Klein mysterie 653 – Schaliegas (2)

‘Namens @bernheze_gem steun gegeven aan motie van oa Boxtel die schaliegas afwijst #vngjaarcongres Motie is aangenomen!’, twitterde mijn nicht Marieke Moorman, burgemeester van Bernheze, afgelopen woensdag. Bernheze bevond zich daarmee in goed gezelschap: 72 procent van de Nederlandse gemeenten stemde op het jaarcongres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vóór een motie van de gemeenten Boxtel en Noordoostpolder waarin boringen naar schaliegas worden afgewezen. Venlo bijvoorbeeld sprak zich ook uit tegen schaliegas, blijkt uit een bericht op de website van Omroep Venlo (klik hier).

‘Hoe zou de gemeente Horst aan de Maas hebben gestemd?’, zo vroeg ik me af na het lezen van de tweet van Marieke. De leden van ons gemeentebestuur twitterden veel en van alles over hun belevenissen op het VNG-congres, maar over de schaliegasmotie geen woord.

De gemeenteraad van Venlo besprak de motie in zijn vergadering van 27 mei. Dit naar aanleiding van een brief van de indieners van de motie, de gemeenten Boxtel en Noordoostpolder. Zou de gemeenteraad van Horst aan de Maas die brief dan niet hebben ontvangen? Of wel hebben ontvangen, maar niet hebben besproken? Ik kon het me niet voorstellen en keek het na. Wat denk je? Geen spoor van de brief! Raarrrr. Totdat ik ineens de tegenwoordigheid van geest had de agenda van de komende gemeenteraadsvergadering, op 23 juni, erop na te slaan. En jawel hoor, bij de ingekomen stukken, stuk 19: ‘Brief van de gemeenten Boxtel en Noordoostpolder d.d. 12 mei 2015 (ons kenmerk 15-0041538) inzake aankondiging motie.’

Dus: op 12 mei is een brief binnengekomen over een op 3 juni te nemen besluit. Die brief wordt niet behandeld in de gemeenteraadsvergadering van 26 mei (een week vóór het te nemen besluit), maar in de vergadering van 23 juni (drie weken ná het te nemen besluit). De logica hiervan ontgaat me ten enenmale. En maakt de vraag hoe de gemeente woensdag (3 juni) heeft gestemd des te prangender. 

Bij mijn weten – corrigeer me als het niet zo is, ook ik ben niet onfeilbaar – heeft de gemeenteraad op 18 december 2013 voor het laatst over schaliegas gesproken. De SP diende toen een motie in om Horst aan de Maas tot schaliegasvrije gemeente te verklaren. Die kreeg alleen steun van de PvdA-PK. De andere partijen vonden het in navolging van verantwoordelijk wethouder Huub Dinghs te vroeg om een standpunt in te nemen. Op initiatief van Twan Hoeijmakers (Essentie), die zich een vurig pleitbezorger van schaliegas betoonde en schermde met een deskundige die wel eens eventjes zou komen vertellen hoe het zat met dat schaliegas, werd afgesproken er op een later moment uitvoeriger over te debatteren.

Het kan bijna niet anders of ik heb dat uitvoeriger debat dan toch gemist. Zo niet, dan neem ik aan dat het gemeentebestuur woensdag blanco heeft gestemd (er was immers nog geen standpunt). En zou het dan niet eens tijd worden dat Horst aan de Maas, zo ongeveer als laatste gemeente in Nederland, een standpunt over schaliegas inneemt? 

Intermezzo – Gemeenteraad (5)

Terwijl de drie dolle dagen nog moeten komen, zijn de twee dolle dagen alvast voorbij. In twee dagen vergaderde de gemeenteraad van Horst aan de Maas afgelopen week in totaal bijna zeven uur (klik hier en hier). Bij elkaar leverden die zeven uur stof op voor wel tien Horst-sweet-Horststukjes. Maar laat ik me beperken tot een korte samenvatting van de meest memorabele momenten.

Om te beginnen de Floriade. De Floriade was een gigantisch succes. Maar voor zover de Floriade geen gigantisch succes was, komt dat door de SP. Zo vallen de ruim twee uur die de raad wijdde aan de bespreking van het rapport van de commissie-Hendrikx over de Floriade het beste samen te vatten. Zoals Tom-Jan Meeus afgelopen zaterdag schreef in NRC Handelsblad: ‘Geen fouten toegeven: je kunt zeggen dat het bij het politieke vak hoort, dat nu eenmaal vergt dat je fouten soms vaardig weet te verbergen.’ Die vaardigheid moet hier nog worden geleerd, maar het verbergen lukte alvast prima. Een mea culpa? Wat is dat?  

Over naar trapveldje in Hegelsom (klik ook hier en hier). Staat al meer dan een jaar bijna permanent onder water. Wethouder Ger van Rensch (CDA) beloofde in de gemeenteraadsvergadering van 11 maart al beterschap, hij zei toen in de veronderstelling te hebben verkeerd dat de problemen met het veldje tot het verleden behoorden. Driekwart jaar later behoren de problemen nog altijd niet tot het verleden. Sterker: er is niets veranderd. Op een vraag van Roy Bouten (PvdA-PK) verklaarde dezelfde wethouder andermaal verrast te zijn dat de problemen nog altijd niet zijn opgelost. Hoe nu verder? ‘Ik neem aan dat het op te lossen is. We zoeken uit hoe het verder moet.’ Excuses aan Hegelsom of op z’n minst de Hegelsomse jeugd? Ben je gek!

Schaliegas dan. Precies zoals in september al door Horst-sweet-Horst voorspeld achtte een ruime meerderheid van de raad – uiteraard onder aanvoering van het CDA – een motie van de SP om Horst aan de Maas tot schaliegasvrije gemeente te verklaren ‘te prematuur’, hoewel het rijk nota bene al een vergunning schijnt te hebben afgegeven voor proefboringen in de Peel. Bepaald hilarisch was op dit punt de bijdrage van raadslid Twan Hoeijmakers (Essentie) die het deed voorkomen alsof de wereld, Horst aan de Maas voorop, vergaat als niet wordt overgegaan tot schaliegaswinning.

Verder met het collegevoorstel om zondagsopenstelling van winkels mogelijk te maken. De behandeling van dit agendapunt bood een fraai inzicht in de verhoudingen binnen het CDA. De CDA-fractie ziet die zondagsopenstelling vooralsnog niet zitten. Dit in navolging van Centrummanagementvoorzitter en (CDA-lid) Jan Nabben en dus in tegenstelling tot haar vier vertegenwoordigers in het college van burgemeester en wethouders. Werkelijk bespottelijk is de CDA-eis dat alvorens over te gaan tot zondagsopenstelling eerst de verenigingen geconsulteerd dienen te worden. Hoezo de verkiezingen zijn weer in aantocht?

Gaan we door met het voorstel 30 duizend euro uit te trekken voor een onderzoek naar de aanleg van glasvezel in het buitengebied. Loopt het CDA bij de zondagsopenstelling aan de leiband van Jan Nabben, dit agendapunt maakte duidelijk dat wethouder Paul Driessen (Essentie) aan de leiband loopt van een werkgroep van inwoners die pleit voor aanleg van glasvezel in het buitengebied. Verschillende fracties pleitten ervoor het onderzoek uit te breiden naar andere vormen van snel internet, maar de wethouder achtte zich gebonden aan de glasvezel van de werkgroep. Het adagium ‘Wie betaalt, bepaalt’, bleek in dit speciale geval geen opgeld te doen. Helemaal tenenkrommend werd het toen Marlies Janssen-Kusters (CDA), ondernemer in het buitengebied en dus direct belanghebbende, begon aan een onvervalste oratio pro domo.

Rest nog te vermelden dat de bespreking van de bestemmingsplanwijziging Kloosterstraat in Tienray voor de tweede achtereenvolgende keer op het laatste moment van de agenda werd afgehaald. De wijziging is noodzakelijk omdat iemand, toevallig of niet een (CDA-) gemeenteraadslid, aan de Kloosterstraat een woning wil bouwen. De beoogde locatie grenst aan het Molenbeekdal en woningbouw aldaar druist in tegen alle ter plekke geldende plannen, visies en voorschriften. Het gemeentebestuur wringt zich nu al maanden in allerlei bochten de bouw van de woning toch mogelijk te maken. Vooralsnog dus tevergeefs, maar waarom zou je eigenlijk recht moeten willen praten wat krom is?

Klein mysterie 482 – Schaliegas (1)

Hilarisch artikel vanochtend in De Volkskrant over de protestbijeenkomst van afgelopen zaterdag in Boxtel en omgeving tegen de mogelijke winning van schaliegas. Centraal in het stuk staat Jan Vos, Tweede Kamerlid voor de PvdA. Jan heeft een lastige opdracht meegekregen van Diederik: hij dient zich uit te spreken tegen boringen naar schaliegas, maar ze tegelijkertijd ook niet helemaal uit te sluiten. Jan kwijt zich, blijkens het artikel, de hele dag voortreffelijk van deze taak. Totdat hij in Haaren een lelijke uitglijder maakt en zegt: ‘Ik zal niet instemmen met proefboringen in Nederland.’ Dat wordt ongetwijfeld strafregels schrijven voor Jan: Ik zal mij nooit meer ronduit voor of tegen iets uitspreken, maar altijd een voorbehoud, hoe klein ook, inbouwen, zodat ze mij nooit kunnen pakken. Vijfhonderd keer, zou dat genoeg zijn?

Haaren is een van de 64 Nederlandse gemeenten die zich tegen de winning van schalie- en steenkoolgas onder hun grondgebied hebben verklaard. Horst aan de Maas – waarvan de bodem in elk geval steenkoolgas herbergt en mogelijk ook schaliegas – behoort vooralsnog niet tot deze gemeenten. Maar wat niet is kan natuurlijk altijd nog komen. In een brief de dato 28 augustus roept de Stichting Schaliegasvrij Nederland het gemeentebestuur namelijk op Horst aan de Maas schalievrij te verklaren (klik hier, zie brief 10). Zal dat inderdaad gebeuren? Natuurlijk niet – we zijn hier in Horst aan de Maas.

Als de brief op 8 oktober aan de orde komt, zal een raadsmeerderheid ongetwijfeld zeggen: ‘Schalie- dan wel steenkoolgaswinning is momenteel niet aan de orde in Horst aan de Maas en daarom is een raadsuitspraak nu niet opportuun.’ Een interessante vraag is hoe groot deze raadsmeerderheid zal zijn. Essentie zal er zeker toe behoren. Het CDA eveneens: de kerk in het midden laten is deze partij wel toevertrouwd. Bovendien lijken haar goeroes Aalt Dijkhuizen en Adjiedj Bakas eerder voor- dan tegenstander van schalie- en steenkoolgaswinning. SP en hoogstwaarschijnlijk D66 zullen niet tot de raadsmeerderheid behoren.

Resteren de PvdA en haar op sterven na dode aanhangsel PK. Géén raadsuitspraak is helemaal in de geest van Diederik. Spreekt de PvdA(-PK) zich onomwonden uit tegen schalie- en steenkoolgaswinning onder Horster bodem dan dreigen dezelfde strafregels als voor Jan Vos. Van de andere kant: Diederik heeft op dit moment wel andere dingen aan z’n hoofd, voor de lokale afdeling en fractie is dit nou eens een mooi item om zich mee te profileren (nooit weg met gemeenteraadsverkiezingen in aantocht) en voor verstoorde verhoudingen in de coalitie is het een zaak van te weinig gewicht. Mijn voorspelling is daarom dat de PvdA(-PK)-fractie Diederik trotseert en zich op 8 oktober uitspreekt tegen de mogelijke winning van schalie- dan wel steenkoolgas onder Horster bodem.

(En nu maar hopen dat Diederik zich er niet al op voorhand mee gaat bemoeien omdat hij één Jan Vos meer dan genoeg vindt.)