Intermezzo – Transparantie (4)

In vervolg op drie eerdere stukjes (klik hier, hier en hier), in afwachting van de gemeenteraadsvergadering van morgenavond en na bestudering van een onderzoek en een tijdlijn, hierbij zes van mijn conclusies over de zaak Tegels:

1. Rudy Tegels heeft het leed voor een groot deel over zichzelf afgeroepen
Mag je tegenwoordig dan ook al niet meer verliefd worden en een relatie krijgen? Natuurlijk mag je ook tegenwoordig nog steeds verliefd worden en een relatie krijgen. Ook als wethouder, ook met een directe medewerkster. Wat niet kan, is dat je die relatie verzwijgt. En helemaal niet als er sprake is van een afhankelijkheidsrelatie. Rudy Tegels verzweeg zijn relatie. Bovendien was er sprake van een afhankelijkheidsrelatie.
Desgevraagd bracht Capra Advocaten advies uit over de ontstane situatie. Citaat uit de tijdlijn die Capra later opstelde:

‘In dit advies wordt vermeld dat een relatie op het werk privé is, maar daarnaast het belang van de werkgever kan raken. Dit laatste is zeker het geval als er (ook) sprake is van een afhankelijkheidsrelatie. In de situatie van de wethouder is daarvan sprake. De betreffende personen (en zeker de bestuurder) maken zich hiermee kwetsbaar (en mogelijk zelfs chantabel).’

Dat Tegels niet uit zichzelf tot hetzelfde inzicht kwam, is onbegrijpelijk. Nog onbegrijpelijker is dat Tegels ook na aandringen van de burgemeester om zijn partij, het gemeentebestuur en de fractievoorzitters in te lichten over zijn relatie, zijn kaken stijf op elkaar bleef houden. Het verzwijgen van zijn relatie met een directe medewerkster maakte een vertrouwensbreuk tussen de wethouder en de overige leden van het college van burgemeester en wethouders onvermijdelijk en zou je op zichzelf al als een schending van de integriteit kunnen zien. 

2. Burgemeester Ryan Palmen heeft bijgedragen aan de vergroting van het leed
Toen burgemeester Ryan Palmen op de hoogte werd gebracht van de relatie van Tegels en signalen van mogelijke integriteitsschendingen had opgevangen, had hij adequaat en kordaat moeten optreden. Om ondoorgrondelijke redenen deed hij het tegenovergestelde: de tijdlijn van Capra maakt duidelijk dat hij het zaakje veel te lang liet sudderen. Daarmee berokkende hij alle betrokkenen, inclusief zichzelf, onnodige extra schade.

3. De oppositiepartijen hadden geen eigen koers moeten varen
Nadat de fractievoorzitter van een oppositiepartij (ik gok BVNL Horst aan de Maas) signalen van integriteitsschendingen door wethouder Tegels had gekregen, stelde zij/hij de burgemeester op de hoogte van die signalen. Toen die vervolgens naliet alle fractievoorzitters bij elkaar te roepen (wat hem zeer valt aan te rekenen), werden de signalen op initiatief van de fractievoorzitter van weer een andere oppositiepartij (ik gok Perspectief) slechts gezamenlijk besproken door de vier oppositiepartijen. Dat dit niet gebeurde met de fractievoorzitters van alle partijen is een blunder, alleen al omdat de oppositiepartijen zich daarbij vatbaar maakten voor het verwijt dat ze, enkele dagen voor de verkiezingen, uit waren op politiek gewin.

4. De vraag of de integriteit is geschonden, is nog steeds niet beantwoord
De belangrijkste vraag in deze hele zaak is of Rudy Tegels de integriteit heeft geschonden. Om een antwoord op deze vraag te krijgen deed bureau Hoffmann onderzoek. Maar dat onderzoek is onvolledig: niet alles is onderzocht en Hoffmann sprak met slechts één van de twee hoofdrolspelers. Omdat de hamvraag niet is beantwoord, is het onderzoek onbruikbaar.

5. Vervolgonderzoek of nieuw onderzoek is nodig
Van de vier fases die waren voorzien voor het onderzoek van bureau Hoffmann is er slechts één uitgevoerd. Hoffmann zou opdracht kunnen krijgen ook de overige drie fases uit te voeren. Beter zou het zijn helemaal opnieuw te beginnen. Daarbij zouden de formulering van de nieuwe onderzoeksopdracht, de keuze voor de onderzoeker(s) en het toezicht op de uitvoering van het onderzoek ditmaal weggehouden dienen te worden van de burgemeester. Als hij al geen direct betrokkene in deze zaak was, is hij dat immers intussen wel geworden.
Wie in de eerste plaats gediend zou zijn met nieuw, deugdelijk onderzoek is Rudy Tegels. Mocht hieruit namelijk blijken dat de signalen van integriteitsschendingen vals zijn, dan staat niets een voortzetting van zijn politieke loopbaan in de weg.   

6. Deze zaak verdient een speciale raadsvergadering
Dat de behandeling van het rapport van bureau Hoffmann en de door Capra Advocaten opgestelde tijdlijn is geagendeerd als laatste punt van een reguliere raadsvergadering tart elke beschrijving. Deze uiterst delicate zaak waarbij grote persoonlijke belangen in het geding zijn en die nog jarenlang van invloed kan zijn op de lokale politiek, schreeuwt om een aparte raadsvergadering. Dat die vergadering, net als de behandeling van het agendapunt morgen, niet onder voorzitterschap van Ryan Palmen kan staan, lijkt me duidelijk.

Overigens lijkt me dat de directe medewerkster met wie Rudy Tegels een relatie kreeg misschien wel het grootste slachtoffer is in deze zaak.