Klein mysterie 240 – Herbouw

Op 26 november 2009 vermeldde wethouder Leon Litjens op z’n weblog dat hij overleg had gehad ‘inzake de herontwikkeling van een oud-cultuur-historisch gebouw dat in de oorlog vernietigd is’. Dat verleidde mij uiteraard meteen tot een top 5 van mogelijk te herontwikkelen oude cultuurhistorische gebouwen die in de Tweede Wereldoorlog zijn vernield. Daarna bleef het stil. Mijn top 5 riep geen enkele reactie op en de afgelopen zeventien maanden heb ik Leon Litjens niet kunnen betrappen op enig initiatief dat wees in de richting van ‘herontwikkeling van een oud-cultuur-historisch gebouw dat in de oorlog vernietigd is’. Heel voorzichtig begon ik enige hoop te koesteren dat hij was bekeerd tot mijn standpunt: liever koesteren wat er nu nog is, dan wederopbouwen wat er niet meer is. Die beginnende hoop werd twee weken geleden de grond ingeboord. Lees wat de wethouder blijkens z’n weblog op 26 maart uitvoerde: ‘Vanochtend had ik regionaal overleg met de wethouders Economische Zaken en dagelijks bestuur vergadering Greenpark Venlo. Daarna ben ik naar Sittard gereden om een herbouwd cultuur-historisch erfgoed te bezichtigen. Dit omdat wij in Horst aan de Maas bekijken of een cultuurhistorisch gebouw dat in WO II was vernietigd herbouwd kan worden met een eigentijdse functie.’Dus toch! De vraag bleef: om welk gebouw zou het gaan? Viel er soms iets af te leiden uit het feit dat de wethouder naar Sittard afreisde? Wat is het in zo’n geval toch een genot dat Horst-sweet-Horst inmiddels beschikt over een uitgebreid correspondentennetwerk. Bovendien wil het toeval dat Horst-sweet-Horst uitgerekend in Sittard over een correspondent beschikt die in Horst is geboren, hier als tiener de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt en nu al meer dan vijftig jaar in Sittard woont. Ik mailde hem daarom het volgende:
‘Twee vragen die voor jou als geboren Horstenaar en getogen Sittardenaar appeltje eitje moeten zijn: 1. welk herbouwd cultuur-historisch erfgoed zou de wethouder in Sittard hebben bezichtigd? 2. welk cultuurhistorisch in WO II vernietigd Horster gebouw zou de wethouder willen heropbouwen?’Dit was de reactie van mijn Sittardse correspondent:
‘Eerst het appeltje. Geen idee. In Sittard ken ik geen ‘vernietigd’ cultuur-historisch erfgoed dat herbouwd is. Als je ‘vernietigd’ ruim mag opvatten en als ‘in verval geraakt’ interpreteren, zou het kunnen gaan om de restauratie van het Kloosterkwartier aan de Oude Markt. In Sittard is tegenwoordig alles in kwartieren verdeeld, maar eigenlijk zijn het gewoon de twee kloosters die links en rechts naast de basiliek liggen. Appartementen, een hotel, restaurant, kantoren en winkels – je kunt het je wel voorstellen - , maar niets cultureels. Overigens wel mooi gedaan, voor zover het klaar is, en heel veel bezichtigd.
Dan het eitje. Ook geen idee. Wat moet ik me in dit geval trouwens bij een cultuurhistorisch gebouw voorstellen: de vooroorlogse Horster schouwburg? In Horst zijn m.i. alleen tijdens het bombardement van 12.10.44 zware verwoestingen aangericht. Wat toen verdwenen is, is allemaal herbouwd of althans: al deze plaatsen zijn weer bebouwd. Maakt me wel nieuwsgierig. Houd me op de hoogte svp.’
Inderdaad, daar heb je wat aan, aan zo’n correspondent.Tot nader order houd ik het er maar op dat er plannen zijn voor de wederopbouw van kasteel Broekhuizen.

Top 5 – Vreemd genoeg compleet uit de aandacht verdwenen zaken (2)

Weer een jaar voorbij. In een opsomming van wat er allemaal gebeurde in 2010 heb ik geen zin. Te banaal, te voor de hand liggend. Nagaan wat er niet gebeurde is interessanter. Maar wacht: heb ik dat al niet eerder gedaan? Klopt! 28 december 2009: ‘Top 5 van in 2009 vreemd genoeg compleet uit de aandacht verdwenen zaken.’ Eens kijken of daar nog iets bijzit voor 2010:

5. Tal van wederopbouwprojecten.28 december 2009: ‘Al maanden geen nieuws meer over de herbouw van de stations van America en Griendtsveen, de Sint-Joriskapel in Hegelsom en de boerderij bij de molen in Meterik.’ In 2010 niets nieuws onder de zon, dus die houden we er in. Moge het in 2011 mooi zo blijven. Van de notabelen met wederopbouwplannen voor de ruïne van kasteel Ter Horst hebben we gelukkig de laatste maanden ook nog maar weinig gehoord. Mijn inschatting: alle kasteelwederopbouwplannen staan of vallen met de herbenoeming van Ger Driessen tot gedeputeerde. Gaat die door dan komt van uitstel afstel, gaat die niet door dan in plaats van uitstel uitbouw.

4. De grote zilverreiger.
28 december 2009: ‘Dé ontdekking van vorige winter, deze winter nog niet gesignaleerd.’ Deze winter is het al niet anders. Toch moet ie er zijn. Hoe is het anders te verklaren dat de Horst-sweet-Horstpagina’s over de witte reiger de laatste weken tot de drukstbezochte behoren?

3. Mijn integratiepoging.
Evenals in 2009 deed ik in 2010 via dit weblog een poging om te integreren in de verpoolsende Horster samenleving. Zowel in 2009 als in 2010 liep dit op niets uit. Toch is er hoop: via Peter leverde een Poolse schilder (‘Gerke’) een vertaling van dit pamflet: Opnieuw via Peter heb ik hem daarna uitgenodigd voor een etentje. Door een langdurig verblijf van Gerke in Polen is het daar vooralsnog niet van gekomen.

2. De komst van een hippisch centrum bij het ruiterterrein in de Kasteelse Bossen/Kasteelpark Ter Horst. Vóór de zomer van 2009 zou er zekerheid zijn over de komst van het centrum. Dat is meteen ook het laatste wat we ervan vernomen hebben. Of zou het Limburgs Hippisch Talentencentrum, waarover Dagblad De Limburger op 22 november berichtte, in Horst geprojecteerd zijn? Maar dan was dat toch wel met meer tromgeroffel gepaard gegaan?

1. De afbraak van pand Cuppen. 28 december 2009: ‘Staat naar mijn gevoel al jaren op de nominatie, maar komt er – gelukkig – steeds maar niet van. Zouden die mooie brievenbus of de verstoorde rust van de bewoners van appartementencomplex De Doolgaard soms roet in het eten gooien? Of toch de kredietcrisis?’ In 2010 waren het vooral het kerkbestuur en Jos van Lin die afbraak in de weg stonden. Voor 2011 heb ik mijn hoop gevestigd op Rehoboth. Verder heb ik bij de draaihals, een met uitsterven bedreigde vogel, een officieel verzoek in drievoud ingediend om komend voorjaar in pand Cuppen te gaan nestelen.

Weet u? Die top 5 van 28 december 2009 is ook een jaar later nog even actueel. Welbeschouwd hadden we 2010 gewoon over kunnen slaan!

Actualisatie – Pand Cuppen (3)

Wie heeft zich de afgelopen jaren al niet allemaal uitgesproken tegen de nieuwbouwplannen voor het voormalige Ancoperceel aan de Hoofdstraat in Horst? Als ik het wel heb, was Thijs Coppus de eerste. Op 8 augustus 2007 vroeg hij op z’n weblog aandacht voor de historische waarde van het leegstaande pand Cuppen. Daarna was het in februari vorig jaar een verzuurde blogger die wees op de monumentale brievenbus van datzelfde pand Cuppen. Vervolgens stonden in augustus de bejaarde bewoners van appartementencomplex De Doolgaard op hun achterste benen. Zij zagen hun rust naar de filistijnen gaan als de gemeente tot een tijdelijke ontsluiting van parkeerplaats Cuppenpedje via de Torenstraat zou besluiten. Afgelopen donderdag onthulde De Echo van Horst dat het bisdom Roermond bezwaar aantekende tegen het geplande appartementencomplex. Het zou in strijd zijn met het bestemmingsplan en de privacy van de aanpalende pastorie aantasten. Zaterdag berichtte Dagblad De Limburger tenslotte dat ‘de winkeliers’ vrezen dat de nieuwbouw leidt tot minder parkeerplaatsen aan de Hoofdstraat. Ik ben benieuwd hoe het verder gaat. De erfgoedijveraar en de brievenbusliefhebber haalden al snel bakzeil omdat pand Cuppen volgens wethouder Litjens onvoldoende karakteristiek is. De bejaarde appartementenbewoners werden op hun wenken bediend met de toezegging van het gemeentebestuur dat parkeerplaats Cuppenpedje tijdens de bouwperiode volledig wordt afgesloten. Het gezeur van de winkeliers over een tekort aan parkeerplaatsen is gemakkelijk het hoofd te bieden door uitvoering van een van de drie op 2 maart 2009 gesuggereerde opties.
Resteert het bisdom. Het zou wat al te goedkoop zijn om te zeggen dat het juist goed is als er wat meer toezicht komt op wat er allemaal in de pastorietuin gebeurt. De toch al imposante pastorietuinmuur dan maar verder ophogen? De pastorietuin onteigenen? Het geplande appartementencomplex verlagen? Grote spiegels plaatsen tussen appartementencomplex en pastorie(tuin)? Het appartementencomplex een kwartslag draaien zodat het met de rug naar de pastorie(tuin) komt te staan?Ineens bedenk ik me: zou het eigenlijk niet veel eenvoudiger zijn gewoon alles bij het oude te laten?

Actualisatie – Oplossingen ter opheffing van de overlast van felgekleurde schommels die reflecteren in ramen van woonkamers

Zal ik maar open kaart spelen? Nou, goed dan. Tot een uur voordat ik gisteravond mijn top 5 van vreemd genoeg compleet uit de aandacht verdwenen zaken publiceerde, stond pand Cuppen helemaal niet op 1. Tot zeven uur had ik deze tekst in gedachten voor de nummer 1 positie:

1. De reflectie van felgekleurde schommels in ramen van woonkamers. Allemaal leuk en aardig, mensen die in hun woongenot worden bedreigd door een schommel die reflecteert in de ramen van hun woonkamer, maar het trieste is natuurlijk dat er al maanden geen schommel meer hangt in het speeltuintje van Op de Vlis. De nieuwe wethouder van schommelzaken – whoever that may be – zou zich onsterfelijk maken door op de dag na zijn of haar ambtsaanvaarding persoonlijk de schommel terug te gaan hangen op de plaats waar hij thuishoort.De afgelopen maanden bezocht ik regelmatig Op de Vlis om te zien of de zoveel overlast veroorzakende en in juni plotsklaps spoorloos verdwenen schommel intussen was teruggehangen. Telkens kwam ik van een koude kermis thuis. Alvorens ik tot publicatie van die top 5 van vreemd genoeg compleet uit de aandacht verdwenen zaken overging, wilde ik me er gisteravond van vergewissen dat Op de Vlis inderdaad nog altijd schommelloos was. Wat schetst mijn verbazing – u voelde ‘m natuurlijk al aankomen: de schommel is terug! (In tweevoud nog wel, constateerde ik vanochtend toen ik enkele foto’s maakte.)Hoe de glorious return of the swings te verklaren? Zijn de bewoners die klaagden over de reflectie van de schommels in de ramen van hun woonkamer misschien verhuisd? Met zachte drang uit de buurt verwijderd? Heeft de schommeldief wroeging gekregen? Zijn de schommels voorzien van een onzichtbare antireflectiecoating? Wat is trouwens de rol van verantwoordelijk wethouder Marcella Dings-Polderman in dezen? Heeft ze haar probleemoplossend vermogen opnieuw aangesproken en zich onsterfelijk gemaakt door na de skatebaankwestie op de valreep nog een tweede vlekje weg te werken?Me dunkt dat hier wederom een schone taak is weggelegd voor de lokale en regionale media.