Klein mysterie 703 – Aardbeienplukmachine (1)

‘Wanneer houdt die toenemende stroom arbeidsmigranten eens af zodat wij ook een kans maken op een baan???’

Bart, 2 juni 2016, op de website van Hallo Horst aan de Maas (klik hier)

Wat Horst-sweet-Horst óók schandelijk verwaarloost, is het Horster landbouwmachinepark.  Terwijl er toch genoeg over te schrijven en nog meer aan te bekijken is. Als Meteriksewegbewoner weet ik dat maar al te goed: Machinefabriek Van den Munckhof was meer dan vier decennia lang een bijna-buurman. Met grote regelmaat vielen daar op het fabrieksterrein de meest vreemdsoortige landbouwmachines te bewonderen. Hoe, wat, waarom en waarvoor was me nooit helemaal (of eigenlijk: helemaal nooit) duidelijk, maar intrigerend en indrukwekkend waren ze (klik op de afbeelding om haar te vergroten). 

Op een akker aan de Molengatweg, nauwelijks tweehonderd meter verwijderd van de voormalige locatie van de machinefabriek, trok vorige week zo’n buitenissige machine – ze kon wel zijn gemaakt bij Van den Munckhof – mijn aandacht. Ze was meer breed dan hoog, maakte flink wat geluid en leek zichzelf voort te bewegen. Buitenkansje dus voor deze liefhebber van kinetische kunstwerken die nog herrie maken ook. Ik maakte me al op om de machine uitgebreid fotografisch en filmisch te gaan documenteren, toen ik ineens tot de ontdekking kwam dat de machine bemand was. Niet door één persoon, nee, door wel tien! Naast elkaar hingen ze daar, balancerend op een soort van duikplank, ieder met onder zich een rij aardbeienplanten binnen handbereik. Een aardbeienplukmachine! (Klik op pijl om filmpje te starten.)

Noem het wereldvreemd, maar ik heb nooit geweten dat aardbeien vandaag de dag op deze manier worden geoogst. Ik was er eerlijk gezegd een beetje van ontdaan. Het zal beslist meer ARBO-verantwoord zijn dan plukken in gebogen houding of zittend op je knieën, de beloning zal ongetwijfeld vorstelijk zijn en liggend je werk doen heeft ook wel iets. Desondanks riep het tafereel bij mij om de een of andere reden ook de gedachte aan slavernij op. Niet dat die plukkers met een ketting aan hun duikplank waren vastgeketend en een slavendrijver was in de verste verten niet te bekennen, maar toch. Mijn lust om de machine fotografisch en filmisch gedetailleerd te documenteren was in elk geval verdwenen. 

Toen ik mijn weg vervolgde zag ik aan de rand van de akker een minibusje met Bulgaars kenteken staan. Dat deed me toch weer twijfelen aan die vorstelijke beloning. Ik moest ook denken aan mannen – altijd mannen – als Bart. Hebben ze het over werken op zo’n aardbeienplukmachine als ze zich weer eens beklagen over arbeidsmigranten die onze baantjes inpikken?