‘Ik spreek de hoop uit dat de gemeente Horst een bevredigende oplossing zal
kunnen vinden, die het oude kasteel Ter Horst een nieuwe plaats in het
culturele leven van Horst zal geven, zonder dat men de grens tussen gebruik en
misbruik van het culturele erfgoed zal overschrijden. Het bewijs van uw lange
en roemruchte geschiedenis, namelijk de ruïne, is het waard.’
Marion Kuipers-Verbuijs, 1995
Na het vertrek van de laatste bewoner verwerd de eens zo machtige burcht Huis
ter Horst in de loop van de negentiende en twintigste eeuw tot een zielig
hoopje stenen. Moeder Natuur kreeg er de vrije hand en, het moet gezegd, ze
deed goed haar best en maakte er iets heel moois van. Op loopafstand van het
centrum van Horst ontstond zo een eldorado voor romantici. Alleen: je hebt
romantici in vele soorten en maten. Vanaf de tweede helft van de vorige eeuw
kregen de laten-we-dat-middeleeuwse-kasteel-opnieuw-tot-leven-wekken-romantici
de overhand.
Het goede werk van Moeder Natuur werd tenietgedaan. Er werd gemetseld en
gebouwd. Zonder al te veel visie. Aanleiding voor een studiedag over de
toekomst van de ruïne, in 1995.
Conclusie: consolideren die hap en stoppen met al dat metselen en bouwen.
Resultaat: er werd nóg meer gemetseld en nóg meer gebouwd. Met romantiek en
idylle heeft het inmiddels ontstane allegaartje niets meer van doen. Met
‘folly’ (‘dwaas, nutteloos bouwsel’ volgens Van Dale) is het misschien nog wel
het best omschreven. Beschouw je de ruïne – als je haar zo nog mag noemen –
inderdaad als een folly dan valt het plan om het huidige mengelmoesje te
voorzien van een zwevende zogeheten beweegbox zeker te verdedigen. Beschouw je
de ruïne als aandenken aan het verleden met intrinsieke waarde, als iets dat
niet per se functioneel hoeft te zijn of rendement hoeft te hebben, dan is die
beweegbox totaal misplaatst.
Intussen heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed door laten schemeren
dat bovenstaande grens van ru
ïnedeskundige
Marion Kuipers-Verbuijs wordt overschreden bij de komst van een beweegbox: de
ruïne zal haar status als Rijkmonument in dat geval verliezen. Of het daaraan
ligt of aan iets anders is niet helemaal duidelijk, maar feit is dat het
Horster gemeentebestuur, en in navolging daarvan de gemeenteraad, twee weken
geleden heeft besloten tot een pas op de plaats. Het nieuwe oude motto: consolideren
die hap en stoppen met al dat metselen en bouwen. Nu maar vurig hopen dat de
geschiedenis zich niet herhaalt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten