Intermezzo – De terugkeer van Leon Litjens

Don Leon ist wieder da! Nou ja, mits de leden van CDA-afdeling Horst aan de Maas op 28 augustus instemmen met zijn lijsttrekkerschap bij de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar. Maar dat zit wel snor.

Horst-sweet-Horst verheugt zich op de terugkeer van de man die tussen 2007 en 2013 wethouder was in Horst aan de Maas. Zelden verlegen zitten om een mening, nooit een onorthodoxe oplossing schuwen, altijd eenvoudig uit de tent te lokken, nooit te beroerd om gepassioneerd tegengas te geven: een ideale voedingsbodem voor talloze Horst-sweet-Horst-stukjes over de soms ondoorgrondelijke wegen van Leon Litjens. Hopelijk kunnen we de draad vanaf volgend jaar weer oppakken. Maar waarom eigenlijk wachten tot die tijd?

Het CDA noemt hem nu ‘een bewezen daadkrachtige leider in het openbaar bestuur’. Mijn beeld is eerder dat van een uiterst ambitieuze wethouder. Om Horst aan de Maas ‘op de kaart te zetten’ was hij tot alles bereid, zeker als hij daarmee het (agrarisch) ondernemersbelang kon dienen. Zo wist hij het omstreden Nieuw Gemengd Bedrijf, de grootste megastal van Nederland, er ongegeneerd doorheen te jassen. (Inmiddels is besloten tot sloop van de varkensstallen.) Nog zo’n hot item tijdens zijn wethouderschap was de Floriade. Het miljoenenverlies praatte hij steevast goed door te wijzen op ‘de spin-off-effecten’. (Heten die effecten niet vooral Greenport, verdozing en arbeidsmigranten?) Wat nu het Rode Kruisplein is, moest het Quartier Latin van Horst worden, vol kunstwinkels, galerieën en ateliers. (Kijk wat ervan is geworden.)

Na zijn vertrek als wethouder bleef Don Leon onnadrukkelijk nadrukkelijk aanwezig in Horst aan de Maas, op de achtergrond meedenkend, adviserend, sturend. Zo dook zijn naam onlangs op in het hoofdpijndossier Kleefsedijk.

‘Het gaat er om wat de klant vind [sic] en niet de bestuurlijke waarheid’, zei hij ooit in een Twitterfittie met Hans Gilissen, toen burgemeester van Venray. Benieuwd of hij nog steeds achter die in mijn ogen laakbare opvatting voor een overheidsbestuurder staat.

Is het dan louter kommer en kwel? Nee. Mede dankzij Leon Litjens staan er weer moelbaere in de Moelbaerenbos. En nooit zal ik vergeten hoe hij in 2008 terugkwam op zijn mening dat gebouw Mooren in Horst tegen de vlakte moest. De argumenten van tegenstanders van sloop hadden hem overtuigd. Respect! De politiek is gebaat bij politici die erkennen op een dwaalspoor te zitten. In dat kader blijft het wel jammer dat hij niet wilde deelnemen aan een paneldiscussie over de Limburgse bestuurscultuur, drie jaar geleden in OJC Niks…

Intermezzo – Greenport (3)

Een kleine vierduizend woorden wijdde de NRC afgelopen zaterdag aan Greenport Venlo en aan Vida XL, het grootste op Greenport gevestigde bedrijf. Gisteren volgde over hetzelfde onderwerp ook nog een podcast (beluister ‘m hier). Zowel artikel als podcast zijn zó alarmerend dat het beslist geen kwaad kan er hier nog even aan te refereren.

Greenport Venlo, wat is dat ook alweer? Een gigantisch bedrijventerrein tussen Blerick en Sevenum, in de voorbije vijftien jaar tot ontwikkeling gebracht door Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Aandeelhouders daarvan zijn de gemeenten Horst aan de Maas, Venlo en Venray en de provincie Limburg.

De NRC zaterdag: ‘Wie naar Greenport Venlo rijdt, stuit op een muur van gigantische blokkendozen.’ De krant doet vervolgens ragfijn uit de doeken hoe het allemaal zover is gekomen en hoe verwerpelijk het doen en laten van Vida XL is. Dat laatste laat ik hier buiten beschouwing, vooral omdat het me hier nu meer te doen is om de rol van de overheid en de politiek.

‘Het bedrijventerrein moest een voorbeeld voor Nederland worden, met hoogwaardige werkgelegenheid, agro- en maakindustrie en innovatieve startups’, aldus de NRC. Hoe anders blijkt de huidige werkelijkheid. Die bestaat uit onafzienbare blokkendozen, duizenden afgeknepen, slecht betaalde en erbarmelijk gehuisveste arbeidsmigranten, nauwelijks hoogwaardige werkgelegenheid en innovatieve startups, een verstoorde woningmarkt in de omliggende dorpen, nooit waargemaakte, hooggestemde landschaps- en duurzaamheidsambities, politici die bedrijven faciliteren, miljoenensubsidies voor bedrijven verstrekt door de provincie Limburg, dakloze arbeidsmigranten, gemeenten die moeten opdraaien voor de met de vestiging van arbeidsmigranten gepaard gaande kosten, voormalig gedeputeerde Ger Driessen die met ronkende praatjes aan de wieg stond van Greenport en er nu met zijn adviesbureau betrokken is bij de bouw en verkoop van woningen voor arbeidsmigranten. Ontluisterend allemaal.

Wat de NRC grotendeels buiten beschouwing laat, is de politiek. Die heeft het allemaal maar laten gebeuren. Illustratief is wat onze wethouder Eric Beurskens in 2023 zei over Greenport: ‘Ik denk dat we een beetje zijn overvallen in de loop der jaren door wat daar allemaal gebeurde.’ Overvallen? ‘Collectief in slaap gesust’ komt denk ik dichter in de buurt van de werkelijkheid. Het verontrustende is dat zowel de lokale als de provinciale politiek in grote meerderheid nog altijd niet wakker lijkt te zijn geschud en zelfs nu nog het economisch belang van enkelen laat prevaleren boven het welzijn van velen.

(Dit stukje verscheen in iets andere vorm gisteren ook in Via Horst-Venray)

Intermezzo – Californische gronddeal (3)

Woensdag behandelt de gemeenteraad van Horst aan de Maas een rapport van Bureau Necker over de omstreden gronddeal in glastuinbouwgebied Californië. U weet wel, die deal waarbij Lodewijk Burghout, de directeur van Californië BV, als privépersoon ver beneden de marktprijs grond kocht van zijn eigen werkgever. Het rapport van Necker werd op 3 juli aangeboden aan de gemeenteraadsleden, maar wordt pas woensdag openbaar gemaakt. De gemeente legde op 4 juli uit waarom: ‘Hiermee wordt voorkomen dat in het zomerreces over het rapport in de pers en sociale media al veel meningsvorming ontstaat, waar de raad(sleden)en college(leden) niet op kunnen reageren, omdat de openbare behandeling pas later plaatsvindt.’ 

Met het rapport gebeurde wat altijd gebeurt met zulke rapporten: het werd gelekt naar de pers. Gisteren citeerde De Limburger eruit. Logisch gevolg: toch meteen voortijdige meningsvorming in de sociale media en nu ook op Horst-sweet-Horst.

Eerst over die geheimhouding: waarom is het zo erg als er meningsvorming ontstaat in pers en sociale media? In het geval Californië komt alle eer toe aan pers en sociale media. Zonder hun feitenonderzoek en meningsvorming zou het nooit tot een onderzoek zijn gekomen. De gemeenteraad zou ook dankbaar moeten zijn voor reacties in pers en sociale media op het rapport. Die zouden de raad juist kunnen helpen bij zijn eigen meningsvorming. En dat raadsleden en collegeleden niet zouden kunnen reageren blijkt onzin te zijn: burgemeester Ryan Palmen veegde gisteren al zijn straatje schoon in De Limburger.

Aan de Californië-deal kleven juridische en morele aspecten. Over de juridische aspecten schrijft De Limburger: ‘Volgens het Necker-rapport is de vergunningverlening volgens de regels gegaan en hebben ambtenaren en politici niks fout gedaan.’ Journalist Rob Cox noemt dat ‘een matige conclusie’ omdat iedereen op het gemeentehuis zich in allerlei bochten wrong om vergunningen te regelen voor Burghout. Zit iets in lijkt me, maar als we voor het gemak toch even aannemen dat Necker gelijk heeft, resteren de morele aspecten.

Dat een bedrijf ver onder de prijs grond verkoopt aan zijn eigen directeur is op zich al verwerpelijk, maar wat het tot een niet te verteren zaak maakt is dat overheden, waaronder de gemeente Horst aan de Maas, indirect aandeelhouder zijn van dat bedrijf. Volgens De Limburger zegt Burghout in het rapport: ‘Sinds 2019 wist iedereen dat ik achter de plannen zat.’ Iedereen? Volgens burgemeester Palmen drong dit besef pas in mei 2021 door op het gemeentehuis. Zelfs als dit zo is, blijft de vraag waarom het gemeentebestuur ook daarna de rode loper voor Burghout bleef uitleggen en waarom het de gemeenteraad niet meteen op de hoogte bracht. Omdat het de integriteitsverdenking niet rond had, volgens burgemeester Palmen. Dat kan zo zijn, maar niets stond het gemeentebestuur in de weg om de deal in het openbaar als laakbaar te kwalificeren en om de rode loper in te ruilen voor een spijkerbed. Dit gebeurde niet. In plaats daarvan bleef het gemeentebestuur maar halfslachtig handelen en de gemeenteraad afschepen.  

Dat het morele kompas van het gemeentebestuur in elk geval in deze zaak niet functioneerde, is hoogst verontrustend. Her en der wordt de verwachting uitgesproken dat woensdag koppen gaan rollen. Die verwachting heb ik zelf niet. Zelfreinigend vermogen ontbreekt in de Horster politiek. En het is de gemeenteraad die de koppen zou moeten laten rollen, maar een grote raadsmeerderheid heeft in deze zaak vanaf het begin alles voor zoete koek geslikt. Het zou daarom ongeloofwaardig zijn als de raad nu ineens wel een hoge toon zou aanslaan.

Intermezzo – Woo-verzoek (9)

Deze week maakte de provincie Limburg een grote hoeveelheid documenten openbaar (klik hier) over wat ze zelf ‘het dossier Californië’ noemt: de omstreden gronddeals tussen grondbedrijf Californië BV en zijn toenmalig bestuurder Lodewijk Burghout. Je kunt dat inderdaad ‘het dossier’ noemen – ‘de kwestie’, ‘de zaak’, ‘de affaire’ of ‘het schandaal’ doet de werkelijkheid meer recht. Maar dit geheel terzijde.

Gedeputeerde Staten (het dagelijks bestuur van de provincie) hebben vier kantjes nodig om uit te leggen waarom ze hebben besloten de documenten openbaar te maken. De derde alinea is met grote afstand de grappigste van allemaal:

‘Gedeputeerde Staten hebben in het dossier Californië van begin af aan ingezet op transparantie. Onze insteek was, en is, om de onderste steen boven te krijgen in het dossier Californië. In het kader van zorgvuldigheid, ook naar andere betrokken partijen, zijn wij eerder terughoudend geweest in het openbaar maken van (delen van) informatie.’

Waarom die alinea zo grappig is? Omdat Gedeputeerde Staten vanaf het begin transparantie schuwden in ‘het dossier Californië’ en juist hun uiterste best deden een rookgordijn op te trekken. Van een ‘insteek’ om de onderste steen boven te krijgen viel lange tijd niets te bespeuren – pas nu de kat in het nauw komt, worden wat pogingen gedaan enkele tegels te lichten. Maar minstens zo grappig is dat Gedeputeerde Staten hun bewering dat ze ‘van begin af aan’ hebben ingezet op transparantie in de derde zin van de geciteerde alinea eigenhandig vakkundig ondergraven met de erkenning dat ze eerder terughoudend zijn geweest in het openbaar maken van informatie.

De terughoudendheid van Gedeputeerde Staten met het openbaar maken van informatie heb ik zelf ook ervaren. Op 19 april 2023 verzocht ik Gedeputeerde Staten mij in het kader van de Woo (Wet open overheid) inzage te verschaffen in de notulen van aandeelhoudersvergaderingen met en over grondbedrijf Californië BV. Op 6 juni 2023, een week na het verstrijken van de wettelijke beslistermijn, ontving ik bericht van Gedeputeerde Staten dat ze weigerden de gevraagde stukken openbaar te maken. Ik liet het er vervolgens bij zitten.

Tot mijn grote verrassing trof ik bij de deze week openbaar gemaakte documenten ook de afhandeling aan van mijn Woo-verzoek door Gedeputeerde Staten (klik hier en ga naar document nummer 22). Daarin is mijn naam acht keer zwartgelakt. Maar tot mijn grote ergernis is mijn naam daarin ook tot twee keer toe niet onleesbaar gemaakt.

Daardoor komt mijn persoonlijke levenssfeer in het geding. Dat verzin ik niet zelf, nee dat is het oordeel van Gedeputeerde Staten:

‘Daar waar in het document de naam, de handtekening/paraaf en/of andere persoonsgegevens van een derde en/of ambtenaren onleesbaar is gemaakt, zijn wij tot het oordeel gekomen dat openbaarmaking van deze informatie ertoe leidt dat zijn of haar persoonlijke levenssfeer in geding komt, en dat aan die omstandigheid zodanig gewicht moet worden toegekend dat het belang van openbaarmaking daarvoor moet wijken.’

Conclusie: met de zelfbenoemde zorgvuldigheid van Gedeputeerde Staten is het al net zo treurig gesteld als met de zelfbenoemde transparantie.

Intermezzo – Californische gronddeal (2)

Toch nog maar eens grondbedrijf Californië. U weet wel, dat bedrijf dat in 2019 en 2020 grote stroken grond in tuinbouwgebied Californië onderhands en tegen een zeer lage prijs verkocht aan haar eigen toenmalig directeur, Lodewijk Burghout. Die liet vervolgens op die percelen twee zonneparken aanleggen. Wat hierbij van belang is, is dat de provincie Limburg en de gemeenten Horst aan de Maas, Venlo en Venray indirect (namelijk via Greenport BV) aandeelhouder zijn van grondbedrijf Californië.

Dit zaakje is om een aantal redenen onverteerbaar. Ik som er acht op:

1. Onverteerbaar is het ontbreken van enig moreel besef in deze zaak bij de bestuurders en de voormalig directeur van grondbedrijf Californië.
2. Onverteerbaar is dat de (indirecte) aandeelhouders dit zomaar lieten gebeuren.
3. Onverteerbaar is dat de bestuurders Provinciale Staten en de betreffende gemeenteraden niet of niet volledig informeerden over de gang van zaken.
4. Onverteerbaar is dat de gemeenteraad van Horst aan de Maas op 21 september 2021 gewoon verder sliep toen gemeenteraadslid Yvonne Douven (VVD) over Californië luid en duidelijk stelde: ‘De raad is onvolledig geïnformeerd. Van een open en eerlijk proces is geen sprake. Hier kan de gemeenteraad toch niet mee instemmen als ze zichzelf serieus neemt?’
5. Onverteerbaar is dat provinciale en gemeentelijke volksvertegenwoordigers pas wakker werden door onthullingen over de zelfbevoordeling door de voormalig directeur van Californië in de NRC van 14 november 2022.
6. Onverteerbaar is dat de bestuurders van de provincie en de gemeenten nalieten het deksel vol overtuiging van de beerput te tillen, zich defensief opstelden, zich beducht toonden om openheid te verschaffen en niet het benodigde zelfreinigend vermogen aan de dag legden.
7. Onverteerbaar is dat een meerderheid van de leden van Provinciale Staten en de gemeenteraden hun bestuurders daarover nauwelijks het vuur aan de schenen legden en evenmin bereid bleken tot grondige zelfreflectie.
8. Onverteerbaar is dat de bestuurders en een grote meerderheid van de volksvertegenwoordigers nog altijd een fundamentele discussie uit de weg gaan over publiek-private samenwerkingsverbanden zoals grondbedrijf Californië.

Twee weken geleden deed de provincie Limburg aangifte tegen Lodewijk Burghout. Een week geleden berichtte De Limburger dat grondbedrijf Californië een civiele zaak begint tegen zijn voormalige directeur en mogelijk ook tegen zijn voormalige commissarissen. Het zou onverteerbaar zijn als de provincie en de drie betreffende gemeenten niet tegelijkertijd eindelijk volledige openheid verschaffen, diepgaand reflecteren op hun eigen rol in dit zaakje en daaruit conclusies trekken.

(Dit stukje verscheen twee weken geleden in iets andere vorm ook in Via Horst-Venray, maar heeft sindsdien nog niet ingeboet aan actualiteitswaarde)

Intermezzo – Woo-verzoek (8)

Je vraagt om alle notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo BV. En wat krijg je na 387 dagen (55 weken) eindeloos lang wachten? Uitsluitend de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo BV uit 2021, 2022 en 2023. En die zijn dan ook nog eens bijna volledig zwartgelakt, met uitzondering van een enkele passage die betrekking heeft op Californië BV.

Komt ie, de hoogst exclusieve Horst-sweet-Horst top 5 van al dan niet volledig zwartgelakte bladzijden uit de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo BV uit 2021, 2022 en 2023, gerangschikt naar hun het-is-een-puur-genot-voor-het-oog-qua-compositie waarde:

5.

4.

3.

2.

 1.

Intermezzo – Woo-verzoek (7)

Gisteren was het precies een jaar geleden dat ik de gemeente Horst aan de Maas verzocht om mij inzage te geven in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport BV. Ik diende dat verzoek in in het kader van de Wet Open Overheid (Woo).

Gisteren was het precies 270 dagen (bijna 9 maanden, bijna 39 weken) geleden dat ik bij de gemeente Horst aan de Maas een bezwaarschrift indiende tegen haar besluit om mij geen inzage te geven in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport BV.

Gisteren was het precies 168 dagen (bijna 6 maanden, precies 24 weken) geleden dat de gemeente Horst aan de Maas me liet weten naar verwachting in de loop van november een beslissing te nemen over mijn bezwaarschrift.

Gisteren was het precies 127 dagen (ruim 4 maanden, ruim 18 weken) geleden dat de gemeente Horst aan de Maas me liet weten ‘dat ons college naar verwachting in de loop van januari een beslissing op uw bezwaarschrift zal nemen’.

Gisteren was het precies 83 dagen (bijna 3 maanden, bijna 12 weken geleden dat de gemeente Horst aan de Maas me liet weten: ‘Wij hopen en streven ernaar om u in februari de beslissing op bezwaarschrift toe te zenden.’

Gisteren was het precies 64 dagen (ruim 2 maanden, ruim 9 weken) geleden dat de gemeente Horst aan de Maas me liet weten: ‘Op 20 februari a.s. vindt een algemene vergadering van aandeelhouders plaats waarin de ambtelijke lijn, over hoe in dit geval om te gaan met het verzoek tot openbaarmaking van de gevraagde notulen, ook bestuurlijk wordt besproken. We hopen dat dan over het e.e.a. een duidelijk standpunt wordt ingenomen, zodat wij als Horst aan de Maas verder kunnen met de voorbereiding van de beslissing op het bezwaarschrift en jou in dat kader ook duidelijkheid kunnen geven hoe wordt omgegaan met het al dan niet (gedeeltelijk) openbaar maken van de notulen.’

Gisteren was het precies 41 dagen (ruim 1 maand, bijna 6 weken) geleden dat de gemeente Horst aan de Maas me liet weten: ‘We hopen in de loop van maart een beslissing te kunnen nemen op uw bezwaarschrift.’

Vandaag was ik het gezeik moe. Ik heb de gemeente per aangetekende brief gesommeerd me uiterlijk vrijdag 19 april om 12.00 uur na precies 284 dagen (ruim 9 maanden, bijna 41 weken) in kennis te stellen van haar besluit over mijn bezwaarschrift.

(Klik hier, hier, hier, hier, hier en hier voor eerdere stukjes over mijn Woo-verzoek)

Intermezzo – Woo-verzoek (6)

Horst aan de Maas, 15 maart 2024

 Geachte burgemeester, beste heer Palmen,

‘Ik weet het gewoon niet. U kunt het college daarover vragen, maar ik weet het gewoon niet, hoe die zaak over dat Woo-verzoek behandeld is. Ik weet het gewoon niet. Geen idee.’ Zo reageerde u dinsdag in de gemeenteraadsvergadering op vragen van mevrouw Spreeuwenberg van Perspectief. Haar vragen gingen over een Woo-verzoek van een blogger uit Horst. Hij had daarin om inzage gevraagd in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport BV. (Kijk desgewenst hier even terug en ga naar 2.57.20 voor de vragen van mevrouw Spreeuwenberg en naar 3.04.27 voor uw reactie daarop.)

U heeft geen idee, u weet het gewoon niet. Kan gebeuren, overkomt iedereen wel eens. Maar weet u? Ik kan u helpen! Het gelukkige toeval wil namelijk dat ik die blogger ben. Met alle plezier praat ik u hier even bij over de behandeling van dat Woo-verzoek. Op hoofdlijnen dan, ik wil niet al teveel beslag op uw tijd leggen.

Bijna een jaar geleden, op 4 april 2023, diende ik dat Woo-verzoek om inzage in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport BV in. Na enkele maanden ontving ik bericht van een van uw ambtenaren dat mijn verzoek was afgewezen. Tegen dat besluit diende ik een bezwaarschrift in. Dit kwam aan de orde in een hoorzitting van de onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften en klachten. Die commissie oordeelde dat ze pas een besluit kon nemen als ze de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen mocht inzien. Uw ambtenaren hadden daar weinig trek in. Misschien herinnert u zich nog dat ze naar uw mening vroegen en dat u toen schreef: ‘Ik heb er geen moeite mee om de notulen ter inzage te verstrekken aan de commissie. Ik herhaal hier nog maar een keer dat we überhaupt óf het verzoek van dhr. Moorman door moeten leggen naar de plek waar het hoort (het zijn niet onze notulen) of anders die notulen gewoon moeten verstrekken (…). Ik ben van mening dat we hier transparant(er) in kunnen zijn. Ik begrijp niet zo goed waarom we ons in dezen lijken op te stellen “met de instituties”.’

Uiteindelijk kreeg de commissie inzage in de notulen. Daarna kwam ze tot de conclusie dat de gemeente de notulen aan mij diende te verstrekken. Uw ambtenaren waren daar niet zo blij mee. In samenspraak met de overige aandeelhouders van Ontwikkelbedrijf Greenport BV besloten ze op 14 december – ruim acht maanden na de indiening van mijn Woo-verzoek – om een second opinion op het advies van de commissie te vragen. De uitkomst van die second opinion is mij helaas niet bekend (u ziet: ook ik heb soms geen idee). Ik heb wel het sterke vermoeden dat ook de second opinion is dat ik inzage dien te krijgen in de notulen. Drie weken geleden ontving ik namelijk van een van uw ambtenaren het volgende bericht: ‘Zowel het ontwikkelbedrijf als de aandeelhouders hebben kennis genomen van het advies van de bezwarencommissie en kunnen instemmen met de (gedeeltelijke) openbaarmaking van de notulen.’ U zult denk ik wel begrijpen dat ik sindsdien elke dag reikhalzend uitkijk naar de komst van de postbode, maar ook na drie weken heeft die mij nog altijd niet gebracht waar ik op hoop.

Zo, nu heeft u enigszins een idee en weet u in grote lijnen hoe de vlag erbij hangt. Mocht u geïnteresseerd zijn in meer gedetailleerde informatie over de behandeling van mijn Woo-verzoek dan ben ik uiteraard graag bereid u een keer verder bij te praten. Wellicht ten overvloede wijs ik u er ten slotte op dat ik op mijn weblog enkele malen over de ontwikkelingen betreffende mijn Woo-verzoek heb geschreven. Klik daarvoor hier, hier, hier, hier en hier.

Met vriendelijke groet,

Wim Moorman

Intermezzo – Woo-verzoek (5)

Op 4 april vorig jaar vroeg ik de gemeente Horst aan de Maas in het kader van de Wet open overheid (Woo) om mij inzage te geven in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV. Over wat er daarna gebeurde publiceerde ik op 3 januari hier een stukje. Kort samengevat: de gemeente besloot op 6 juni de gevraagde notulen niet aan mij te verstrekken. Daarop diende ik op 9 juli een bezwaarschrift in tegen dit besluit. Dit werd op 19 september behandeld in een hoorzitting van de onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften en klachten. Het enige dat ik daarna nog van de gemeente hoorde was dat ze, tegen alle wettelijke bepalingen in, meer tijd nodig had voor een besluit.

Ruim een week na de publicatie van mijn stukje werd de stilte ineens doorbroken. Gevolg van mijn stukje? Wie weet. Hoe dan ook kreeg ik op 11 januari een telefoontje van de gemeente. En een dag later een e-mail. Met daarin het op 13 november gedateerde advies van de onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften en klachten aan het gemeentebestuur. Uit dat advies:

‘Na bestudering van de informatie waar door bezwaarmaker om is verzocht, komt de commissie tot de conclusie dat het college ten onrechte besloten heeft om de gevraagde informatie niet openbaar te maken. (…) De notulen worden niet aangemerkt als vertrouwelijk aan de overheid meegedeelde bedrijfs- of fabricagegegevens. (…) Het bezwaar is gegrond.’

Bloemetjes buitengezet omdat ik dan eindelijk inzage kreeg in de gevraagde notulen? Vlag uit? Champagnefles ontkurkt? Op tafel staan dansen? Niets van dat alles. Wel met beide benen op de grond gezet: het advies van de onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften en klachten is niet meer dan een advies aan het gemeentebestuur. Dat moet vervolgens een besluit nemen, waarbij het het advies kan negeren. Dat besluit of ik de gevraagde notulen wel of niet mag inzien laat nu alweer tien weken op zich wachten. En het kan ook nog wel even duren voordat het komt, aldus de gemeente:

‘Aangezien de Wet open overheid ons verplicht om in dit geval elke aandeelhouder en het ontwikkelbedrijf in de gelegenheid te stellen om daarover hun zienswijzen te geven en vervolgens een bestuurlijk besluit moet worden genomen over de te nemen beslissing op uw bezwaarschrift, voorzien wij bij nader inzien (en in tegenstelling tot wat is aangegeven in de e-mail van 29 november jl.) dat het niet lukt om dit in januari af te ronden. Wij hopen en streven ernaar om u in februari de beslissing op bezwaarschrift toe te zenden. Wij zullen u van dit proces op de hoogte houden.’

‘Hopen en streven.’ Klinkt anders dan ‘We zullen ons stinkende best doen’. Of ‘Onderste steen boven’. Toch vertrouw ik erop dat het gemeentebestuur het advies van de onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften en klachten opvolgt. En besluit mij inzage te verstrekken in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV. Om die uit juristen bestaande commissie niet te schofferen. Maar ook om te laten zien dat het geen praatje voor de vaak was wat verantwoordelijk wethouder Eric Beurskens (Essentie) afgelopen dinsdag tijdens de raadsavond zei (klik hier en ga naar 3.09.21 uur) toen het ging om Grondexploitatiemaatschappij Californië (onderdeel van Greenport Venlo): ‘We streven in deze situatie naar volledige transparantie.’

Intermezzo – Woo-verzoek (4)

 

2023 was voor mij ook het jaar van mijn eerste Woo-verzoek aan de gemeente Horst aan de Maas. En ook het jaar van mijn tweede Woo-verzoek aan de gemeente Horst aan de Maas. Niet geheel uitgesloten dat ik er ooit een boek over ga schrijven. Voor nu een beknopt feitenrelaas. (Voor de goede orde: een Woo-verzoek is een vraag om openbaarmaking van informatie die zich bij de overheid bevindt. Dit is geregeld in de Wet open overheid (Woo).)

4 april: ik dien een Woo-verzoek in bij de gemeente Horst aan de Maas waarin ik vraag om alle notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV plus alle besluiten van het gemeentebestuur betreffende Californië BV.

24 april: bericht van de gemeente dat het niet lukt om binnen de wettelijke beslistermijn van vier weken een besluit te nemen over mijn verzoek. De gemeente verlengt de beslistermijn conform de wet met twee weken, tot 16 mei.

11 mei: bericht van de gemeente: ‘Het lukt ons helaas niet om uiterlijk op voornoemde datum een besluit te nemen op uw verzoek. Daarvoor bieden wij u onze excuses aan! Wij doen ons best om uiterlijk aan het einde van deze maand een besluit op uw verzoek te nemen.’ En verder: ‘Met betrekking tot de gevraagde verslagen/notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV merk ik op dat die niet aan u zullen worden verstrekt.’

31 mei: nog altijd geen besluit.

6 juni: bericht van de gemeente dat ze heeft besloten mij de besluiten van het gemeentebestuur betreffende Californië BV te verstrekken. En verder: ‘De gevraagde verslagen van de aandeelhoudersvergaderingen van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo B.V. zijn weliswaar in ons bezit, maar worden niet aan u verstrekt.’

9 juli: ik dien een bezwaarschrift in tegen het niet verstrekken van de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV.

15 augustus: uitnodiging van de gemeente voor een hoorzitting van de onafhankelijke commissie voor de behandeling van bezwaarschriften en klachten op 19 september.

19 september: hoorzitting waarin de gemeente en ik onze standpunten toelichten. De onafhankelijke commissie zal vervolgens een advies geven aan het gemeentebestuur over de afhandeling van het bezwaarschrift. ‘U ontvangt deze beslissing, samen met het advies van de commissie, uiterlijk 10 oktober 2023. Als deze termijn niet haalbaar is mag deze met 6 weken worden verdaagd. Mocht dit het geval zijn dan stellen wij u tijdig hiervan op de hoogte.’  

10 oktober: nog altijd geen beslissing.

12 oktober: ik ontvang een 9 oktober gedateerde brief van het gemeentebestuur. ‘Omdat de behandeling van uw bezwaarschrift meer tijd vergt dan aanvankelijk gedacht werd, lukt het ons niet om vóór 10 oktober 2023 een besluit te nemen. Wij maken daarom van de mogelijkheid gebruik die artikel 7:10 Algemene wet bestuursrecht biedt, om het nemen van de beslissing op uw bezwaarschrift met 6 weken uit te stellen tot 21 november 2023.’

21 november: nog altijd geen beslissing.

26 november: ik mail naar de gemeente over het uitblijven van een beslissing. ‘Tot mijn grote teleurstelling werd de termijn van 10 oktober niet gehaald. Tot mijn grote ergernis is blijkbaar ook de termijn van 21 november niet gehaald. Tot mijn grote woede heeft u mij daarvan niet in kennis gesteld.’

29 november: mail van de gemeente. ‘Wij willen onze excuses aanbieden voor het feit dat het ons niet is gelukt om tijdig, dat wil zeggen uiterlijk 21 november 2023, een beslissing op uw bezwaarschrift te laten nemen. Wij begrijpen uw teleurstelling dat u hierover niet tijdig bent geïnformeerd. Op 13 november jl. ontvingen wij het advies van de bezwarencommissie. Wij moeten ook met de andere aandeelhouders bespreken hoe om te gaan met de vertrouwelijkheid van de verslagen. Dit overleg zal pas op 13 december plaatsvinden. Dit betekent dat ons college naar verwachting in de loop van januari een beslissing op uw bezwaarschrift zal nemen. Mocht dat bij nader inzien onverhoopt niet lukken, dan zullen wij u daarover berichten.’

29 november: ik dien een nieuw Woo-verzoek in bij de gemeente Horst aan de Maas: ‘Ik vraag hierbij om inzage in alle documenten, (gespreks)verslagen, mails, whatsappberichten en andere correspondentie aanwezig ten gemeentehuize inzake het Woo-verzoek van W.J. Moorman dd 4-4-2023.’

29 november: bericht van de gemeente: ‘Uw Woo-verzoek hebben wij op 29 november 2023 ontvangen. U krijgt binnen 4 weken een reactie van de gemeente.’

30 november: ik mail de gemeente over de op 29 november van haar ontvangen mail. ‘Mijn communicatie met de gemeente Horst aan de Maas over mijn Woo-verzoek van 4 april kenmerkt zich door een aaneenschakeling van onzorgvuldigheden van de zijde van de gemeente. Daarvoor worden dan in sommige gevallen excuses aangeboden. Vervolgens gaat men dan weer over tot de orde van de dag. Uw excuses zou ik pas als oprecht ervaren als u had laten blijken dat die excuses zich ook vertalen in daden. Bijvoorbeeld door gewoon uitvoering te geven aan het advies van de bezwaarcommissie. Of door mij, in afwachting van het besluit van het college en ter compensatie van het overschrijden van de wettelijke beslistermijn door de gemeente, alvast het advies van de bezwarencommissie toe te zenden. In plaats daarvan laat u mij weer minimaal twee maanden lijdzaam afwachten.’

27 december: de vier weken waarbinnen de gemeente zou reageren op mijn Woo-verzoek van 29 november zijn verstreken zonder dat ik een reactie heb ontvangen.

3 januari: ook ruim 25 weken na het indienen van mijn bezwaarschrift en zes weken na de overschrijding van de wettelijke beslistermijn over mijn bezwaarschrift heeft de gemeente nog altijd geen besluit genomen over mijn bezwaarschrift. Ook een week na het verstrijken van de wettelijke reactietermijn op mijn Woo-verzoek van 29 november heb ik nog altijd geen reactie ontvangen. Op mijn mail van 30 november heb ik evenmin een reactie ontvangen.

Tussenconclusie: Something is rotten in the State of Denmark.

N.B. Klik hier, hier en hier voor eerdere Horst-sweet-Horst-stukjes over mijn eerste Woo-verzoek.

Intermezzo – Horst aan de Maas in De Groene!

In zijn verkiezingsspecial wijdde weekblad De Groene Amsterdammer vorige week een reportage van liefst zes pagina’s aan Horst aan de Maas. Die zes pagina’s zijn het lezen meer dan waard, heus niet alleen omdat mijn geliefde zus Marij erin wordt geciteerd met het aloude Horster gezegde ‘ge kunt ut maes neet in ut vaerke laote staeke’. (Let op: alleen vandaag kun je het artikel gratis lezen. Doe dat door op deze link te klikken.)  

De kloof tussen stad en platteland, de omgang met statushouders, de teloorgang van het CDA, ontwikkelbedrijf Greenport, PHIEN, jeugdcentrum De Vlies, de Poolse supermarkten, windmolens, het Beheerplan Tractiemiddelen en Mechanische Gereedschappen 2023-2032, de huisvesting van arbeidsmigranten, de regenboogvlag: wat stelt Koen Haegens, de in Horst geboren redacteur van De Groene, eigenlijk niet aan de orde in zijn evenwichtige artikel waarin hij de vinger op een aantal zere plekken legt?

Wethouder Eric Beurskens (Essentie) bevestigt in het artikel nog maar eens het uit de klauwen lopen van Greenport: ‘Het ging veel sneller dan verwacht. Daardoor werd de schaal totaal anders.’ Haegens:

‘Het is tekenend voor wat er met Horst aan de Maas in zijn geheel is gebeurd. Niemand die hier een revolutie wenste. Toch zijn, als gevolg van het beleid dat economische groei nastreeft door commerciële bedrijven ruim baan te geven, grote delen van de plattelandsgemeente onherkenbaar veranderd.’

En Marij? Die komt vooral aan het woord over de ‘samenloop’, bijna een jaar geleden, met als doel om de crisisnoodopvang voor asielzoekers in de Kasteelse Bossen te behouden. Haegens kan het nauwelijks geloven:

‘Een gemeente waar niet tegen, maar vóór asielzoekers actie wordt gevoerd. Waar de meest vocale critici een tekort aan voorzieningen hekelen, in plaats van boos te worden over wat het allemaal kost. En dat niet in een progressieve studentenstad, maar in Noord-Limburg. Uitgerekend in een van die agrarische gebieden waar een gapend gat zou worden ervaren tussen de eigen conservatieve waarden en de progressieve wensen van Den Haag, van gastvrijheid voor vluchtelingen tot natuurbehoud tot energietransitie. Uitgerekend in mijn geboortedorp.’

De tweehonderd deelnemers aan die samenloop in de stromende regen deden iets dat Frans Timmermans pas afgelopen woensdagavond deed, toen het te laat was: kleur bekennen, laten zien waarvoor ze staan, vol overtuiging opkomen voor medemensen, solidariteit en medeleven betonen, hun nek uitsteken en zich krachtig uitspreken. Had Timmermans zich eerder van deze kant laten zien, dan was het zelfs niet geheel onmogelijk geweest dat ik op hem had gestemd. Politieke partijen zijn op aarde om hun idealen te verwezenlijken en niet om kiezers naar de mond te spreken.

Intermezzo – Greenport

Uren en uren vergaderde de gemeenteraad van Horst aan de Maas twee weken geleden over het ontwikkelen van een nieuw bedrijventerrein in Greenport Venlo. Wat me daarvan het meest is bijgebleven is een uitspraak van wethouder Eric Beurskens (Essentie): ‘We hadden nooit verwacht dat wij bedrijven zouden krijgen die zo groot zijn als die nu in Greenport staan. Ik denk dat we een beetje zijn overvallen in de loop der jaren door wat daar allemaal gebeurde.’ Eerlijk? Jazeker! Maar vooral toch schokkend.

Greenport Venlo is de naam voor het gebied tussen Venlo en Venray. Een enigszins verhullende naam: zoveel groen resteert er niet tussen beide plaatsen. Mede debet daaraan is Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo, de beheerder en ontwikkelaar van Greenport Venlo. Aandeelhouders van het Ontwikkelbedrijf zijn de gemeenten Horst aan de Maas, Venlo en Venray en de provincie Limburg.

‘Ruimte voor ontwikkeling’ voert het Ontwikkelbedrijf als slogan. Wat je ook op het Ontwikkelbedrijf aan kunt merken, die slogan heeft het dubbel en dwars waargemaakt. Zo heeft het ruim baan geboden aan de ontwikkeling van Trade Port Noord. Onder regie van het Ontwikkelbedrijf is dit gebied van vierhonderd hectare tussen Blerick, Grubbenvorst en Sevenum het afgelopen decennium volgeplempt met gigantische bedrijfshallen. De menselijke maat is er ver te zoeken. Van het oorspronkelijke open landschap is niets meer over. ‘Natuur’ is hier gereduceerd tot schaamgroen, schaamschapen, schaamwallen en schaamwater.  

Berouw komt na de zonde. De binnenkort afzwaaiende directeur van Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo, Ruud van Heugten, verklaarde twee jaar geleden schaamteloos dat hij voorstander was van strengere richtlijnen voor de bouw van gigantische distributiecentra. En zich achter z’n oren krabbend realiseert Eric Beurskens zich nu ineens dat de slokop met de naam Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo misschien wel eens teveel ruimte kan hebben gekregen en dat we nu met z’n allen met de gebakken peren zitten.

‘We stonden erbij, we keken ernaar en we lieten het maar gebeuren’, zeggen de directeur en de wethouder in feite. Waarom lieten we het maar gebeuren? Hoe kan dat, nota bene bij een bedrijf waarvan drie gemeenten en de provincie de aandeelhouders zijn? Was de almaar voortdenderende trein echt niet te stoppen? Waarom heeft niemand z’n mond open gedaan? Heeft iedereen, bestuurders en gemeenteraden voorop, collectief zitten slapen? Zijn ze gevallen voor mooie praatjes?

(Dit stukje verscheen vorige week woensdag ook in Via Horst-Venray)

Intermezzo – Wet open overheid (3)

Vorige week schreef ik hier dat ik zowel bij de gemeente Horst aan de Maas als de provincie Limburg had gevraagd om inzage in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV. Dit in de hoop daarin informatie aan te treffen over de omstreden gronddeal van Grondexploitatiemaatschappij Californië. Ik had daarbij een beroep gedaan op de Wet open overheid (Woo; voorheen Wet openbaarheid van bestuur ofwel Wob).

Ik schreef ook dat zowel gemeente als provincie na respectievelijk negen en zeven weken, in strijd met de Wet open overheid en tot mijn grote ergernis, nog altijd geen besluit over mijn verzoek hadden genomen. Welnu, de inkt van mijn column was nog niet droog of beide besluiten ploften met een doffe klap op mijn deurmat. Zal je altijd zien.

In veel te moeilijke taal voor een niet juridisch geschoold iemand als ik berichtten zowel de gemeente als de provincie dat ze hadden besloten mij geen inzage te geven in de gevraagde notulen. Voor de motivering van dat besluit hebben ze allebei een karrenvracht aan woorden nodig. Voor het overtreden van de wet wat betreft de besluittermijn, zijn ze allebei veel minder kwistig met woorden. De provincie doet er zelfs helemaal het zwijgen toe. De gemeente Horst aan de Maas constateert droogjes dat het ‘helaas niet is gelukt’ binnen de wettelijke termijn een besluit te nemen en refereert aan eerder daarvoor aangeboden excuses.

Het handelen van zowel gemeente als provincie riekt sterk naar willekeur: allebei beroepen ze zich op de wet om mij geen inzage te geven in de gevraagde notulen, maar als het gaat om de besluittermijn dan geldt diezelfde wet voor allebei ineens blijkbaar niet meer. Kwalijk. Hoogst kwalijk. Bepaald niet bevorderlijk voor mijn rechtsgevoel.

Wat mijn ergernis nog vergroot is hoe apathisch het openbaar bestuur en de politiek in het algemeen, maar die van Horst aan de Maas in het bijzonder, vanaf het begin, inmiddels al enkele jaren geleden, hebben gereageerd op de Californiëdeal. Dat de VVD in Horst aan de Maas nu pleit voor een onafhankelijk onderzoek naar de rol van de gemeente in het dossier Californië valt daarom alleen maar toe te juichen. Dat huidige en voormalige bestuurders in het geval van zo’n onderzoek niet betrokken mogen zijn bij de formulering en uitvoering van de onderzoeksopdracht is vanzelfsprekend. Maar wat is nog vanzelfsprekend in dit schandaal, zoals we het onderhand toch wel mogen noemen? Gelukkig staat volgens Yvonne Douven, fractievoorzitter van de VVD, in elk geval de voltallige gemeenteraad achter het idee van een onafhankelijk onderzoek, uit te voeren door de gemeenteraad (klik hier).

(Dit stukje verscheen vandaag in iets andere vorm ook in Via Horst-Venray)

Intermezzo – Wet open overheid (2)

Op 14 november van het afgelopen jaar onthulde de NRC dat Grondexploitatiemaatschappij Californië in 2019 en 2020 grote stroken grond in tuinbouwgebied Californië onderhands en tegen een zeer lage prijs had verkocht aan haar eigen directeur, Lodewijk Burghout. Via zijn eigen bedrijf voor zonne-energie liet Burghout vervolgens op die percelen twee zonneparken aanleggen. De provincie Limburg en de gemeenten Horst aan de Maas, Venlo en Venray zijn betrokkenen in deze zaak omdat ze indirect (namelijk via Ontwikkelbedrijf Greenport BV) aandeelhouder zijn van Grondexploitatiemaatschappij Californië.

Het artikel in de NRC en daaropvolgende artikelen in De Limburger deden nogal wat stof opwaaien. Er werd een onderzoek gedaan waarvan de uitkomsten nog altijd geheim zijn. Een ander onderzoek is nog altijd gaande. Bestuurders hebben collectief besloten hun mond te houden zo lang dat onderzoek niet is afgerond. De Horster wethouder Eric Beurskens (Essentie) heeft zelfs op een bepaald moment verklaard dat hij het geheime onderzoek wel in z’n bezit had maar het niet wilde lezen want ‘dan moet ik er iets over vertellen en dat wil ik helemaal niet’.

In tegenstelling tot Beurskens wilde ik dat onderzoek wél lezen en er wél iets over vertellen. Als betrokken burger was al die vakkundig geproduceerde mist en al dat bewuste getraineer me namelijk te veel. Daarom vroeg ik zowel bij de gemeente Horst aan de Maas als de provincie Limburg in het kader van de Wet open overheid (Woo; voorheen Wet openbaarheid van bestuur ofwel Wob) om inzage in de notulen van de aandeelhoudersvergaderingen van Greenport BV. 

Ik diende die verzoeken in op respectievelijk 4 en 20 april. Volgens de wet moet een overheidsorgaan binnen vier weken een besluit nemen over zo’n verzoek. Lukt dat niet dan staat de wet toe de beslistermijn met twee weken te verlengen. Inmiddels zijn we respectievelijk bijna negen en bijna zeven weken verder maar van zowel de gemeente als de provincie heb ik nog altijd geen bericht over het besluit ontvangen, laat staan dat ik de gevraagde stukken heb gekregen.

Inmiddels word ik gekweld door de vraag wat me het meeste stoort: die niet te verteren gronddeal in Californië? De ondoorzichtige manier waarop overheden, bestuurders en politici daarmee zijn omgegaan en nog steeds omgaan? Of toch het feit dat overheden zich niet houden aan de door henzelf opgestelde regeltjes, wetten aan hun laars lappen en daarmee de democratie van binnenuit ondermijnen?

(Dit stukje verscheen vandaag ook in Via Horst-Venray. Inmiddels heeft de gemeente Horst aan de Maas wel een besluit genomen. Daarover later meer – als niet-jurist kost het me even om het besluit te duiden.)

Intermezzo – Het verdriet van Marijke, Adri en Bernadette

‘Toen we hier pas woonden kon je in de verte nog De Knoepert zien liggen’, zegt Marijke Hirs (73). ‘We’ zijn Marijke en haar man Adri Lukker (75). ‘Hier’ is de verbouwde boerderij van Marijke en Adri aan de Zeesweg in Sevenum waarin ze sinds 1984 wonen. De Knoepert in Blerick was tot aan zijn sloop in 1999 de grootste flat van Nederland. Ook Bernadette Minten-van de Riet (63) had jarenlang zicht op De Knoepert. Ze woont al haar hele leven aan de Venloseweg, met een beetje fantasie zou je haar de achterbuurvrouw van Marijke en Adri kunnen noemen. Bernadette herinnert zich zelfs dat de Venloseweg niet meer dan een zandweg was. Uit mijn eigen jeugd staat me de eindeloze lege vlakte tussen Sevenum en voormalig woonwagenkamp De Römer nog helder voor de geest. Hoe anders is het nu.

Het is donderdagavond. We zitten met z’n vieren aan de keukentafel van Marijke en Adri. Ruim twee uur. Om te praten over de ontwikkelingen in het gebied rondom de Zeesweg en de Venloseweg. Het gesprek verloopt zoals een goed keukentafelgesprek behoort te verlopen: volkomen ongestructureerd. Feiten, anekdotes, geruchten, krantenknipsels, herinneringen, foto’s, beschuldigingen en wat dies meer zij vliegen over tafel. Zo’n feit is bijvoorbeeld dat van de eindeloze lege vlakte tussen Sevenum en Blerick niets meer over is. In steeds hoger tempo zijn beide plaatsen elkaar genaderd. Wat leeg was is volgebouwd met grootschalige bedrijvigheid, veelal gevestigd in megalomane hallen, cynisch genoeg allemaal onder de benaming Greenport. De definitieve bezegeling van de eenwording van Sevenum en Blerick staat voor de deur. In het geval van de Lukkers zelfs letterlijk: de voorbereidingen om de vijftien hectare tussen Venloseweg, Zeesweg en Dorperdijk vol te bouwen met immense, minimaal vijftien meter hoge hallen van de van oorsprong Franse logistiekgigant Geodis zijn in volle gang. Adri: ‘Vorig jaar zaten daar nog kraanvogels te foerageren.’

Dat de veelvraat die Greenport heet intussen ook zijn oog zou hebben laten vallen op ’t Hetje – zeg maar het gebied tussen Zeesweg en Molenbeek – is vooralsnog niet meer dan een gerucht. Mocht dit werkelijkheid worden dan zouden de Lukkers het veld moeten ruimen, inclusief de deels openbare groene oase die ze op hun perceel tot stand hebben gebracht.

Ik proef bij Marijke, Adri en Bernadette van alles: onbegrip, cynisme, strijdbaarheid, verbittering. Toch is de overheersende gemoedstoestand denk ik verdriet. Verdriet om wat hen persoonlijk is en wordt aangedaan. Maar misschien nog wel meer verdriet om de overrompelende snelheid waarmee de belangen van de buurtbewoners en het landschap worden platgewalst, om het welbewust verstoren van een eeuwenoude balans, om het gehuichel van bestuurders, om het altijd maar weer vooropstellen van het economisch belang, om de leugentjes, om de teloorgang van de menselijke maat, om de politiek die het allemaal maar heeft laten gebeuren, om het genadeloos vernietigen van kleinschaligheid. Bernadette, met een variant op een aloude Sevenumse slogan: ‘Zaerum waas biëstig schoeën!’

Wat Marijke, Adri en Bernadette precies vrezen van Klavertje 5, de verhullende benaming van dit onderdeel van Greenport? Verslechtering van de leefbaarheid door geluidsoverlast en lichtvervuiling. En door een enorme toename van zwaar vrachtverkeer – wat wil je anders met 102 laaddoks in de planning? Arbeidsmigranten zijn niet hun grootste angst. Marijke: ‘Wij zijn hier ook ooit vanuit het westen naartoe verhuisd als arbeidsmigranten.’

Ze voelen zich verjaagd, niet gehoord, in de steek gelaten door de gemeente. Toch hebben ze nog altijd hoop dat de Raad van State een stokje voor de vestiging van Geodis zal steken. Denk trouwens niet dat ze tegen elke vorm van bebouwing zijn. Het is het grove geweld van nu dat hun tegen de borst stuit, met bijvoorbeeld een woonwijk zouden ze bijvoorbeeld goed kunnen leven.

Waar de dreigende ruimtelijke ontwikkelingen de afgelopen jaren wel toe hebben geleid: de buurtbewoners hebben een veel hechtere onderlinge band gekregen. Aanvankelijk streed iedereen voor zijn eigen zaak, maar geleidelijk drong het besef door dat ze samen sterker staan. Bernadette: ‘Greenport heeft ervoor gezorgd dat we dichter naar elkaar toe zijn gegroeid.’

Een dag later fiets ik nog eens door het gebied om wat foto’s te maken. Nu al is de verkeersdrukte er groot. Als je hier het afgelopen jaar niet meer bent geweest, ben je binnen de kortste keren je oriëntatie kwijt. Het schaamgroen, een passender woord dan de bestuurlijke term ‘landschappelijke inpassing’, is al aangeplant.

Verdrietig allemaal inderdaad. Gelukkig zijn er ook tekenen van strijdbaarheid te zien.