordia ’62. Wie op zoek was naar een antwoord op een van deze vragen heb ik natuurlijk stuk voor stuk vriendelijk afgeserveerd (behalve dan die ene vrouw die me in ruil voor het antwoord op de vraag naar de lengte van de aan te leggen weg in het Caraïbisch gebied een geheel verzorgde reis van vier weken naar de Dominicaanse Republiek in het vooruitzicht stelde).

Dat het aantal hengelaars naar antwoorden dit jaar veel en veel groter was dan andere jaren, had alles te maken met vraag 66. Die ging namelijk over mijn vader.

Aangezien mijn vader er zelf niet meer is, dacht menigeen bij mijn zus en mij de grootste kans op het juiste antwoord te hebben. Maar het hele rare is dat ze daarvoor bij ons dan toch aan het verkeerde adres waren. Hoe ongelooflijk ook: we weten het zelf niet. Echt. Eerlijk. Dat mijn vader in 1989 ter gelegenheid van z’n vijftigste verjaardag op de televisie kwam, ja, dat herinneren we ons wel. We hebben er zelfs een krantenknipsel van:

Maar van welke ‘speciale gast’ hij bij die gelegenheid een bosje bloemen ontving? Al sla je ons dood! Moeten we nu echt tot de uitslagenavond op 25 januari wachten op een antwoord? Of is er nu al iemand die ons uit ons lijden kan verlossen?

Intermezzo – Altaarnatief (2)

28 december vandaag. De dag van Onnozele Kinderen. Sinds enkele jaren de dag van De Hôrster Kwis. Vorig jaar was 28 december ook de eerste dag van Altaarnatief, de drukbezochte expositie van hedendaagse kunst in de Sint-Lambertuskerk. Onlangs voltooide Sanne Aben de aftermovie. Bekijk ‘m hier:

Intermezzo – Wei

Terwijl de ene helft van Horst aan de Maas zich zondagmiddag onledig hield met kerstshoppen, zat de andere helft in theater De Maaspoort in Venlo. Ik behoorde tot de andere helft.

Aanleiding voor het bezoek aan de stad: de Limburgse première van Wei, de documentaire van Ruud Lenssen over de voortschrijdende dementie van zijn vader en de gevolgen daarvan voor diens gezin.

Indrukwekkend. Ontluisterend. Indringend. Niets verhullend. Ontroerend. Moedig. Confronterend. Zomaar enkele kwalificaties die zondag na afloop vielen te beluisteren. Kan ik me alleen maar bij aansluiten. ‘Prachtige fotografie’ (zo heet dat geloof ik in filmtermen), zou ik er nog aan willen toevoegen. Over elk van die kwalificaties valt van alles te schrijven – ik beperk me tot ‘niets verhullend’, ‘moedig’ en ‘confronterend’.

Of het nu grappig, verdrietig of huiveringwekkend is: de camera zit óveral bovenop. Van de agressie zo nu en dan van (vader) Jac tot de vertwijfeling zo nu en dan bij (moeder) Ria. Van Jac die over het huis waarin zijn kinderen zijn verwekt, zegt ‘Ik heb hier nog nooit seks gehad in die verrekte hut’ tot Jac die Ria uitmaakt voor ‘smerige teef’. Dat noem ik niets verhullend. Geen twijfel mogelijk, dit is het échte verhaal. Een pijnlijk en tragisch verhaal, in de eerste plaats voor de directe familie. Het vereist een onvoorstelbare portie moed om dat verhaal openbaar te maken – niet iedereen zal erop staan te kijken om met de billen bloot (bijna letterlijk) te gaan voor een groot publiek. Heel af en toe waande ik mezelf als kijker bijna een voyeur, maar ik besef: de film zou lang niet zo overtuigend zijn geweest zonder die meest intieme scènes. Intrigerend maar helaas onbeantwoordbaar is de vraag wat Jac er zelf van vindt dat zijn ziekteverloop van zo nabij is gefilmd en nu ongetwijfeld volle bioscoopzalen gaat trekken.

Confronterend was de film voor mij (en ongetwijfeld ook voor andere aanwezigen) in die zin dat ik nu al moeite heb met het achterstevoren spellen van het woord W-O-R-S-T (Jac: ‘T … O … O … W’). En moet ik me zorgen maken over het feit dat ik bij tijd en wijle niet op namen kan komen? En zegt het feit dat het me al mijn hele leven soms moeite kost om het juiste laatje voor het juiste woord te vinden iets over mijn voorland?

Ten slotte: de film is niet één langgerekt en diep tranendal, er zijn ook luchtige en vertederende momenten. Hilarische momenten ook – regelmatig schalde een lach door de afgeladen zaal. Hoewel ik dat lachen beslist niet veroordeel, bleef ik zelf ver verwijderd van het lachstadium: ook in de grappige scènes schemerde voor mij te sterk de diepe tragiek door.

Enfin, meer dan genoeg gezegd, de staande ovatie zondag na afloop sprak boekdelen. Maar ga gewoon zelf een keer kijken en vorm daarna een eigen oordeel. Klik hier voor de data, de tijden en de locaties van de vertoningen.