Klein mysterie 634 – Declaraties (2)

Ook Horst-sweet-Horst feliciteert Rudy Tegels natuurlijk van harte met zijn uitverkiezing tot lid van Provinciale Staten. Dat hij maar hard mag gaan werken aan de vervulling van zijn tegeltjeswijsheden!

Het zou zomaar kunnen dat Rudy afgelopen dinsdag voor de laatste maal het woord heeft gevoerd in de Horster gemeenteraad. Het liep al tegen twaalven. Over declaraties van het gemeentebestuur ging het. Die moeten volledig openbaar worden, vond Jos Gubbels (D66) en hij diende een motie in om dat te bewerkstelligen (klik hier en ga naar agendapunt 13). Rudy, fractievoorzitter van het CDA, was tegen: 

‘We winnen het vertrouwen van de burger in de politiek niet terug door over incidenten te blijven praten en door te roepen dat het vertrouwen van de burger wegzakt. Ik denk dat het van moed en visie getuigt door juist niet heel veel te zeggen. Daarmee stralen we uit dat we vertrouwen hebben in onszelf, in onze gemeente en in het college. Uiteraard zijn wij voor openheid. Maar boven alles staat vertrouwen. Mogelijkheden om declaraties op te vragen zijn er al genoeg. Wij vinden het van vertrouwen getuigen om het te laten zoals het nu is.’

Zou het zo zijn? Ja, het getuigt inderdaad van moed om er niet heel veel over te zeggen. Maar getuigt het ook van visie? Zou de politiek op deze manier werkelijk het weggezakte vertrouwen van de burger terugwinnen? Of zou de burger denken ‘Zie je wel, ze hebben toch wat te verbergen, anders deden ze er niet zo moeilijk over’?

In één opzicht heeft Rudy gelijk: de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB) biedt de burger de mogelijkheid die declaraties in te zien. Alleen moet je daarvoor liefst in drievoud verzoeken indienen, formulieren invullen, vragen beantwoorden, kortom eerst aan allerlei regeltjes voldoen. Regeltjescultuur: was dat nu niet juist wat Rudy zo verafschuwde? En klopt de vaak gehoorde bewering dan niet dat gemeenten horendol worden van al die WOB-verzoeken?

Rudy én – laten we dat er ook nadrukkelijk bij vermelden – Roy Bouten (PvdA) zeggen: ‘Vertrouwen moet het uitgangspunt zijn, niet wantrouwen.’ Een lovenswaardig uitgangspunt, alleen is het uitgesproken door politici tegelijkertijd een volstrekt ongeloofwaardig uitgangspunt. Als dat hele door politici gesponnen web van duizenden regeltjes en wetten nu ergens van getuigt, dan is het wel van een compleet gebrek aan vertrouwen in de burger. Identificatieplicht, camera’s op elke straathoek, bewaren van telefoongesprekken, telefoontaps, registratie van websitebezoek, clubcards bij voetbalwedstrijden, je hele hebben en houden op tafel moeten leggen bij de aanvraag van een uitkering: allemaal uitingen van diep wantrouwen van de overheid tegenover de burger. En als het dan om leden van het gemeentebestuur gaat zouden we ineens vertrouwen aan de dag moeten leggen?

Tot een stemming over de motie kwam het vooralsnog niet, dankzij een geslaagde poging tot damage control van burgemeester Kees van Rooij: volledige openbaarmaking van de declaraties van het college zou wel eens schadelijk kunnen zijn. Met dat internet van tegenwoordig weet je immers nooit wie er met die gegevens aan de haal zou kunnen gaan. Hoe illustratief.